Список материалов
АГАДЖАНЯН Николай Александрович
АГАДЖАНЯН Николай Александрович (28.1.1928, Әзерб. ССР‑ы Хачмас а. — 27.12.2014, Мәскәү ҡ.), физиолог. РФА академигы (2013), Рәсәй медицина ФА академигы (1993), БР ФА‑ның почётлы академигы...
АЗУРИТ
АЗУРИТ (фр. azur — асыҡ зәңгәр), карбонаттар класы минералы, Cu3[СO3]2(OH)2. Пластинка һәм ҡыҫҡа призма рәүешендәге кристалдар барлыҡҡа килтерә. Агрегаттары ҡатлаулы, бөртөклө....
АКСАКОВ С.Т. ИСЕМЕНДӘГЕ ШИФАХАНА
АКСАКОВ С.Т. ИСЕМЕНДӘГЕ ШИФАХАНА. БР‑ҙың Бәләбәй р‑нында, Бәләбәй ҡ. 10 км алыҫлыҡта Аксаков а. эргәһендә урынлашҡан. Климаты континенталь, ҡыш уртаса һалҡын (ғин. уртаса...
АКУШЕРЛЫҠ ҺӘМ ГИНЕКОЛОГИЯ
АКУШЕРЛЫҠ ҺӘМ ГИНЕКОЛОГИЯ, ауырға ҡалыу, йөклөлөк, бала табыу һәм бала тыуғандан һуңғы осор (акушерлыҡ), ҡатын-ҡыҙҙың йөклөлөктән тыш енес системаһы ауырыуҙары, уларҙы...
АЛКОГОЛИЗМ
АЛКОГОЛИЗМ, спиртлы эсемлектәрҙе даими ҡулланыу арҡаһында барлыҡҡа килгән хроник ауырыу. А. өс үҫеш стадияһы бар. Беренсе стадияһына спиртлы эсемлектәрҙе даими арта...
АЛЛЕРГИЯ АУЫРЫУҘАРЫ
АЛЛЕРГИЯ АУЫРЫУҘАРЫ, организмдың аллергендар тәьҫиренә яуап биреү һәләтлеге үҙгәргәндә барлыҡҡа килә. А.а. поллиноз, атопик дерматит, бронхиаль астма, кесерткән биҙгәге,...
АЛЛЕРГОЛОГИЯ
АЛЛЕРГОЛОГИЯ (алло..., гр. ergon — тәьҫир һәм ...логия), аллергия ауырыуҙарының һәм реакцияларының барлыҡҡа килеү сәбәптәрен, үҫеш механизмдарын һәм клиник барышын өйрәнеүсе,...
АЛЛОПЛАНТ
АЛЛОПЛАНТ (алло... һәм лат. plantо — ултыртам), кеше һәм хайуандың коллагенлы туҡымаларынан алынған биотрансплантация материалы. Э.Р.Мулдашев етәкс. Күҙ һәм пластик хирургия...
АНАТОМИЯ
АНАТОМИЯ (гр. аnatome — ярыу), организмдың, уның айырым ағзаларының формаһы һәм төҙөлөшө т‑дағы фән; морфологияның бүлеге. Кеше А., хайуандар А. һәм үҫемлектәр анатомияһын...
АНГИНА
АНГИНА (лат. аngina — быуылыу), кешенең аңҡау миндалиналары шешеүҙән барлыҡҡа килгән киҫкен инфекцион ауырыуы. А. тыуҙырыусылар — бактерияларҙың Staphylococcus, Streptococcus һ.б....
АНЕСТЕЗИОЛОГИЯ ҺӘМ РЕАНИМАТОЛОГИЯ
АНЕСТЕЗИОЛОГИЯ ҺӘМ РЕАНИМАТОЛОГИЯ, ауыртыуҙы баҫыу, операцияға тиклем, операция ваҡытында һәм унан һуң, ш. уҡ ауыр хәлдәрҙә организмдың йәшәү өсөн мөһим функциялары...
АПИТЕРАПИЯ
АПИТЕРАПИЯ (лат. apis — бал ҡорто һәм терапия), умартасылыҡ продукттары (бал, бал ҡорто ағыуы, балауыҙ, инә ҡорт һөтө, прополис, һеркәләр, һитә) м‑н дауалау. Умартасылыҡ...
АППЕНДИЦИТ
АППЕНДИЦИТ (лат. appendix — ҡушылма), һуҡыр эсәктең селәүсен һымаҡ үҫентеһенең шешеүе. Селәүсен һымаҡ үҫентенең киңлеге тарайғанда йәки йыуан эсәк таштары м‑н ябылғанда,...
АРТРИТ
АРТРИТ (гр. arthron — быуын), быуындар шешеүе. Моноартритҡа (бер быуындың зарарланыуы), полиартритҡа (бер нисә быуындың шешеүе) айырыла. А. барлыҡҡа килеүенә ревматологик...
АТЕРОСКЛЕРОЗ
АТЕРОСКЛЕРОЗ (гр. athera — бутҡа һәм sklerosis — ҡатыу), артерияларҙың хроник ауырыуы. Аорта, аяҡ, мезентериаль, бөйөр (нефросклероз) артериялары, йөрәк, баш мейеһе тамырҙары...
АШЫҒЫС МЕДИЦИНА ЯРҘАМЫ
АШЫҒЫС МЕДИЦИНА ЯРҘАМЫ, ғүмергә хәүеф янаған осраҡтарҙа (травмалар, ағыуланыу, көтөлмәгән киҫкен ауырыуҙар, бала табыу һ.б.) дауалау-иҫкәртеү учреждениеларынан тыш...
АШЫҒЫС МЕДИЦИНА ЯРҘАМЫ ДАУАХАНАҺЫ
АШЫҒЫС МЕДИЦИНА ЯРҘАМЫ ДАУАХАНАҺЫ, муниц. һаулыҡ һаҡлау учреждениеһы. Өфөлә урынлашҡан. Дауахана стационарҙан (820 койка), диагностика хеҙмәтенән (5 бүлек, 2 лаб.), операция...
ӘСӘЛЕК ҺӘМ БАЛАЛЫҠТЫ ҺАҠЛАУ
ӘСӘЛЕК ҺӘМ БАЛАЛЫҠТЫ ҺАҠЛАУ, яралғыны антенаталь һаҡлауға, әсә һәм баланың ауырыуҙарын иҫкәртеүгә һәм һаулығын һаҡлауға, балаларҙы тәрбиәләү, физик, интеллектуаль...
ӘХМӘҘИЕВ Рөстәм Рәйес улы
ӘХМӘҘИЕВ Рөстәм Рәйес улы (13.1. 1961, Өфө), физиолог. Мед. ф. д‑ры (2006), проф. (2008). БДМИ‑ны тамамлаған (1984), 1987 й. алып шунда уҡ эшләй. 1989 й. башлап Бөтә Рәсәй күҙ һәм пластик...
ӘХМӘРОВА Светлана Герцен ҡыҙы
ӘХМӘРОВА Светлана Герцен ҡыҙы (10.3.1963, Өфө), соц. гигиенист. Мед. ф. д‑ры (2000), проф. (2005). БР‑ҙың мәғариф отличнигы (2004). БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1986) 5‑се дауаханала эшләй,...
