Список материалов
АЙЫТ УРАҘМӘТОВ
АЙЫТ УРАҘМӘТОВ (?—7.2.1774, Ҡазан), Крәҫтиәндәр һуғышында (1773—75) ҡатнашыусы, Е.И.Пугачёв полковнигы. Бөгөлмә ведомствоһы Абдул а. яһаҡлы татарҙарынан. 1773 й. нояб. алып Башҡортостандың...
АЙЫТ, Бишбүләк р‑нындағы ауыл
АЙЫТ, Бишбүләк р‑нындағы ауыл, Айыт а/с үҙәге. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 22 км һәм Приют т. юл ст. К.‑Көнс. табан 62 км алыҫлыҡта Дим й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. —...
АЙЫТ, Борай р‑нындағы ауыл
АЙЫТ, Борай р‑нындағы ауыл, Таңатар а/с ҡарай. Район үҙәгенән Көнб. 37 км һәм Яңауыл т. юл ст. К. табан 105 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 348 кеше; 1920 — 400; 1939 — 331;...
АЙЫТ, Миәкә р‑нындағы ауыл
АЙЫТ, Миәкә р‑нындағы ауыл, Өршәкбаш-Ҡарамалы а/с ҡарай. Район үҙәгенән Көнс. 44 км һәм Аксёнов т. юл ст. К.‑Көнс. табан 87 км алыҫлыҡта Өршәк й. буйында урынлашҡан. Халҡы:...
АЙЫТҠОЛОВ Азат Миңлеғәле улы
АЙЫТҠОЛОВ Азат Миңлеғәле улы [27.1.1956, БАССР‑ҙың Матрай районы Юлдыбай а. (БР‑ҙың Йылайыр районы)], ҡурайсы. РФ‑тың атҡаҙанған (1998), БССР‑ҙың халыҡ (1991), БАССР‑ҙың атҡаҙанған...
АЙЫТМАТОВ Сыңғыҙ Түрәҡол улы
АЙЫТМАТОВ Сыңғыҙ Түрәҡол улы (12.12.1928, Ҡырғыҙ АССР‑ының Шәкәр ҡышлағы — 10.6.2008, Нюрнберг, Германия, Бешкәк ҡ. ерләнгән), яҙыусы. Ҡырғыҙ ССР‑ы ФА акад. (1974). Соц. Хеҙмәт Геройы (1978)....
АЙЫТМӘМБӘТ, Архангел р‑нындағы ауыл
АЙЫТМӘМБӘТ, Архангел р‑нындағы ауыл, Оҙондар а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 31 км һәм Раутау т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 7 км алыҫлыҡта Бейә й. (Инйәр й. ҡушылдығы) буйында...
АЙЫТОВ Валерий Факил улы
АЙЫТОВ Валерий Факил улы (26.1.1955, БАССР-ҙың Нуриман р-ны Ҡыҙыл Шишмә ҡсб), педагог-методист. Пед. ф. д‑ры (2007). БР‑ҙың мәғариф отличнигы (2006). Бөрө пед. ин‑тын тамамлағандан...
АЙЫТОВ Нариман Абдрахман улы
АЙЫТОВ Нариман Абдрахман улы (28.12.1925, Ҡазан ҡ. — 17.8.1999, Алматы ҡ., Ҡаҙағстан), философ, социолог. БР ФА‑ның почётлы академигы (1995), философия фәндәре докторы (1967), профессор...
АЙЫУ БАЛАНЫ
АЙЫУ БАЛАНЫ (Lonicera), айыу баланы һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлек заты. Яҡынса 200 төрө билдәле, Төньяҡ ярымшарҙа таралған.
Башҡортостанда 4 төрө үҫә: алтай А.б., ябай А.б.,...
АЙЫУ КУЛЬТЫ
АЙЫУ КУЛЬТЫ, тотем хайуан — айыу (ҡара: Тотемизм) м‑н кеше араһындағы ҡәрҙәшлек хаҡындағы ышаныуға, уны ғәҙәттән тыш көскә эйә тип иҫәпләүгә ҡоролған дини табыныу....
АЙЫУ СИҢЕРТКӘҺЕ
АЙЫУ СИҢЕРТКӘҺЕ (Saga pedo), тура ҡанатлылар отрядының ысын сиңерткәләр ғаиләһенә ҡараған бөжәк. Европала, Төньяҡ Ҡаҙағстанда һәм Көнбайыш Себерҙә таралған. Тән оҙонлоғо...
АЙЫУ, Ейәнсура р‑нындағы ауыл
АЙЫУ, Ейәнсура р‑нындағы ауыл, Иҫәнғол а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 9 км һәм Төйлөгән т. юл ст. (Ырымбур өлк.) К.‑Көнс. табан 52 км алыҫлыҡта Ташлы й. (Һаҡмар й. басс.)...
АЙЫУКҮЛ ҺАҘЫ
АЙЫУКҮЛ ҺАҘЫ, Краснокама р‑ны Яңы Ҡабан а. төньяҡ-көнсығышҡа табан 1 км алыҫлыҡта урынлашҡан Ағиҙел й. басс. һаҙлыҡ. Күтәренке һаҙлыҡ, дөйөм майҙаны 630 га, торфтың...
АЙЫУҠАШ, Дүртөйлө р‑нындағы ауыл
АЙЫУҠАШ, Дүртөйлө р‑нындағы ауыл, Өсбүлә а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнс. 12 км һәм Өфө т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 140 км алыҫлыҡта Кесе Яубазы й. (Яубазы й. ҡушылдығы) буйында...
АЙЫУСЫ, Стәрлетамаҡ р‑нындағы ауыл
АЙЫУСЫ, Стәрлетамаҡ р‑нындағы ауыл, Айыусы а/с үҙәге. Район үҙәгенән һәм Стәрлетамаҡ т. юл ст. К.‑Көнб. табан 30 км алыҫлыҡта Ашҡаҙар й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. —...
АЙЫУТАБАН
АЙЫУТАБАН, мүктәк (Aconitum), лютик һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлек заты. Яҡынса 300 төрө билдәле, Төньяҡ ярымшарҙың уртаса бүлкәтендә таралған. Башҡортостанда 2 төрө...
АЙЫУТОҘАҠЛАҒАН, һырт
АЙЫУТОҘАҠЛАҒАН, Башҡортостан (Көньяҡ) Уралындағы һырт. Белорет р‑нында Бирйән һәм Ҡусағаҙы йй. (Инйәр й. ҡушылдыҡтары) араһынан көньяҡ-көнбайыштан төньяҡ-көнсығышҡа...
АЙЫУХАН, Дәүләкән р‑нындағы ауыл
АЙЫУХАН, Дәүләкән р‑нындағы ауыл, Раев а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Дәүләкән т. юл ст. К.‑Көнс. табан 18 км алыҫлыҡта Айыухан й. (Дим й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы:...
АЙЫУХАНОВ Закир Насир улы
АЙЫУХАНОВ Закир Насир улы (23.5.1889, Сембер губ. Татар Ҡалмайыры а. — 22.6.1961, Өфө), тел белгесе, педагог‑методист. “Хөсәйениә” мәҙрәсәһен (1910), Ҡаһирә ун‑тын (1914) тамамлаған....
