Список материалов

ҮРГЕ ӘБДРӘШ, Әбйәлил р-нындағы ауыл
ҮРГЕ ӘБДРӘШ, Әбйәлил р-нындағы ауыл, Әлмөхәмәт а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнс. 56 км һәм Әлмөхәмәт т. юл ст. К. табан 10 км алыҫлыҡта Оло Ҡыҙыл й. буйында урынлашҡан. Халҡы:...

ҮРГЕ АТАШ, Саҡмағош р‑нындағы ауыл
ҮРГЕ АТАШ, Саҡмағош р‑нындағы ауыл, Имәнлеҡул а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т. 26 км һәм Бүздәк т. юл ст. Т. табан 93 км алыҫлыҡта Кеүәш й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 1594...

ҮРГЕ АРША, Белорет р‑нындағы ауыл
ҮРГЕ АРША, Белорет р‑нындағы ауыл, Николаевка а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т. 79 км һәм Тирлән т. юл ст. Т. табан 43 км алыҫлыҡта Арша й. (Ағиҙел й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы:...

ҮРГЕ АЛЛАҒЫУАТ, Стәрлебаш р‑нындағы ауыл
ҮРГЕ АЛЛАҒЫУАТ, Стәрлебаш р‑нындағы ауыл, Аллағыуат а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнс. 42 км һәм Стәрлетамаҡ т. юл ст. К.‑Көнб. табан 61 км алыҫлыҡта Ашҡаҙар й. буйында...

ҮРГЕ АЛАШТАН, Фёдоровка р‑нындағы ауыл
ҮРГЕ АЛАШТАН, Фёдоровка р‑нындағы ауыл, Бүләкәй а/с үҙәге. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 15 км һәм Мәләүез т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 79 км алыҫлыҡта Алаштан й. (Күндерәк й. ҡушылдығы)...

ҮРӘҘМӘТ, Әлшәй р‑нындағы ауыл
ҮРӘҘМӘТ, Әлшәй р‑нындағы ауыл, Ҡыҙыл а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Раевка т. юл ст. К.‑Көнс. табан 48 км алыҫлыҡта Өршәк й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 593 кеше; 1920 —...

ҮПКӘ ЭМФИЗЕМАҺЫ
ҮПКӘ ЭМФИЗЕМАҺЫ, үпкәләрҙең патологик торошо, һауа арауығының сикке бронхиолаларҙан алыҫта киңәйеүе һәм артабан альвеола стенкаларының деструктив үҙгәреүе м‑н ҡылыҡһырлана;...

ҮПКӘ ЛОБАРИЯҺЫ
ҮПКӘ ЛОБАРИЯҺЫ (Lobaria pulmonaria), лобариялар ғаиләһенә ҡараған лишайниктар төрө. Талломы эре япраҡлы, тиресәле, диам. 10—50 см. Айырсалары уйымлы‑ҡырлы, өҫкө йөҙөндә ҡырҙар...

ҮҢӘҘ БӘШМӘКТӘРЕ
ҮҢӘҘ БӘШМӘКТӘРЕ, органик субстраттарҙың (ҡағыҙ, күн, аҙыҡ‑түлек, үҫемлек һәм хайуан ҡалдыҡтары һ.б.), үҫемлектәрҙең һәм хайуандарҙың өҫтөндә ҡуныҡ (үңәҙ) барлыҡҡа килтергән...

ҮМӘРҒӘЛИН Тәлғәт Ғәле улы
ҮМӘРҒӘЛИН Тәлғәт Ғәле улы [24.1. 1948, БАССР-ҙың Маҡар р-ны Байғужа а. (БР‑ҙың Ишембай р-ны)], математик. Техник ф. д‑ры (1995), проф. (2000). БР‑ҙың атҡ. химигы (1998), РФ‑тың почётлы...

ҮМӘР, Баҡалы р‑нындағы ауыл
ҮМӘР, Баҡалы р‑нындағы ауыл, Киләй а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т. 16 км һәм Туймазы т. юл ст. Т. табан 90 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 1441 кеше; 1920 — 1388; 1939 — 1064; 1959 —...

ҮЛСӘҮ ҮҘГӘРТКЕСЕ, датчик
ҮЛСӘҮ ҮҘГӘРТКЕСЕ, д а т ч и к, үлсәнгән физик дәүмәлде (т‑ра, баҫым, тиҙлек, деформация, электр тогы, магнит индукцияһы һ.б.) тапшырыу, эшкәртеү йәки теркәү, ш. уҡ ул идара...

ҮЛСӘҮ ПРИБОРЫ
ҮЛСӘҮ ПРИБОРЫ, үлсәнелгән физик дәүмәл т‑да күҙәтеүсе тарафынан туранан-тура үҙләштерә алған формалағы һанса мәғлүмәт ингән сигнал булдырыу өсөн тәғәйенләнгән үлсәү...

ҮЛСӘҮ
ҮЛСӘҮ, есемдәргә тәьҫир иткән ауырлыҡ көсө б‑са уларҙың ауырлығын билдәләү приборы. Тәғәйенләнеше б‑са — өлгөлө, лаборатор (аналитик, микроаналитик, һынауҙар өсөн...

ҮЛМӘҪБАЕВА Тәнзилә Абдулла ҡыҙы
ҮЛМӘҪБАЕВА Тәнзилә Абдулла ҡыҙы (14.3.1963, БАССР‑ҙың Мәләүез р‑ны Баш‑Әлмәс а., хәҙ. БР‑ҙың Күгәрсен р‑ны Әлмәс а.), радиожурналист. РФ‑тың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (2014),...

ҮЛӘНДЕ, күл
ҮЛӘНДЕ, Оло Ҡыҙыл й. басс. күл. Әбйәлил р‑ны Северный а. көнбайышҡа табан 3 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Күл өҫтө майҙаны 1,9 км2, оҙонлоғо 2,0 км, уртаса киңлеге 0,9 км, һыу йыйыу...

ҮЛӘНДӘР ҠАТНАШМАҺЫ
ҮЛӘН ҠАТНАШМАҺЫ, бер йыллыҡ йәки күп йыллыҡ ҡуҙаҡлылар һәм ҡыяҡлыларҙан яһалма үҫтерелгән үҫемлектәр япмаһы. Файҙаланыу ысулы б‑са — сабынлыҡ, көтөүлек, сабынлыҡ‑көтөүлек...

ҮЛӘН ОНО
ҮЛӘН ОНО, витаминлы‑аҡһымлы мал аҙығы, яһалма киптерелгән үлән массаһынан алына. Ү.о. өсөн сәселгән күп йыллыҡ һәм бер йыллыҡ үләндәр ҡулланыла, улар араһында ҡуҙаҡлылар...

ҮЛӘЙ, Бөрө р‑нындағы ауыл
ҮЛӘЙ, Бөрө р‑нындағы ауыл, Бахтыбай а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т. 17 км һәм Яңауыл т. юл ст. К.‑Көнс. табан 95 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 610 кеше; 1920 — 685; 1939 — 583;...

ҮЛӘЙ, Борай р‑нындағы ауыл
ҮЛӘЙ, Борай р‑нындағы ауыл, Баҙраҡ а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.-Көнб. 23 км һәм Яңауыл т. юл ст. К.-Көнс. табан 91 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 732 кеше; 1920 — 936; 1939 —...