Список материалов
ҮТӘҒОЛОВ Зөбәй Төхвәт улы
ҮТӘҒОЛОВ Зөбәй Төхвәт улы [15.9. 1913, Өфө губ. Стәрлетамаҡ өйәҙе Баҡый а. (БР‑ҙың Белорет р‑ны) — 15.1.1943, Ростов өлк. Донской ҡсб ерләнгән], Советтар Союзы Геройы (1943). Б.В. һуғышында...
ҮТӘҒОЛ, Ейәнсура р‑нындағы ауыл
ҮТӘҒОЛ, Ҡ ы у а т, Ейәнсура р‑нындағы ауыл, Үтәғол а/с үҙәге. Район үҙәгенән К.‑Көнс. 77 км һәм Ҡыуандыҡ т. юл ст. (Ырымбур өлк.) Т.-Көнб. табан 42 км алыҫлыҡта Ҡаҫмарт й. буйында...
ҮТӘГӘН, Ҡырмыҫҡалы р‑нындағы ауыл
ҮТӘГӘН, Ҡырмыҫҡалы р‑нындағы ауыл, Яңы Ҡыйышҡы а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнс. 20 км һәм Таҙлар т. юл ст. Т.‑Көнс. табан 6 км алыҫлыҡта Ағиҙел й. буйында урынлашҡан. Халҡы:...
ҮТӘГӘН, Борай р‑нындағы ауыл
ҮТӘГӘН, Борай р‑нындағы ауыл, Таҙлар а/с ҡарай. Район үҙәгенән Көнс. 8 км һәм Яңауыл т. юл ст. К.-Көнс. табан 76 км алыҫлыҡта Әзәк й. (Тере Танып й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан....
ҮТӘГӘН, Әбйәлил р‑нындағы ауыл
ҮТӘГӘН, Әбйәлил р‑нындағы ауыл, Амангилде а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 30 км һәм Магнитогорск т. юл ст. (Силәбе өлк.) Көнб. табан 82 км алыҫлыҡта Оло Ҡыҙыл й. буйында...
ҮТӘБАЙ-КӘРИМИ Рауил Алексей улы
ҮТӘБАЙ-КӘРИМИ (Үтәбаев) Рауил Алексей улы (30.8.1933, ТАССР‑ҙың Казаклар а. — 4.3.2005, Өфө, тыуған яғында ерләнгән), шәрҡиәтсе. Мәскәү Шәрҡиәт ин‑тында уҡыған (1950—52), Ҡазан пед....
ҮТӘБАЙ Әхмәр
ҮТӘБАЙ Әхмәр (ысын исеме Үтәбаев Әхмәр Ғүмәр улы; 29.1.1960, БАССР‑ҙың Баймаҡ р‑ны Буранбай а.), яҙыусы, журналист. БР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (2014). Яҙыусылар союзы (1992),...
ҮТӘБАЕВ Мөхлис Суфиян улы
ҮТӘБАЕВ Мөхлис Суфиян улы (5.2.1888, Ырымбур губ. Орск өйәҙе Иҫке Кинйәбулат а., хәҙ. БР‑ҙың Баймаҡ р‑ны Буранбай а., — 28.12. 1970, шунда уҡ), дин әһеле. Беренсе донъя һуғышында...
ҮТӘ ЮҒАРЫ ЙЫШЛЫҠЛЫ ТЕХНИКА
ҮТӘ ЮҒАРЫ ЙЫШЛЫҠЛЫ ТЕХНИКА, фән һәм техниканың үтә юғары йышлыҡ (300 МГц — 3000 ГГц) диапазонындағы электромагнит тирбәлеүҙәрҙе һәм тулҡындарҙы өйрәнеү, файҙаланыу м‑н...
ҮТӘ ҺЫҒЫЛМАЛЫЛЫҠ
ҮТӘ ҺЫҒЫЛМАЛЫЛЫҠ, поликристаллик ҡаты есемдәрҙең һуҙыу ваҡытында ғәҙәттән тыш пластик деформацияланыу һәләте. Был ваҡытта өлгөләр бер нисә мең процентҡа тиклем һуҙыла,...
ҮТ ТАШЫ АУЫРЫУЫ
ҮТ ТАШЫ АУЫРЫУЫ, үт ҡыуығында (холецистолитиаз) һәм (һирәгерәк) үт юлдарында (холелитиаз) таш барлыҡҡа килеүгә бәйле ауырыу. Ү.т.а. үҫеш сәбәптәре: матдәләр алмашыныу...
ҮҪТЕМ, Баҡалы р‑нындағы ауыл
ҮҪТЕМ, Баҡалы р‑нындағы ауыл, Ҡамышлытамаҡ а/с ҡарай. Район үҙәгенән К. 30 км һәм Туймазы т. юл ст. Т. табан 50 км алыҫлыҡта Соҡай й. (Сөн й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан....
ҮҪМЕРҘӘР КЛУБТАРЫ ҺӘМ ЙӘШТӘР ҮҘӘКТӘРЕ
ҮҪМЕРҘӘР КЛУБТАРЫ ҺӘМ ЙӘШТӘР ҮҘӘКТӘРЕ, 11—12 йәштән 15—16 йәшкә тиклемге бәлиғ булмағандар һәм 30 йәшкә тиклемге йәштәр араһында ҡарауһыҙлыҡты һәм закон боҙоуҙарҙы иҫкәртеү,...
ҮҪМЕРҘӘР КИТАПХАНАҺЫ
ҮҪМЕРҘӘР КИТАПХАНАҺЫ, Милли китапхана филиалы (1988). Үҫмерҙәр уҡыу үҙәге (2009). Өфөлә урынлашҡан. 1974 й. 6‑сы ҡала китапханаһы базаһында Респ. үҫмерҙәр китапханаһы булараҡ...
ҮҪЕШ КӘМСЕЛЕГЕ
ҮҪЕШ КӘМСЕЛЕГЕ, ү ҫ е ш а н о м а л и я л а р ы, организмдың нормаль төҙөлөшөнән тайпылыш, ҡарында саҡта үҫеү процесында (башлыса йөклөлөктөң 6—12 аҙнаһында) барлыҡҡа килә....
ҮҪЕМЛЕКТӘРҘЕҢ ҺИРӘК ТӨРҘӘРЕ
ҮҪЕМЛЕКТӘРҘЕҢ ҺИРӘК ТӨРҘӘРЕ, аҙ популяцияла йәки ареал эсендә йә уның бер өлөшөндә аҙ осраған төрҙәр. Дәүләт һаҡлауына мохтаж булған Ү.һ.т., хужалыҡ ҡулланылышынан...
ҮҪЕМЛЕКТӘРҘЕҢ ҮҪЕҮЕН КӨЙЛӘГЕСТӘР
ҮҪЕМЛЕКТӘРҘЕҢ ҮҪЕҮЕН КӨЙЛӘГЕСТӘР, органик берләшмәләр, үҫемлектәрҙең үҫеүен һәм морфогенезын стимуллаштыра (бик түбән концентрацияларҙа) йәки туҡтата. Тәбиғи (фитогормондар...
ҮҪЕМЛЕКТӘРҘЕ ҺАҠЛАУ СТАНЦИЯҺЫ
ҮҪЕМЛЕКТӘРҘЕ ҺАҠЛАУ СТАНЦИЯҺЫ, федераль дәүләт учреждениеһы. Ҡоротҡостарҙың, культуралар ауырыуҙарының фитосанитария мониторингыһын үткәрә, уларҙың үҫешен күҙаллай,...
ҮҪЕМЛЕКТӘРҘЕ ҺАҠЛАУ
ҮҪЕМЛЕКТӘРҘЕ ҺАҠЛАУ, 1) ауыл хужалығында һәм урман хужалығында үҫемлектәргә ауыл хужалығы һәм урман культуралары ҡоротҡостары, ауыл хужалығы һәм урман культуралары...
ҮҪЕМЛЕКТӘРҘЕ БИОТЕХНИК ҺАҠЛАУ ЫСУЛЫ
ҮҪЕМЛЕКТӘРҘЕ БИОТЕХНИК ҺАҠЛАУ ЫСУЛЫ, ҡоротҡос бөжәктәрҙән үҫемлектәрҙе һаҡлауҙың (а.х., урман, декоратив) интеграциялы ысулының ҡушма өлөшө, биол., химик һәм техник...
