Ишмухамет-сэсэн
ИШМУХАМЕТ-СЭСЭН [наст. И.Мурзакаев; 1781, д.Балапан Кубеляцкой вол. Ногайской дороги (Абзелиловский р-н РБ) — 1878, там же], поэт-импровизатор и певец. Исполнитель произв. баш. фольклора; в его репертуаре были также представлены импровизация Баика-Айдара “Обращение Баикасэсэна к батыру Салавату” (“Байыҡ сәсәндең Салауат батырға әйткәне”), кубаир “Юлай и Салават”, стихотворения С.Ю. “Агидель течёт средь бурых скал...”, “Монисты твоих кос мне навевают...”, “Наброситься готов летящий ястреб...”. Предположительно, является автором песен “Звенящая долина” (“Саңды үҙәк”), “Туман” (“Томан”), “Юлтый-беглец” (“Юлтый ҡараҡ”), “Бузыкай кантон” (“Бүҙекәй кантон”) и др.
Лит.:Буранғолов М.Сәсән аманаты: Халыҡ ижады һәм ижадсылар тураһында, туй йолалары, боронғо йырҙар һәм легендалар, ҡобайырҙар. Өфө, 1995; Иҙелбаев М.Х. Башҡорт ауыҙ-тел әҙәбиәте. Өфө, 2000.
М.Х.Идельбаев