Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

ӘМИРОВ Мөбәрәкйән Васфи улы

ӘМИРОВ Мөбәрәкйән Васфи улы [3.7.1886, Өфө губ. Бөрө өйәҙе (БР‑ҙың Борай р‑ны) Борай а. — 7.3.1968, Өфө], китапханасы, библиограф. “Ғосмания” мәҙрәсәһен тамамлағандан һуң (1906) Мосолман хәйриә йәмғиәтенең Өфө приютында, 1907 й. алып Иркутск губ. ауыл мәктәптәрендә уҡыта. 1911 й. башлап Өфөлә “Шәреҡ”...

ӘМИРОВ Марс Ғизетдин улы

ӘМИРОВ Марс Ғизетдин улы (1.8. 1930, Бәләбәй ҡ. — 12.9.1992, шунда уҡ), хужалыҡ эшмәкәре. Техник ф. канд. (1983). БАССР‑ҙың атҡ. машиналар эшләүсеһе (1983). ӨАИ‑ны тамамлағандан һуң (1956) Өфө ҡ. 100‑сө почта йәшнигендә инженер, цех нач. булып эшләй, 1964 й. алып ӨМЭЗ‑дең партия ком‑ты секретары урынбаҫары....

ӘМИРОВ Марс Басыр улы

ӘМИРОВ Марс Басыр улы (2.2. 1939, БАССР‑ҙың Фёдоровка р‑ны Балыҡлы а. — 10.2.2010, Өфө), агроном. А.х.ф.д‑ры (1992), проф. (1995). БАХИ‑ны тамамлағанданһуң (1963) Фёдоровка р‑нының “Ленин юлы” к‑зында өлкән агроном, а.х. идаралығының баш агрономы. 1966—2002 йй. БДАУ‑ҙа уҡыта. Фәнни тикшеренеүҙәре сәсеү...

ӘМИРОВ Ғилван Ғилмитдин улы

ӘМИРОВ Ғилван Ғилмитдин улы (12.5.1916, Өфө – 1.6.1991, шунда уҡ), кинооператор. РСФСР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1977), БАССР‑ҙың атҡ. сәнғәт эшмәкәре (1948). Кинематографсылар союзы ағзаһы (1958). “Востоккино” Ялта кинофабрикаһы ҡарамағындағы фабрика‑техник курстарҙы тамамлаған (1932; етәксеһе Н.Д.Анощенко)....

ӘМИРОВ Ғаян Суфиян улы

ӘМИРОВ Ғаян Суфиян улы [23.2.1916, Өфө губернаһы Бөрө өйәҙе Бабай а. (БР‑ҙың Мишкә районы) — 1.2.1993, Ташкент ҡ.], тел белгесе. Филология фәндәре докторы (1968), профессор (1981). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. К.А.Тимирязев исемендәге Башҡ. педагогия институтын тамамлағандан һуң (1951) шунда уҡ, 1957 й....

ӘМИРОВ Артур Фердс улы

ӘМИРОВ Артур Фердс улы (19.1. 1958, Өфө), педагог. Пед. ф. д‑ры (2001),проф. (2001). БР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (2014), БР‑ҙың мәғариф отличнигы (2001), РФ‑тың почётлы дөйөм белем биреү хеҙм‑ре (2003), РФ‑тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм‑ре (2008). БДПИ‑ны тамамлағандан һуң (1985) Орск ҡ. 43‑сө...

ӘМИРОВ Алмас Хәдис улы

ӘМИРОВ Алмас Хәдис улы (6.5.1968, БАССР‑ҙың Учалы р‑ны Ахун а.), актёр. БР‑ҙың халыҡ (2004) һәм атҡ. (1999) артисы. ӨДСИ‑не тамамлағандан һуң (1991; Р.В.Исрафилов курсы) БАДТ актёры. Сәнғәтенә сағыу комедия ролдәре, тәьҫирлелек, образдарҙы нескә соц. характер м‑н сағылдырыу хас. Төп ролдәре: Диуана...

ӘМИРИ (Әмиров) Ғәйнан Ғимазетдин улы

ӘМИРИ (Әмиров) Ғәйнан Ғимазетдин улы [25.8.1911, Өфө губ. Бөрө өйәҙе Яңы Уртауыл а. (БР‑ҙың Яңауыл р‑ны) – 9.10.1982, Өфө], яҙыусы. РСФСР‑ҙың (1980) һәм БАССР‑ҙың (1969) атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре. Яҙыусылар союзы ағзаһы (1939).Б.В. һуғышындаҡатнашыусы. К.А.Тимирязев ис. Башҡорт пед. ин‑тын тамамлаған (1938)....

ӘМИР, Я ң а у ы л, Бүздәк р‑нындағы ауыл

ӘМИР, Я ң а у ы л, Бүздәк р‑нындағы ауыл, Ҡаран а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Бүздәк т. юл ст. Т. табан 15 км алыҫлыҡта Киәҙе й. (Сәрмәсән й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. – 644 кеше; 1920 – 611; 1939 – 572; 1959 – 384; 1989 – 416; 2002 – 440; 2010 – 482 кеше. Башҡорттар, татарҙар йәшәй(2002).Төп...

ӘМИР, Стәрлебаш р‑нындағы ауыл

ӘМИР, Стәрлебаш р‑нындағы ауыл, Хәлекәй а/с ҡарай. Район үҙәгенән К. 15 км һәм Стәрлетамаҡ т. юл ст. К.‑Көнб. табан 73 км алыҫлыҡта Ҡайҙалы, Бәрҙәшле йй. (Күндерәк й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. – 1020 кеше; 1920 – 2390; 1939 – 1089; 1959 – 911; 1989 –537; 2002 – 557; 2010 – 483 кеше....

ӘМИР, Б а й ғ о ш, Асҡын р‑нындағы ауыл

ӘМИР, Б а й ғ о ш, Асҡын р‑нындағы ауыл, Ҡашҡа а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнс. 40 км һәм Чернушка т. юл ст. (Пермь крайы) К.‑Көнс. табан 137 км алыҫлыҡта Төй й. бу­йында урынлашҡан.Халҡы: 1906 й. – 442 кеше; 1920 – 521; 1939 – 436; 1959 – 554; 1989 – 420; 2002 – 381; 2010 – 304 кеше. Башҡорттар йәшәй...

ӘМИР Мирсәй

ӘМИР Мирсәй [ысын исеме Әмиров Мирсаяф Мәсәлим улы; 6.1.1907, Өфө губ. Стәрлетамаҡ өйәҙе Ергән а. (БР‑ҙың Мәләүез р‑ны)—1.6.1980,Ҡазан], прозаик, драматург. ТАССР‑ҙың атҡ. сәнғәт эшмәкәре (1945). М.Горький ис. Әҙәбиәт ин‑тында уҡыған (Мәскәү, 1939—41). 1928— 44 йй. ТАССР‑ҙың матбуғат органдарында эшләй....

ӘМИНЕВА Флүрә Мирғәли ҡыҙы

ӘМИНЕВА Флүрә Мирғәли ҡыҙы [5.7.1928, БАССР‑ҙың Бөрө кантоны Үрге Сат а. (БР‑ҙың Яңауыл р‑ны) — 2011, шунда уҡ], Соц. Хеҙмәт Геройы (1966).1939й.алып Яңауыл р‑нындағы Ш.Хоҙайбирҙин ис. к‑зда эшләй, 1947 й. —һарыҡ көтөүсеһе, 1968—72 йй. һарыҡс‑ҡ фермаһы мөдире. Был йылдарҙа к‑з юғары үрсем күрһәткестәренә...

ӘМИНЕВА Гөлиә Карам ҡыҙы

ӘМИНЕВА Гөлиә Карам ҡыҙы (1.4. 1959, БАССР‑ҙың Илеш р‑ны Гремучий Ключ а.), инженер‑төҙөүсе. Техник ф. д‑ры (2007). БР‑ҙың атҡ. халыҡ мәғарифы хеҙм‑ре (2003), БР‑ҙың мәғариф отличнигы (1999). Ә.К.Мәзитованың һеңлеһе. ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1980) “Башкиргражданпроект” проект ин‑тында эшләй. 1984 й....

ӘМИНЕВА (Ғатауллина) Нәжибә Зәкәриә ҡыҙы

ӘМИНЕВА (Ғатауллина) Нәжибә Зәкәриә ҡыҙы (9.12.1945, БАССР‑ҙың Кушнаренко р‑ны Әхмәт а.), шағирә. БАССР мәктәбенең атҡ. уҡытыусыһы (1986). Яҙыусылар союзы ағзаһы (1996). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1969) Бүздәк һәм Кушнаренко р‑ндары мәктәптәрендә уҡыта. “Иртә” исемле тәүге фәлсәфәүи‑лирик шиғырҙар йыйынтығы...

ӘМИНЕВ‑ТАМЪЯНИ Шафиҡ

ӘМИНЕВ‑ТАМЪЯНИ Шафиҡ [ысын исеме Әминев Шафиҡ Әмин улы; 1858, Ырымбур губ. Верхнеурал өйәҙе Әбделғәзе а. (БР‑ҙың Әбйәлил р‑ны) – 1931 (башҡа мәғлүмәттәр б‑са, 1936), БАССР‑ҙың Әбйәлил р‑ны Яңауыл а. ерләнгән], шағир. “Рәсүлиә” мәҙрәсәһендә уҡыған. Төрки, ғәрәп һәм фарсы телдәрен белгән. Йәш сағында...

ӘМИНЕВ Хәниф Ҡиям улы

ӘМИНЕВ Хәниф Ҡиям улы (20.9. 1938, БАССР‑ҙың Саҡмағош р‑ны Күсәкәй а.),фтизиатр, хирург. Мед. ф. д‑ры (1993), проф. (1995). БР‑ҙың атҡ. табибы (1994), РФ‑тың һаулыҡ һаҡлау отличнигы (2013). БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1961) Кушнаренко р‑нында, 1967 й. алып Өфө ҡала туберкулёзға ҡаршы диспансерында эшләй....

ӘМИНЕВ Рим Фәйзрахман улы

ӘМИНЕВ Рим Фәйзрахман улы (18.6. 1941, БАССР‑ҙың Ҡырмыҫҡалы р‑ны Иҫке Муса а.), актёр. БР‑ҙың халыҡ артисы (1993), БАССР‑ҙың атҡ. артисы (1989). Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы (1976). Өфө сәнғәт уч‑щеһын тамамлағандан һуң (1970; К.Ф.Ғәҙелшин курсы) Салауат башҡорт драма театрында эшләй: 2001 й. тиклем...

ӘМИНЕВ Миңлетдин Ғилметдин улы

ӘМИНЕВ Миңлетдин Ғилметдин улы [15.10.1922, БАССР‑ҙың Стәрлетамаҡ кантоны Һарыш а. (БР‑ҙың Мәләүез р‑ны) — 12.8.1969, БАССР‑ҙың Күгәрсен р‑ны Йомағужа а.], Советтар Союзы Геройы (1943). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1942 й. алып Воронеж фронтында хеҙмәт итә. Герой исеменә 40‑сы армияның 178‑се танк бригадаһы...

ӘМИНЕВ Мәхмүт Шәймәрҙән улы

ӘМИНЕВ Мәхмүт Шәймәрҙән улы (7.11.1925, Өфө – 27.1.1984, шунда уҡ), Соц. Хеҙмәт Геройы (1959). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1949—75 йй. Куйбышев т. юлының Башҡ‑н бүлексәһе Бензин станцияһының вагон депоһында эшләй (1961 й. алып бригадир). Цистерналарҙы нефть м‑н тултырыуға әҙерләүҙең (парға тотоп) прогрессив...