Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

ЭТНОПЕДАГОГИКА

ЭТНОПЕДАГОГИКА, төрлө этностар тарихында барлыҡҡа килгән тәрбиәләү һәм уҡытыу б‑са белем һәм күнекмәләр т‑дағы фән. 20 б. 2‑се ярт. формалаша; этнология, психология һәм педагогика м‑н бәйле. Рәсәйҙә Э. идеялары Г.Н.Волков, А.С. Макаренко, В.А.Сухомлинский, Л.Н. Толстой, К.Д.Ушинский, И.Я.Яковлев һ.б....

ЭТНОЛОГИК ТИКШЕРЕНЕҮҘӘР ИНСТИТУТЫ

ЭТНОЛОГИК ТИКШЕРЕНЕҮҘӘР ИНСТИТУТЫ, 1993 й. Өфөлә РФА‑ның Өфө ФҮ‑ндә Археология һәм этнография музейы м‑н Урал халыҡтары бүлеге булараҡ асыла, 1999 й. алып РФА‑ның Өфө ФҮ‑ндәге Этнологик тикшеренеүҙәр үҙәге, 2008 й. — РФА‑ның Өфө ФҮ‑ндәге Этнологик тикшеренеүҙәр ин‑ты. 2011 й. ин‑тҡа Р.Ғ.Кузеев исеме...

ЫРЫМБУР ДӘҮЛӘТ УНИВЕРСИТЕТЫ

ЫРЫМБУР ДӘҮЛӘТ УНИВЕРСИТЕТЫ. Өфө филиалы 1995 й. Өфө уҡыу‑консультация пункты булараҡ асыла, 1997 й. алып аҙыҡ‑түлек производстволары ф‑ты, 1999 й. башлап филиал, 2015 й. ябыла. Уҡытыу‑методик бүлеге, ғилми‑методик советы, китапханаһы һ.б. була. Уҡытыу ситтән тороп уҡыу формаһында аҙыҡ‑түлек производстволары...

ШӘРИПОВ Фәнис Вәғиз улы

ШӘРИПОВ Фәнис Вәғиз улы (20.9. 1941, БАССР‑ҙың Бүздәк р‑ны Сабай а.), педагог. Пед. ф. д‑ры (1997), проф. (2001). БР‑ҙың мәғариф отличнигы (2001), РФ‑тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм‑ре (2002). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1967) КПСС‑тың XXII съезд ис. Өфө НЭЗ‑ында эшләй. 1968—71 йй. 11‑се Техник...

ЧУРКИН Сергей Дмитриевич

ЧУРКИН Сергей Дмитриевич (12.11. 1952, Стәрлетамаҡ ҡ.), педагог. Иҡт. ф. канд. (1981), пед. ф. д-ры (1998), проф. (2002). РФ-тың халыҡ мәғарифы отличнигы (1993), РФ-тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм-ре (2002). СДПИ-ны тамамлағандан һуң (1975) 1-се мәктәп-интернат (Стәрлетамаҡ) уҡытыусыһы. 1977...

ХОҠУҠ ИНСТИТУТЫ

ХОҠУҠ ИНСТИТУТЫ, 1949 й. Өфөлә Бөтә Союз юридик ситтән тороп уҡыу ин-тының филиалы булараҡ асыла, 1963 й. алып Свердловск юридик ин-тының Өфө ф-ты, 1972 й. — Башҡорт дәүләт университетының юридик ф-ты, 1999 й. — БДУ-ның Хоҡуҡ ин-ты. 11 каф., ғилми-мәғлүмәт үҙәге, редакция-нәшриәт бүлеге һ.б. бар. БР...

ХЕҘМӘТ ҺӘМ СОЦИАЛЬ МӨНӘСӘБӘТТӘР АКАДЕМИЯҺЫ

ХЕҘМӘТ ҺӘМ СОЦИАЛЬ МӨНӘСӘБӘТТӘР АКАДЕМИЯҺЫ. Мәскәүҙә урынлашҡан. Башҡ-н соц. технологиялар ин-ты (филиалы) 1963 й. Өфөлә уҡыу-консультация пункты булараҡ асыла, 1998 й. алып Башҡ-н филиалы, 2004 й. башлап хәҙ. исемен һәм статусын йөрөтә (БСТИ). Ин-т составына 3 ф-т (финанс-иҡт., юридик, ситтән тороп...

ХӘҘЕРГЕ ГУМАНИТАР АКАДЕМИЯ

ХӘҘЕРГЕ ГУМАНИТАР АКАДЕМИЯ. Мәскәүҙә урынлашҡан. 1994 й. Өфө һәм Октябрьский филиалдары, 1996 й. Стәрлетамаҡ филиалы асыла. Телестудияһы, телелекция залдары, академияның мәғлүмәт‑белем биреү ресурстарына инеү мөмкинлеген тәьмин итеүсе махсус йыһазландырылған уҡыу урындары бар. Уҡытыу (дистанцион) көндөҙгө...

ХАРИСОВ Фираз Фәхрәз улы

ХАРИСОВ Фираз Фәхрәз улы (24.5.1952, БАССР-ҙың Яңауыл р-ны Истәк а.), педагог. Пед. ф. д-ры (2001), проф. (2004). ТР-ҙың атҡ. фән эшмәкәре (2007), ТР мәктәбенең атҡ. уҡытыусыһы (2001), РФ-тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм-ре (2004). Фәрис Ф.Харисовтың ағаһы. Ҡазан пед. ин-тын тамамлағандан һуң...

ФӘТИХОВА Римма Мөхәмәт ҡыҙы

ФӘТИХОВА Римма Мөхәмәт ҡыҙы (1.8.1948, БАССР‑ҙың Салауат р‑ны Иҫке Ҡаратаулы а., хәҙ. БР‑ҙың ш. уҡ р‑ны Малаяҙ а.), педагог, психолог. Психология ф. канд. (1982), пед. ф. д‑ры (2001), проф. (2003). БР‑ҙың атҡ. мәғариф хеҙм‑ре (2008), БР‑ҙың мәғариф отличнигы (1995), РФ‑тың почётлы юғары проф. белем...

ФӘНГӘ БУЛЫШЛЫҠ ИТЕҮ ФОНДТАРЫ

ФӘНГӘ БУЛЫШЛЫҠ ИТЕҮ ФОНДТАРЫ, дәүләт бюджетынан бүленгән һәм ситтән йәлеп ителгән аҡсаға формалашыусы коммерцияға ҡарамаған ойошмалар. Фәнни проекттарҙы конкурс нигеҙендә һайлап алыу м‑н шөғөлләнә. СССР‑ҙа 1968—91 йй. Берҙәм фән һәм техникаға булышлыҡ итеү фонды, Башҡортостанда 1993—2001 йй. БР Фән...

ФӘН

ФӘН, эшмәкәрлек өлкәһе, функцияһы — ысынбарлыҡ т‑да объектив белемдәрҙе туплау һәм теоретик системаға килтереү; фәнни белемдәрҙең айырым тармағы. Тәбиғи, техник, ижт. һәм гуманитар Ф. бүленә. Башҡортостанда фәнни фекерҙең формалашыуы етештереү көстәренең, ҡалалар, тау сәнәғәте үҫеше, милли‑мәҙәни...

ҮТКӘРГЕС ТОРБА ТРАНСПОРТЫНЫҢ ГИДРАВЛИКА ҮҘӘГЕ

ҮТКӘРГЕС ТОРБА ТРАНСПОРТЫНЫҢ ГИДРАВЛИКА ҮҘӘГЕ, БР ФА‑ға ҡарай, 2005 й. Өфөлә ойошторола. Эшмәкәрлегенең төп йүнәлештәре: үткәргес торба транспорты өсөн аномаль шыйыҡсаларҙы реофизик тикшереү ысулдарын камиллаштырыу; статик көсөргәнеш аҫтындағы торбалар металының емерелеү механизмын өйрәнеү; үткәргес...

УКРАИНА ССР-ы ФӘНДӘР АКАДЕМИЯҺЫ

УКРАИНА ССР‑Ы ФӘНДӘР АКАДЕМИЯҺЫ, 1919 й. ойошторола. Бөйөк Ватан һуғышы осоронда 1941—43 йй. Президиумы һәм ин‑ттарының күпселеге Өфөлә эвакуацияла була. Эшмәкәрлегенең төп йүнәлештәре: авиация, металлургия, танк сәнәғәте өлкәһендә оборона әһәмиәтендәге мәсьәләләрҙе хәл итеү; һаулыҡ һаҡлау, тәбиғәт...

УЙЛАП ТАБЫУСЫЛАР ҺӘМ РАЦИОНАЛИЗАТОРҘАР ЙӘМҒИӘТЕ

УЙЛАП ТАБЫУСЫЛАР ҺӘМ РАЦИОНАЛИЗАТОРҘАР ЙӘМҒИӘТЕ, уйлап табыусыларҙы, рационализаторҙарҙы, үҙешмәкәр авторҙарҙы, патент эйәләрен, ш. уҡ техник ижад үҫешенә булышлыҡ иткән юридик шәхестәрҙе берләштереү, уларҙың хоҡуҡтарын, законлы мәнфәғәттәрен яҡлау һәм һөнәри ихтыяждарын ҡәнәғәтләндереү маҡсатында ойошторолған...

ТУПРАҠ-БОТАНИКА БЮРОҺЫ

ТУПРАҠ‑БОТАНИКА БЮРОҺЫ, 1931 й. Өфөлә БАХИ эргәһендә ойошторола, 1933—35 йй. Тупраҡ‑ботаника ин‑ты, 1935 й. алып Башҡ‑н игенселек һәм малсылыҡ ҒТИ, 40‑сы йй. башынан Башҡ‑н баҫыусылыҡ ғилми‑тикшеренеү тәж. станцияһы составына инә. БАССР‑ҙың игенселек ХК ҡарамағында була. Эшмәкәрлегенең төп йүнәлештәре:...

ТӨБӘК ТИКШЕРЕНЕҮҘӘР ИНСТИТУТЫ

ТӨБӘК ТИКШЕРЕНЕҮҘӘР ИНСТИТУТЫ, дәүләт авт. ғилми учреждениеһы. 2009 й. Сибай ҡ. БР ФА‑ның Сибай филиалы (1999 й. ойошторолған) базаһында БР ФА‑ның Т.т.и. булараҡ асыла, 2012 й. алып БР‑ҙың Т.т.и. Эшмәкәрлегенең төп йүнәлештәре: мәҙәниәт, педагогика, психология, тарих, философия, этнолингвистика, этнология,...

ТЕХНОЛОГИЯ ҺӘМ ПРОИЗВОДСТВОНЫ ОЙОШТОРОУ ИНСТИТУТЫ

ТЕХНОЛОГИЯ ҺӘМ ПРОИЗВОДСТВОНЫ ОЙОШТОРОУ ИНСТИТУТЫ, ААЙ. 1958 й. Өфөлә Авиация технологияһы һәм производствоны ойоштороу ҒТИ‑ның (Мәскәү) Урал филиалы булараҡ асыла, 1981 й. алып Технология һәм двигателдәр производствоһын ойоштороу ҒТИ, 1994 й. — Урал технология һәм двигателдәр производствоһын ойоштороу...

СИБАЙ ИНСТИТУТЫ

СИБАЙ ИНСТИТУТЫ, 1998 й. БДПИ‑ның (1990 й. нигеҙләнгән) һәм БДУ‑ның (1993) Сибай филиалдарын берләштереү һөҙөмтәһендә асыла, 2009 й. алып БДУ‑ның Сибай ин‑ты (филиалы). Ин‑т (филиал) составында 5 ф‑т (тәбиғәт-математик, пед., технологик, иҡт., юридик) бар. Ғилми бүлеге, 3 китапханаһы, комплекслы музейы,...

САЛАУАТ ГУМАНИТАР ИНСТИТУТЫ

САЛАУАТ ГУМАНИТАР ИНСТИТУТЫ, дәүләт ҡарамағында булмаған юғары уҡыу йорто. 1998 й. асыла. Институт составына 4 ф‑т (мәғлүмәт технологиялары, менеджмент, хоҡуҡ, иҡтисад) инә. Интернет‑үҙә‑ге, китапханаһы бар. Уҡытыу көндөҙгө‑ситтән тороп уҡыу бүлегендә, Мәскәү иҡт., статистика һәм информатика ин‑тындағы...