Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

ҠЫРҠ ТУҒЫҘЫНСЫ ӨЙРӘНСЕК УҠСЫЛАР ДИВИЗИЯҺЫ

ҠЫРҠ ТУҒЫҘЫНСЫ ӨЙРӘНСЕК УҠСЫЛАР ДИВИЗИЯҺЫ, 1942 й. авг. Өфөлә 4‑се айырым өйрәнсек бригадаһы булараҡ ойошторола; 1944 й. июненән — 49‑сы өйрәнсек дивизияһы. Көньяҡ Урал...

ҠЫРҘАС, Әбйәлил р‑нындағы ауыл

ҠЫРҘАС, Әбйәлил р‑нындағы ауыл, Ҡырҙас а/с үҙәге. Район үҙәгенән К.‑Көнб. табан 26 км һәм Магнитогорск т. юл ст. (Силәбе өлк.) 73 км алыҫлыҡта Ҡырҙас й. (Оло Ҡыҙыл й. ҡушылдығы)...

ҠЫРҒЫҘ, Краснокама р‑нындағы ауыл

ҠЫРҒЫҘ, Краснокама р‑нындағы ауыл, Яңы Ҡайынлыҡ а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнс. 62 км һәм Нефтекама т. юл ст. К.‑Көнс. табан 55 км алыҫлыҡта Кәлтәй й. (Ағиҙел й. басс.)...

ҠЫРҒЫҘ, башҡ. ҡәбиләһе

ҠЫРҒЫҘ, башҡ. ҡәбиләһе. Ырыу составы: ҡаҙыҡай‑Ҡ., тәңкәй‑Ҡ. Тамғалары — . Этник яҡтан Алтай һәм Урта Азия төрки ҡәбиләләренә барып тоташа. “Ҡырғыҙ” этнонимы ҡаҙаҡтарҙа,...

ҠЫРҒЫҘ‑МИӘКӘ, ауыл, Миәкә р‑ны үҙәге

ҠЫРҒЫҘ‑МИӘКӘ, ауыл, Миәкә р‑ны (1930—63 йй. һәм 1965 й. алып) һәм Миәкә а/с үҙәге. Өфөнән К.‑Көнб. 190 км һәм Аксёнов т. юл ст. К.‑Көнс. табан 43 км алыҫлыҡта Ҡырғыҙ‑Миәкә й....

ҠЫРҒЫҘ-БАШҠОРТ СОВЕТ РЕСПУБЛИКАҺЫ

ҠЫРҒЫҘ-БАШҠОРТ СОВЕТ РЕСПУБЛИКАҺЫ (ҠБСР), РСФСР составында башҡорт һәм ҡаҙаҡтарҙың (20 б. 1‑се сирегенең аҙағына тиклем урыҫ сығанаҡтарында ҡырғыҙҙар тип йөрөтөлгәндәр)...

ҠЫРҒЫҘ ТЕЛЕ

ҠЫРҒЫҘ ТЕЛЕ, ҡыпсаҡ төркөмөнә (ҡара: Ҡыпсаҡ телдәре) ҡараған төрки телдәрҙең береһе. Ҡырғыҙҙарҙың милли теле, Ҡырғыҙстандың дәүләт теле. Шулай уҡ Үзбәкстандың, Тажикстандың...

ҠЫРҒАЯҠТАР

ҠЫРҒАЯҠТАР (Myriapoda), быуынтығаяҡлылар бүлеге. Иренаяҡлылар, ике пар аяҡлылар, пауроподтар һәм симфилалар кластарына ҡараған яҡынса 15 мең төрө билдәле; бөтә Ер шарында...

ҠЫРҒАЯҠТАР

ҠЫРҒАЯҠТАР (Myriapoda), быуынтығаяҡлылар бүлеге. Иренаяҡлылар, ике пар аяҡлылар, пауроподтар һәм симфилалар кластарына ҡараған яҡынса 15 мең төрө билдәле; бөтә Ер шарында...

ҠЫРАУ

ҠЫРАУ, метеорологик күренеш, көндөҙ йылы булғанда кисен йәки төндә ер өҫтөндәге йәки тупраҡтағы һауа т‑раһының 0°С түбән төшөүе. Ҡ. төшөү ихтималлығы һауаның дымлылығы...

ҠЫРАҠА, һырт

ҠЫРАҠА, Ҡырҡарҡа, Башҡортостан (Көньяҡ) Уралындағы һырт. Белорет, Әбйәлил һәм Бөрйән р‑ндары буйлап Рәз й. (Ағиҙел й. ҡушылдығы) алып Үҙән й. тамағына тиклем субмеридиональ...

ҠЫРАҠА ТЕКТОНИК КОМПЛЕКСЫ

ҠЫРАҠА ТЕКТОНИК КОМПЛЕКСЫ, Бөрйән р‑ны Байназар а. киңлегенән Белорет р‑ны Сермән а. киңлегенә тиклем төньяҡ‑көнсығышҡа табан һуҙылып Ағиҙел й. һул ярында урынлашҡан....

ҠЫРАҠА ТЕКТОНИК КОМПЛЕКСЫ

ҠЫРАҠА ТЕКТОНИК КОМПЛЕКСЫ, Бөрйән районы Байназар а. киңлегенән Белорет районы Сермән а. киңлегенә тиклем төньяҡ‑көнсығышҡа табан һуҙылып Ағиҙел й. һул ярында урынлашҡан....

ҠЫР-ТЕЛӘҮЛЕ, Шаран р‑нындағы ауыл

ҠЫР-ТЕЛӘҮЛЕ, Шаран р‑нындағы ауыл, Баҙғыя а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнс. 27 км һәм Ҡандра т. юл ст. Т. табан 27 км алыҫлыҡта Сөн й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1920 й. —...

ҠЫР СЫСҠАНДАРЫ

ҠЫР СЫСҠАНДАРЫ (Arvicolinae), кимереүселәр отрядының ирләндәр ярым ғаиләһе. 20 заты, 90‑ға яҡын төрө билдәле. Евразияла (Һиндостан ярымутрауының көньяҡ өлөшөнән һәм Көньяҡ-Көнсығыш...

ҠЫР БАҘЫЯНЫ

ҠЫР БАҘЫЯНЫ (Dictamnus), рут һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлек заты. Яҡынса 5 төрө билдәле, Евразияла таралған. Ҡара төҫтәге тармаҡлы эфир майы биҙҙәре булған, әфлисун еҫле...

ҠЫПСАҠ, төрки ҡәбиләләр берләшмәһе

ҠЫПСАҠ, төрки ҡәбиләләр берләшмәһе. Ҡыймаҡ ҡәбиләләре берләшмәһенә (ҡара: Ҡыймаҡ) ингән, Ҡыймаҡ ҡағанаты ойошоуҙа ҡатнашҡан. 11—13 бб. Ҡ. көнбайышта Дунай й. алып көнсығышта...

ҠЫПСАҠ, Илеш р‑нындағы ауыл

ҠЫПСАҠ, Илеш р‑нындағы ауыл, Аҡкүҙ а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 28 км һәм Бүздәк т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 135 км алыҫлыҡта Сөн й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. —...

ҠЫПСАҠ, башҡ. ҡәбиләһе

ҠЫПСАҠ, башҡ. ҡәбиләһе. Ырыу составы: аҡ‑Ҡ. (нуғай‑Ҡ., төрөкмән‑Ҡ.), бошман-һыуын‑Ҡ., гәрәй‑Ҡ., ете ырыу‑Ҡ., ҡара‑Ҡ. (ҡарый‑Ҡ.), ҡарағай‑Ҡ., Ҡ., сәнкем‑Ҡ., һары‑Ҡ., һарыш‑Ҡ....

ҠЫПСАҠ-ЕТЕ ЫРЫУ КАНТОНЫ

ҠЫПСАҠ-ЕТЕ ЫРЫУ КАНТОНЫ, Ете ырыу-Ҡыпсаҡ кантоны, 1919 й. июлендә АСБР составында Ете ырыу кантоны һәм Ҡыпсаҡ кантоны улустарынан ойошторола. Төньяҡта Юрматы кантоны,...