Список материалов

ВОСКРЕСЕНИЕ СИРКӘҮЕ. Мәләүез р‑ны Воскресенск а. урынлашҡан. 1788 й. Д.И.Пашкова (ҡара: Паш‑ ковтар) аҡсаһына Воскресенка за‑ воды эргәһендәге 1769 й. янған ағас сиркәү урынында төҙөлә. 5 көмбәҙле, 3 баҫҡыслы манаралы (12 ҡыңғырау, иң ҙуры 180 бот тартҡан) сиркәү таштан була. Бина тура мөйөшлө, эске...

ВОСКРЕСЕНИЕ КАФЕДРАЛЬ СОБОРЫ. Өфөлә урынлашҡан. 1834 й. епископ Михаил инициативаһы б‑са нигеҙ һалына, 1838 й. ҡаҙна аҡсаһы иҫәбенә төҙөлә һәм 1841 й. изгеләндерелә. Классицизм стилендәге собор таштан, 13 ҡыңғыраулы (төп ҡыңғырауы 521 бот ауырлыҡта) өс яруслы 8 ҡырлы манаралы (тәүҙә соборҙан айырым...

ВОЗНЕСЕНИЕ СИРКӘҮЕ. Учалы р‑ны Вознесенка а. урынлашҡан. 1891 й. ағас сиркәү (1866 й. нигеҙләнгән) урынында төҙөләһәм изгеләндерелә. 5 көмбәҙле, 3 ҡатлы манаралы таш сиркәү рус‑византия стилендә төҙөлә. Көмбәҙҙәре торҡа рәүешендә. Ҡыҫҡа аш‑һыу бүлмәһе сиркәү м‑н манараны тоташтыра, манараның 1‑се ҡатына...

ВОЗНЕСЕНИЕ ПУСТЫНЫ, Пречистая  Богородица  һәм  Мәскәү  чудотворецтары Пётр, Алексей, Иона  I  Ҡазан  иконаһы  күренеүе  пустыны, Пречистенски й ирҙәр монастыры. 16 б. 80‑се йй. Нуғай даруғаһы Кесе Табын улусында тоҙло шишмәләр эргәһендә Тоҙйылға й. буйында (хәҙ. Ғафури р‑ны Курорт а. терр‑яһы) нигеҙ...

ВЛАДИСЛАВЛЕВ Владимир Фёдорович (1819, Владимир губ. Константиновское а. — 2.6.1877, Өфө), дин әһеле. Дини тәғлимәт магистры (1843). Священник дәрәжәһен ҡабул иткән (1847). Киев дини акад. тамамлағандан һуң (1843) Дини семинария, 1847 й. башлап Өфө ир балалар гимназияһы уҡытыусыһы, бер үк ваҡытта 1855...

ВӘЛИДОВТАР, дин әһелдәре. Әхмәтйән В. [1828, Ырымбур губ. Стәрлетамаҡ өйәҙенең Юрматы улусы (БР‑ҙың Ишембай р‑ны) Көҙән а. – 1867, шунда уҡ], имам‑хатип, мөҙәрис. Көҙән мәсетендә хеҙмәт итә һәм мәҙрәсә аса. Мөхәмәтвәли В., Ә х  м ә т в ә л и В., В ә л и м у л л а (1845, Көҙән – 1915, шунда уҡ), мулла,...

ВАРВАРА С к в о р ч и х и н с к а я, я ң ғ ы ҙ В. [ысын исеме Архангельская Варвара Васильевна; 20.11.1890, Өфө губ. Өфө өйәҙе Карауловка а. (Силәбе өлк. Ҡытау-Ивановка р‑ны) — 27.2.1966, БАССР‑ҙың Ишембай р‑ны Скворчиха а.], блаженная. Епархия ҡыҙ балалар училищеһын тамамлағандан һуң (1909) Стәрлетамаҡ...

ВАЛЕНТИН (донъяуи исеме Мищук Тимофей Адамович; 14.10.1940, Брест ҡ.), дин әһеле, Өфө һәм Стәрлетамаҡ епискобы (1976—79). Дини тәғлимәт канд. (1970). Митрополит (2004), архиепископ (1988), архимандрит (1976). Монахлыҡ ҡабул иткән (1969). Мәскәү дини акад. тамамлаған (1970). 1972 й. алып Мәскәү дини...

ВАҠЫФ, в а ҡ ф (ғәр. туҡталыш), ислам таралған илдәрҙә дин һәм хәйриә өсөн тәғәйенләнгән милек (күсемле һәм күсемһеҙ). Тик табыш килтергән һәм тотонолмай торған милек кенә (ризыҡ, кейем, аҡса тапшырыу тыйыла) В. ителә алған. В. һалым һалынмаған, уға ҡарата һатыу-һатып алыу, бүләк итеү, залогҡа биреү...