Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

ЙӨҘ ҘӘ УТЫҘ ДҮРТЕНСЕ УҠСЫЛАР БРИГАДАҺЫ

ЙӨҘ ҘӘ УТЫҘ ДҮРТЕНСЕ УҠСЫЛАР БРИГАДАҺЫ, 1943 й. ғин.—мартында оборона халыҡ комиссары урынбаҫары ген.‑полк. Е.А.Щаденко директиваһы б‑са БАССР‑ҙың Ҡандра (Ҡандра р‑ны)...

ЙӨҘ ҘӘ ҺИКҺӘН АЛТЫНСЫ ИНЖЕНЕР-САПЁРҘАР БРИГАДАҺЫ

ЙӨҘ ҘӘ ҺИКҺӘН АЛТЫНСЫ ИНЖЕНЕР‑САПЁРҘАР БРИГАДАҺЫ, 1942 й. окт. Камышин ҡ. янында 61‑се  (1991 й. алып 237‑се) айырым инженер‑сапёрҙар бригадаһы булараҡ ойошторола, 1946 й....

ЙӨҘИМӘН, Ғафури р‑нындағы ауыл

ЙӨҘИМӘН, Ғафури р‑нындағы ауыл, Сәйетбаба а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 46 км һәм Аҡкүл т. юл ст. К.‑Көнс. табан 60 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 257 кеше;...

ЙӨҘЛӘҮ ТАШТАРЫ

ЙӨҘЛӘҮ ТАШТАРЫ, декоратив үҙенсәлектәре булған тау тоҡомдары. Төрлөсә барлыҡҡа килгәндәр: магматик (гранит, сиенит, диорит, габбро, долерит, лабрадорит, туф, порфир...

ЙӨҘӨҮ

ЙӨҘӨҮ, спорт төрө, күкрәккә (ирекле стиль) йәки арҡаға ятып ҡолас ташлап йөҙөү (кроль), брасс, баттерфляй һ.б. ысулдар м‑н дистанцияларға (50—1500 м) йөҙөүҙе берләштерә....

ЙӨЙӘК, Белорет р‑нындағы ауыл

ЙӨЙӘК, Белорет р‑нындағы ауыл, Йөйәк а/с үҙәге, т. юл станцияһы. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. табан 150 км алыҫлыҡта Йөйәк й. (Инйәр й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы:...

ЙӨК АВТОМОБИЛЕ

ЙӨК АВТОМОБИЛЕ, рельсһыҙ юлдар буйлап йөк һәм пассажирҙар ташый торған тәгәрмәсле транспорт машинаһы. Й.а. шассиҙан (йөрөү өлөшө һәм двигатель м‑н кабина) һәм кузов...

ЙӨКЛӘМӘЛӘР

ЙӨКЛӘМӘЛӘР, дәүләт йәки алпауыт файҙаһына халыҡ тарафынан башҡарылған мәжбүри эштәр. Рәсәйҙәге төп Й.: хәрби хеҙмәт (граждандарҙы хәрби хеҙмәткә йәлеп итеү; тәүҙә ул...

ЙӨКЛӨ КҮБӘЛӘК

ЙӨКЛӨ КҮБӘЛӘК (Ascalaphus macaronius), селтәр ҡанатлылар отрядының көндөҙгө күбәләктәр ғаиләһенә ҡараған бөжәк. Кавказ аръяғында, Көнбайыш Себер, Урта Азия, Ҡаҙағстан, Рәсәйҙең...

ЙӨКЛӨЛӨК ПАТОЛОГИЯҺЫ

ЙӨКЛӨЛӨК ПАТОЛОГИЯҺЫ, кеше һәм хайуандарҙа йөклөлөктөң нормаль барышын боҙоусы патологик хәлдәр һәм ауырыуҙар. Кешенең Й.п. түбәндәге төрҙәре була: гестоз (ауырлы...

ЙӨННӨ, Илеш р‑нындағы ауыл

ЙӨННӨ, Илеш р‑нындағы ауыл, Йөннө а/с ҡарай. Район үҙәгенән К. 5 км һәм Бүздәк т. юл ст. Т. табан 102 км алыҫлыҡта Баҙы й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 1311 кеше; 1920 —...

ЙӨНТӘҪ БӘШМӘК

ЙӨНТӘҪ БӘШМӘК (Lactarius torminosus), базидиомицеттар класының һарыҡ бәшмәге һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған бәшмәк. Евразияла таралған. Эшләпәһенең диам. 4—13 см, яҫы, үҙәгендә батынҡы,...

ЙӨНТӘҪ КҮРӘН

ЙӨНТӘҪ КҮРӘН (Trichophorum), күрән һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлек заты. Яҡынса 10 төрө билдәле, Төньяҡ ярымшарҙың һалҡын һәм уртаса өлкәләрендә, ш. уҡ субтропик һәм тропик...

ЙӨРӘГҮЛӘН

ЙӨРӘГҮЛӘН (Cardamine), әүернәһымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлек заты. Яҡынса 160 төрө билдәле, Ер шарының башлыса уртаса бүлкәттәрендә таралған. Башҡортостанда 5 төрө үҫә....

ЙӨРӘК ЕТЕШҺЕҘЛЕКТӘРЕ

ЙӨРӘК ЕТЕШҺЕҘЛЕКТӘРЕ, йөрәк һәм унан башланған эре ҡан тамырҙарының урын торошонда һәм морфологик структураһында (клапандар, тишектәр, ҡыуышлыҡтар араһындағы бүлгеләр)...

ЙӨРӘКТАУ

ЙӨРӘКТАУ, шихан, тәбиғәт ҡомартҡыһы (1985). Стәрлетамаҡ р‑ны Йөрәктау а. көнбайышҡа табан 1 км, Стәрлетамаҡ ҡ. төньяҡ‑көнсығышҡа табан 7 км алыҫлыҡта Ағиҙел й. уң ярында...

ЙӨРӘКТАУ, Стәрлетамаҡ р‑нындағы ауыл

ЙӨРӘКТАУ, Стәрлетамаҡ р‑нындағы ауыл, Алатана а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Стәрлетамаҡ т. юл ст. Т.‑Көнс. табан 28 км алыҫлыҡта Ҡажат й. (Ағиҙел й. басс.) буйында урынлашҡан....

ЙӨРӘКТЕҢ ИШЕМИЯ АУЫРЫУЫ

ЙӨРӘКТЕҢ ИШЕМИЯ АУЫРЫУЫ (гр. ischo — туҡтатам һәм haima — ҡан), коронар ҡан әйләнешенең боҙолоуы һәм йөрәк мускулы (миокард) ишемияһы (кислород етешмәүе) м‑н характерланған...

ЙӨРӨҮ САРАЛАРЫ

ЙӨРӨҮ САРАЛАРЫ. Башҡорттарҙың ер өҫтөндә (артмаҡлы‑менге транспорт, егеүле транспорт, саңғы һ.б.) һәм һыуҙа йөрөү саралары булған. Традицион Й.с. үҫешендә бер нисә этап...

ЙҮКӘ

ЙҮКӘ (Tilia), йүкә һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлек заты. Яҡынса 45 төрө билдәле, Төньяҡ ярымшарҙың уртаса, һирәгерәк субтропик бүлкәттәрендә таралған. Башҡортостанда...