Список материалов
ӨЙӘҘ УЧИЛИЩЕЛАРЫ
ӨЙӘҘ УЧИЛИЩЕЛАРЫ, Рәсәйҙә юғары типтағы башланғыс уҡыу йорттары. Губерна һәм өйәҙ ҡалаларында 1804 й. Устав м‑н бөтә ҡатлам уҡыусыларын гимназияға инеүгә әҙерләү өсөн 2 класлы, 1828 й. Устав м‑н башлыса сауҙагәр, мещан балалары өсөн 3 класлы мәктәп булараҡ ойошторолалар. Халыҡ мәғарифы министрлығы ҡарамағында...
ОРСК-ЫРЫМБУР ҠАҘАҠ УҠЫТЫУСЫЛАР МӘКТӘБЕ
ОРСК-ЫРЫМБУР ҠАҘАҠ УҠЫТЫУСЫЛАР МӘКТӘБЕ. 1883 й. Орск ҡ. урыҫ‑ҡаҙаҡ һәм урыҫ‑башҡ. башланғыс мәктәптәре өсөн уҡытыусылар әҙерләү маҡсатында асыла. 1889 й. Ырымбур ҡ. күсерелә. Халыҡ мәғарифы министрлығы ҡарамағында була. 2 класлы башланғыс училище тамамлаған, 15 йәше тулған үҫмерҙәр (башҡорттар, татарҙар,...
ОКТЯБРЬСКИЙ МУЗЫКА КОЛЛЕДЖЫ
ОКТЯБРЬСКИЙ МУЗЫКА КОЛЛЕДЖЫ, 1969 й. музыка уч‑щеһы булараҡ асыла, 2012 й. хәҙ. статусын ала. Уҡытыу көндөҙгө бүлектә инструменталь башҡарыу (йүнәлештәре: халыҡ оркестры инструменттары, тынлы һәм һуҡма оркестр инструменттары, ҡыллы оркестр инструменттары, фп.), музыка теорияһы, хор м‑н дирижёрлыҡ итеү,...
ОКТЯБРЬСКИЙ КОММУНАЛЬ‑ТӨҘӨЛӨШ ТЕХНИКУМЫ
ОКТЯБРЬСКИЙ КОММУНАЛЬ- ТӨҘӨЛӨШ ТЕХНИКУМЫ, 1968 й. О.к.-т.т. булараҡ асыла, 2014 й. —Октябрьский коммуналь-төҙөлөш колледжы. Уҡытыу көндөҙгө һәм ситтән тороп уҡыу бүлектәрендә түбәндәге һөнәрҙәр б‑са алып барыла: сәнәғәт һәм граждан биналарының электр ҡорамалдарын монтажлау, көйләү һәм файҙаланыу, газ...
ОБУХОВ Михаил Иванович
ОБУХОВ Михаил Иванович (29.10. 1871, Түб. Новгород губ. Пешелань а. — 4.10.1943, Өфө), педагог. 1891 й. алып Түб. Новгород губ. мәктәптәрендә эшләй. 1906—07 йй., 1910—13 йй. Архангел һәм Әстерхан губ. һөргөндә була. 1907—08 йй. М.Шорин исеме м‑н Бөтә Рәсәй уҡытыусылар һәм халыҡ мәғарифы эшмәкәрҙәре...
НИКОЛО-БЕРЁЗОВКА УРТА МӘКТӘБЕ
НИКОЛО-БЕРЁЗОВКА УРТА МӘКТӘБЕ, Краснокама р‑нында урынлашҡан. 1869 й. 1 класлы земство мәктәбе булараҡ асыла. 1919 й. алып сиркәү-мәхәллә мәктәбе м‑н ҡушылғандан һуң берҙәм хеҙмәт мәктәбе (ҡара: Дөйөм белем биреү мәктәптәре), 1928 й. — крәҫтиән йәштәре мәктәбе, 1937 й. Касёв урта мәктәбе м‑н берләштерелгәндән...
НИКИФАР УРТА МӘКТӘБЕ
НИКИФАР УРТА МӘКТӘБЕ, Әлшәй р‑нында урынлашҡан. 1906 й. 1 класлы министрлыҡ мәктәбе булараҡ асыла,__ 1921 й. алып килешеү нигеҙендәге мәктәп, 1932 й. — башланғыс, 1933 й. — тулы булмаған урта мәктәп, 1939 й. хәҙ. статусын ала. Балғажы а. филиалы эшләй. Китапханаһы, тыуған яҡты өйрәнеү музейы, интернаты,...
НЕФТЕКАМА ПЕДАГОГИЯ КОЛЛЕДЖЫ
НЕФТЕКАМА ПЕДАГОГИЯ КОЛЛЕДЖЫ, 1988 й. пед. училище булараҡ асыла, 2001 й. хәҙ. статусын ала. Уҡытыу көндөҙгө һәм ситтән тороп уҡыу бүлектәрендә түбәндәге һөнәрҙәр б‑са алып барыла: мәктәпкәсә белем, сит тел (инглиз), башланғыс кластарҙа уҡытыу, туған (башҡорт) тел һәм әҙәбиәт, ғәмәли информатика. Китапханаһы,...
НЕФТЕКАМА НЕФТЬ КОЛЛЕДЖЫ
НЕФТЕКАМА НЕФТЬ КОЛЛЕДЖЫ, 1962 й. Октябрьский нефть техникумының (ҡара: Октябрьский нефть колледжы) Арлан киске бүлексәһе базаһында киске нефть техникумы булараҡ асыла, 1994 й. хәҙ. статусын ала. Уҡытыу көндөҙгө һәм ситтән тороп уҡыу бүлектәрендә түбәндәге һөнәрҙәр б‑са алып барыла: нефть һәм газ скважиналарын...
НАҘАНЛЫҠТЫ БӨТӨРӨҮ
НАҘАНЛЫҠТЫ БӨТӨРӨҮ (ликбез), СССР‑ҙа 1920—30 йй. бөтә өлкәндәрҙе, ш. уҡ мәктәпкә йөрөмәгән үҫмерҙәрҙе мәжбүри рәүештә грамотаға өйрәтеү. 1897 й. халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре б‑са, Өфө губернаһында халыҡтың (9 йәштән өлкән) 16,7%‑ы (башҡорттарҙың 18,5%‑ы, татарҙарҙың 19,1%‑ы, урыҫтарҙың 16,2%‑ы), Ырымбур...
МӨҠСИНОВ И.Ш. ИСЕМЕНДӘГЕ ЯҢАУЫЛ ГИМНАЗИЯҺЫ
МӨҠСИНОВ И.Ш. ИСЕМЕНДӘ‑ ГЕ ЯҢАУЫЛ ГИМНАЗИЯҺЫ. 1938 й. крәҫтиән йәштәре мәктә‑ бе (1929 й. асыла) базаһында 2‑се тулы булмаған урыҫ урта мәктәбе булараҡ асыла, 1948 й. алып 2‑се урта мәктәп, 1992 й. — 2‑се мәктәп-гимназия, 1998 й. хәҙ. исемен йөрөтә. 2000 й. И.Ш.Мөҡсинов исеме бирелә. 3 компьютер класы,...
МИШКӘ ЛИЦЕЙЫ №1
МИШКӘ ЛИЦЕЙЫ №1, Мишкә р‑нында урынлашҡан. 1877 й. башҡа милләттәр өсөн мәктәп (урыҫ-мари) булараҡ асыла, 1923 й. алып крәҫтиән йәштәре мәктәбе, 1934 й. — 1‑се урта мәктәп, 2009 й. хәҙ. исемен һәм статусын йөрөтә. 2017 й. Ф.М.Бүләков исеме бирелә. Китапханаһы, тамаша залы, уҡыу-тәжрибә участкаһы, автокласы,...
МИССИОНЕР МӘКТӘПТӘРЕ
МИССИОНЕР МӘКТӘПТӘРЕ, Рәсәйҙә дини миссиялар эргәһендәге уҡытыу‑тәрбиә йорттары. Яҡынса 14 б. башлап Урыҫ православие сиркәүе инициативаһы б‑са урыҫ булмаған халыҡтар араһында христианлыҡты һәм ябай грамоталылыҡты таратыу маҡсаты м‑н ойошторолғандар. Урындағы халыҡ вәкилдәренән миссионерҙар һәм тәржемәселәр...
МИНИСТРЛЫҠ МӘКТӘПТӘРЕ
МИНИСТРЛЫҠ МӘКТӘПТӘРЕ, м и н и с т р л ы ҡ у ч и л и щ е л а р ы, Рәсәйҙә Халыҡ мәғарифы министрлығының башланғыс уҡыу йорттары. 1869 й. алып “өлгөлө” 1 класлы (уҡыу 3 йыл булған) һәм 2 класлы (5 йыл) башланғыс министрлыҡ мәктәптәре булараҡ асылып, башланғыс мәктәптәрҙә уҡытыу- тәрбиә эшенең өлгөһөнә...
МИЛЛИ МӘКТӘПТӘР
МИЛЛИ МӘКТӘПТӘР, уҡыусыларҙың туған телендә белем биреүҙе тормошҡа ашырған дөйөм белем биреү уҡыу йорттары. Башҡортостанда 1917 й. тиклем урыҫ булмаған халыҡтар өсөн башҡа милләттәр өсөн мәктәптәр, миссионер мәктәптәре, мәктәптәр, мәҙрәсәләр һ.б. эшләй. Совет власы урынлаштырылғандан һуң милли республикаларҙа...
МИӘКӘ УРТА МӘКТӘБЕ №1
МИӘКӘ УРТА МӘКТӘБЕ №1, Миәкә р‑ны Ҡырғыҙ-Миәкә а. урынлашҡан. 1900 й. донъяуи мәктәп бу‑ лараҡ асыла (ҡара: Министрлыҡ мәктәптәре), 1922 й. алып 2‑се баҫҡыс мәктәп, 1927 й. — крәҫтиән йәштәре мәктәбе, 1935 й. — өлгөлө тулы булмаған урта мәктәп, 1936 й. хәҙ. статусын ала, 1972 й. хәҙ. исе‑ мен йөрөтә,...
МӘСӘҒҮТ ПЕДАГОГИЯ КОЛЛЕДЖЫ
МӘСӘҒҮТ ПЕДАГОГИЯ КОЛЛЕДЖЫ, Дыуан р‑нында урынлашҡан. 1929 й. Мәсәғүт башҡ. пед.__ техникумы булараҡ асыла, 1936 й. алып башҡ. пед. уч‑щеһы, 1949 й. — уҡытыусылар ин‑ты (ҡара: Уҡытыусылар институттары), 1956 й. — пед. уч‑щеһы, 1997 й. — хәҙ. статусын йөрөтә. Уҡытыу көндөҙгө һәм ситтән тороп уҡыу бүлектәрендә...
МӘСӘҒҮТ ЛИЦЕЙЫ
МӘСӘҒҮТ ЛИЦЕЙЫ, Дыуан р‑нында урынлашҡан. 1875 й. 1 класлы ир балалар уч‑щеһы булараҡ асыла, 1918 й. алып 1‑се баҫҡыс мәктәп, 1931 й. — 7 йыллыҡ, 1939 й. — урта мәктәп (1990 й. — 1‑се мәктәп), 1999 й. — хәҙ. исемен һәм статусын йөрөтә. Арый, Иҫке Хәлил, Яңы Хәлил аа. филиалдары эшләй. Китапханаһы, тыуған...
МӘЛӘҮЕЗ МЕХАНИКА-ТЕХНОЛОГИЯ ТЕХНИКУМЫ
МӘЛӘҮЕЗ МЕХАНИКА-ТЕХНОЛОГИЯ ТЕХНИКУМЫ, 1961 й. Күмертау киске тау-механика техникумы (ҡара: Күмертау тау колледжы) филиалы булараҡ асыла, 1964 й. алып киске аҙыҡ-түлек сәнәғәте техникумы, 1967 й. — һөтсөлөк сәнәғәте техникумы, 1992 й. — М.м.‑т.т., 2015 й. башлап Мәләүез киң профилле һөнәр биреү колледжы....
МӘКТӘПКӘСӘ БЕЛЕМ БИРЕҮ
МӘКТӘПКӘСӘ БЕЛЕМ БИРЕҮ, дөйөм белем биреү системаһының балаларҙы тыуғандан алып мәктәпкә барғансы тәрбиәләү һәм уҡытыуҙы үҙ эсенә алған өлөшө. М.б.б. бурыстары: балаларҙы, шәхес итеп ҡарап, уларҙың ғүмерен һәм һаулығын һаҡлау, интеллектуаль һәм физик үҫешен тәьмин итеү, бала үҫешендә тайпылыштарҙы төҙәтеү,...
