Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

ӘБЕШ, Миәкә р‑нындағы ауыл

ӘБЕШ, Миәкә р‑нындағы ауыл, Бикҡол а/с ҡарай.Район үҙәгенән Т.38 км һәм Аксёнов т. юл ст. К.‑Көнс. табан 36 км алыҫлыҡта Дим й. буйында урынлашҡан.Халҡы:1906 й.—340 кеше; 1920 — 322; 1939 — 206; 1959 — 200; 1989 — 75; 2002 — 99; 2010 — 78 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Ауылға Бәләбәй өйәҙе Илекәй‑Мең...

ӘБЙӘЛИЛ БАШҠОРТ ХАЛЫҠ ХОРЫ

ӘБЙӘЛИЛ БАШҠОРТ ХАЛЫҠ ХОРЫ, Әбйәлил районы мәҙәниәт һарайының башҡорт халыҡ хор ы.1972 й.Әбйәлилр‑нының Асҡара. ойошторола, 1978й. “халыҡ” исемен ала. БР‑ҙың атҡ. халыҡ ижады коллективы (2014). Репертуарында Р.Л.Ғәбитовтың “Уралды маҡтау” поэмаһы, Ҡ.Даян шиғырына Ш.Ш.Ибраһимовтың “Дилә”, Я.Ҡолмой шиғырына...

ӘБЙӘЛИЛ МУЗЕЙЫ

ӘБЙӘЛИЛ МУЗЕЙЫ, Милли музей филиалы (1991). Әбйәлил р‑ны Асҡар а. урынлашҡан. 1990 й. йәмәғәтселек башланғысында Әбйәлил тарих‑тыуған яҡты өйрәнеү музейы булараҡ ойошторола. 1995 й. экспозицияһы асыла. Музей фондында 2,1 меңгә яҡын һаҡлау берәмеге, ш. иҫ. бронза ураҡ һәм балта, боронғо яугирҙың һайманы,...

ӘБЙӘЛИЛ РАЙОНЫ

ӘБЙӘЛИЛ РАЙОНЫ, БР‑ҙың көнсығыш өлөшөндә урынлашҡан. Көньяҡта — Баймаҡ, төньяҡ‑көнбайышта — Белорет, көнбайышта — Бөрйән, төньяҡта — Учалы р‑ндары һәм көнсығышта Силәбе өлк. м‑н сиктәш. 1930 й. 20 авг. ойошторола (ҡара: Административ район), район составына Тамъян‑Ҡатай кантоны улустары инә. 1963 й....

ӘБЙӘЛИЛ СОРТ ҺЫНАУ УЧАСТКАҺЫ

ӘБЙӘЛИЛ СОРТ ҺЫНАУ УЧАСТКАҺЫ. Урал аръяғы дала зонаһы шарттарында үҫтереү өсөн иген һәм мал аҙығы культураларыныңсорттарын һынау, сорттарын һәм гибридтарын һайлап алыу һәм тәҡдим итеү м‑н шөғөлләнә. 1937 й. ойошторола. Әбйәлил р‑ны Михайловка а. урынлашҡан. А.х. культураларының сорт агротехникаһы б‑са...

ӘБЙӘЛИЛ ТӘЖРИБӘ‑ПРОИЗВОДСТВО ХУЖАЛЫҒЫ, ҡара: “Әбйәлил”.

ӘБЙӘЛИЛ ТӘЖРИБӘ‑ПРОИЗВОДСТВО ХУЖАЛЫҒЫ, ҡара: “Әбйәлил”.  

ӘБЙӘЛИЛ, Әбйәлил р‑нындағы ауыл

ӘБЙӘЛИЛ, Әбйәлил р‑нындағы ауыл, Таштимер а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 22 км һәм Магнитогорск т. юл ст. (Силәбе өлк.) Көнб. табан 32 км алыҫлыҡта Моһаҡ й. (Йәнгел й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1939 й. — 170 кеше; 1959 — 443; 1989 — 717; 2002 — 741; 2010 — 496 кеше. Башҡорттар йәшәй...

ӘБСӘЛӘМ, Балаҡатай р‑нындағы ауыл

ӘБСӘЛӘМ, Балаҡатай р‑нындағы ауыл, Урғалы а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнс. 55 км һәм Урғалы т. юл ст. К. табан 4 км алыҫлыҡта Оло Урғалы й. (Әй й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 387 кеше; 1920 — 419; 1939 — 420; 1959 — 310; 1989 — 209; 2002 — 294; 2010 — 244 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002)....

ӘБСӘЛӘМ, Э т и м г ә н, Учалы р‑нындағы ауыл

ӘБСӘЛӘМ, Э т и м г ә н, Учалы р‑нындағы ауыл, Мансур а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т. 58 км һәм Шартым т. юл ст. Т. табан 26 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1900 й. — 192 кеше; 1920 — 331; 1939 — 196; 1959 — 180; 1989 — 106; 2002 — 100; 2010 — 89 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Фельдшер‑акушерлыҡ пункты,...

ӘБСӘЛӘМОВ Ирек Фәсхи улы

ӘБСӘЛӘМОВ Ирек Фәсхи улы (25.5. 1931, Сәмәрҡәнд ҡ. — 22.7.2008, Өфө), ветеринар врач. Ветеринария ф. д‑ры (1973), проф. (1975). Сәмәрҡәнд а.х. ин‑тын тамамлағандан һуң (1956) шунда уҡ эшләй. 1979 й. алып Бөрө пед. ин‑тының зоология каф. мөдире, 1980 й. башлап Горький а.х. ин‑тында (1981 й. алып а.х....

ӘБСӘЛӘМОВ Мөслим Бәхтейәр улы

ӘБСӘЛӘМОВ Мөслим Бәхтейәр улы [12.6.1932, БАССР‑ҙың Хәйбулла р‑ны Юлдыбай а. (БР‑ҙың Йылайыр р‑ны) — 5.7.2009, Өфө, тыуған яғында ерләнгән], яҙыусы. БАССР мәктәбенең атҡ. уҡытыусыһы (1983). Яҙыусылар союзы ағзаһы (1992). Орск уҡытыусылар ин‑тын (1952), БДУ‑ны (1963) тамамлаған. 1952—92 йй. Юлдыбай урта...

ӘБСӘЛӘМОВ Салауат Сабирйән улы

ӘБСӘЛӘМОВ Салауат Сабирйән улы [5.9.1954, БАССР‑ҙың Матрай р‑ны Һабыр а. (БР‑ҙың Йылайыр р‑ны) – 3.1.2005, Өфө], физик. Физика‑матем. ф. д‑ры (2005). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1976) шунда уҡ эшләй (1994—95 йй. БДУ‑ның Сибай филиалында тәбиғи фәндәр ф‑ты деканы). Фәнни эшмәкәрлеге тау тоҡомдарында магнит...

ӘБСӘЛӘМОВА Әминә Ғәбделәхәт ҡыҙы

ӘБСӘЛӘМОВА Әминә Ғәбделәхәт ҡыҙы (17.8.1958, БАССР‑ҙың Йәрмәкәй р‑ны Иҫке Турай а.), педагог. Пед. ф. д‑ры (2008). БР‑ҙың мәғариф отличнигы (2008), РФ‑тың почётлы мәғариф тармағы хеҙм‑ре (2017). Адыгей пед. ин‑тын тамамлағандан һуң (Майкоп, 1985) БДПУ‑ла эшләй: 1995—96 йй. мәктәпкәсә педагогика һәм...

ӘБҮБӘКЕР, Б а ш ҡ о р т А т и н г ә н е, Хәйбулла р‑нындағы ауыл

ӘБҮБӘКЕР, Б а ш ҡ о р т А т и н г ә н е, Хәйбулла р‑нындағы ауыл, Фёдоровка а/с ҡарай. Район үҙәгенән Көнб. 18 км һәм Һары т. юл ст. (Ырымбур өлк.) Т. табан 74 км алыҫлыҡта Ташлы й. (Таналыҡ й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1900 й. — 304 кеше; 1920 — 286; 1939 — 283; 1959 — 346; 1989 — 508;...

ӘБҮБӘКЕРОВ Риза Вәхит улы

ӘБҮБӘКЕРОВ Риза Вәхит улы [10.10.1902, Өфө губ. Златоуст өйәҙе Күҫәләр а. (БР‑ҙың Салауат р‑ны) — 10.7.1938], дәүләт эшмәкәре. К.А.Тимирязев ис. Мәскәү а.х. акад. уҡыған (1925—27). 1919—21 йй. Дыуан кантонында эшләй. 1928 й. алып РСФСР Мәғариф ХК‑ның милли мәктәптәр б‑са инспекторы, 1929 й. — “Башҡортостан”...

ӘБҮЛӘЙЕС, Е р г ә й е ш, Ейәнсура р‑нындағы ауыл

ӘБҮЛӘЙЕС, Е р г ә й е ш, Ейәнсура р‑нындағы ауыл, Әбүләйес а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнс. 64 км һәм Ҡыуандыҡ т. юл ст. (Ырымбур өлк.) Т.‑Көнб. табан 61 км алыҫлыҡта Әбүләйес й. (Ҡаҫмарт й. басс.) буйында урынлашҡан.Халҡы:1900 й. — 417 кеше; 1920 — 525; 1939 — 426; 1959 — 338; 1989 — 307; 2002 —...

ӘБҮС (ысын исеме Суфиянов Сабит Әбүсуфиян улы)

ӘБҮС [ысын исеме Суфиянов Сабит Әбүсуфиян улы; 27.12.1904, Ырымбур губ. Верхнеурал өйәҙе Сәфәр а. (БР‑ҙың Учалы р‑ны) – 12.1.1974, Өфө], шағир, журналист. Ырымбур башҡорт (1923–28) һәм Өфө пед. (1928–29) техникумдарында уҡый. 1930 й. алып “Ударсы” Учалы район гәз., 1934 й. – “Һәнәк” ж. яуаплы секретарь....

ӘБҮТАЛИП, Ҡариҙел р‑нындағы ауыл

ӘБҮТАЛИП, Ҡариҙел р‑нындағы ауыл, Әртәкүл а/с ҡарай. Район үҙәгенән Көнб. 45 км һәм Щучье Озеро т. юл ст. (Пермь крайы) К. табан 76 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 530 кеше; 1920 — 615; 1939 — 616; 1959 — 472; 1989 — 344; 2002 — 303; 2010 — 261 кеше. Татарҙар йәшәй (2002). Фельдшер‑акушерлыҡ...

ӘГЕРТАМАҠ, Туймазы р‑нындағы ауыл

ӘГЕРТАМАҠ, Туймазы р‑нындағы ауыл, Төмәнәк а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Туймазы т. юл ст. Т.‑Көнс. табан 5 км алыҫлыҡта Әгер й. (Өҫән й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 729 кеше; 1920 — 864; 1939 — 789; 1959 — 506; 1989 — 332; 2002 — 504; 2010 — 610 кеше. Башҡорттар, татарҙар йәшәй...

ӘҒӘҘУЛЛИНА Лиза Ҡиям ҡыҙы

ӘҒӘҘУЛЛИНА Лиза Ҡиям ҡыҙы (1.1.1942, БАССР‑ҙың Ҡыйғы р‑ны Түб. Ҡыйғы а.), педагог. РФ‑тың (2016) һәм БР‑ҙың (2008) халыҡ уҡытыусыһы, РФ‑тың (2004) һәм БР‑ҙың (1996) атҡ. уҡытыусыһы, РФ‑тың почётлы дөйөм белем биреү хеҙм‑ре (2004). Бөрө пед. ин‑тын тамамлағандан һуң (1966) Салауат р‑нының Малаяҙ урта...