ПРИЮТ, Бәләбәй р‑нында ҡала тибындағы ҡасаба

ПРИЮТ, Бәләбәй р‑нында ҡала тибындағы ҡасаба, Приют ҡасаба советы үҙәге; т. юл станцияһы. Бәләбәй ҡ. К.‑Көнс. табан 26 км алыҫлыҡта Куйбышев т. юлында (Абдулла—Кропачёво участкаһы), Бәләбәй—Йәрмәкәй— Приют автомобиль юлында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 104 кеше; 1920 — 606; 1939 — 1250; 1959 — 20468; 1989 — 19262; 2002 — 21150; 2010 — 20891 кеше. Урыҫтар, татарҙар, сыуаштар, башҡорттар йәшәй (2002). П. “Приют нефть сығарыуҙы автоматлаштырыу идаралығы”, «“Нефтестроймонтаж” Приют идаралығы», “Газпром Трансгаз Уфа” ЯСЙ‑ның Приют магистраль газ үткәргестәре линия‑производство идаралығы, Шкапов газ эшкәртеү заводы, “Башнефть” АНК‑ның “Башнефть—Ишембай” филиалы, Нефтекама нефть промыслаһы ҡорамалдары заводы филиалы эшләй. Музыка, художество мәктәптәре һәм 3 урта мәктәп, 6 балалар баҡсаһы, Балалар ижады үҙәге, спорт‑һауыҡтырыу комплексы, туберкулёзға ҡаршы дауахана, мәҙәниәт йорто, 2 китапхана, мәсет, Тихвин Божья Матерь иконаһы ҡорамы бар. Ҡасабаға 19 б. башында Бәләбәй өйәҙендә урыҫ крәҫтиәндәре бәләкәй ауыл булараҡ нигеҙһала. Шулай уҡ Йорт исеме м‑н билдәле булған. 1865 й. 14 йортта 82 кеше йәшәгән. Игенселек, малс‑ҡ м‑н шөғөлләнгәндәр. Һыу тирмәне булған. 1906 й. ел тирмәне, мөгәзәй теркәлгән. 1920 й. П. а. (147 кеше), Приют Станцияһы (118 кеше), П. (341 кеше) ҡасабалары иҫәпкә алынған; 1939 й. Приют Станцияһы (1082 кеше), П. (115 кеше) ҡасабалары теркәлгән. 20 б. башында П. Любино а. (19 б. башында нигеҙләнгән), 1956 й. — Приют МТС‑ы ҡасабаһы (30‑сы йй. нигеҙләнгән), 1959 й. — Болан а., 2005 й. Кесе Приют, Плодопитомник (икеһе лә 50‑се йй. нигеҙләнгән) ҡасабалары ҡушылған. П. Шкапов нефть ятҡылығы эшкәртелгән ваҡытта үҫеш алған. 1930—32 йй. — Приют районының адм. үҙәге, 1956—2004 йй. Бәләбәй ҡ. составына ингән. 1956 й. хәҙ. статусын ала. С.Т.Пашин ошо ҡасабала тыуған.

Т.И.Әминев

Тәрж. Р.Ғ.Ғилманов