ИКЕ ЗВЕНОЛЫ ТРАНСПОРТЁР

ИКЕ ЗВЕНОЛЫ ТРАНСПОРТЁР, йөк һәм пассажирҙар ташыу өсөн тоташмалы сылбырлы тәгәрмәсле машина. Бер‑береһе м‑н тағылма, ярымтағылма (эйәр рәүешле) һәм вагон схемаһы б‑са тоташтырылған ике актив звенонан (арбаларҙан) тора; үҙ аллы боролош механизмдары була. Йөк күтәреүсәнлеге һәм тәғәйенләнеше б‑са айырыла; йөҙә ала һәм йөҙә алмай торғандарға бүленә. Башҡортостанда И.з.т. 1982 й. алып “Витязь” ААЙ етештерә. Звенолары тағылма схемаһы б‑са тоташтырылған һәм йөк күтәреүсәнлеге 2, 5, 7, 8, 10, 20 һәм 30 т булған И.з.т.; оҙон үлсәмле (20 м тиклем) бүленмәй торған (50 т тиклем) йөктәрҙе ташыу өсөн, йөҙә ала торған, хәрбиҙәр өсөн модификациялар уйлап табылған. И.з.т. базаһында ҡатмарлы юл (тәрән ҡар, ҡомло сүл, һаҙлыҡлы урындар) һәм климат шарттарында (юғары дымлылыҡ, юғары һәм түбән т‑ра, шыйыҡ һауа һ.б.) эшләү өсөн транспорт, экспедицион, технологик, бәлә‑ҡазанан ҡотҡарыу һәм авария‑ремонт комплекстары сығарыла. “Витязь” И.з.т. йөҙөү хәленән судноға әйләнеп ҡайта ала, бер звеноһының йөрөткөс механизмы эшләмәгәндә, 1, 2 йәки 3 сылбырлы тәгәрмәсе булмаған осраҡтарҙа йөрөй ала. ДТ‑10П һәм ДТ‑30П моделле И.з.т. уйлап тапҡан һәм уларҙы сериялы етештереүгә өлгәшкән өсөн В.И.Савельев, В.В.Семёнов, А.Л.Чахеев, А.Ф.Челпановский РФ‑тың фән һәм техника өлкәһендә Дәүләт пр. лайыҡ була (1994).

Әҙәб.: Осколков К.В. Первые отечественные сочленённые гусеничные машины – двузвенные транспортёры “Витязь”. Уфа, 2005.

 Тәрж. Р.Ғ.Ғилманов

“Витязь”ғаиләһендәге ике звенолы транспортёрҙар