Список материалов
ЮРМЫЙ, башҡорт ҡәбиләһе
ЮРМЫЙ, башҡорт ҡәбиләһе. Тамғаһы. Этник яҡтан Волга болғарҙарына барып тоташа. “Юрмый” этнонимы болғарҙарҙа, венгрҙарҙа (ҡара: Боронғо венгрҙар), сыуаштарҙа...
ЮРТОВ Авксентий Филиппович
ЮРТОВ Авксентий Филиппович [8.2.1854, Өфө губ. Минзәлә өйәҙе Аҡташ улусы Кәләй а. (ТР‑ҙың Әлмәт р‑ны) — 20.4.1916, Өфө губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Андреевка а., хәҙ. БР‑ҙың Ҡырмыҫҡалы...
ЮРЬЕВ Валерий Петрович
ЮРЬЕВ Валерий Петрович (30.11. 1939, Сәмәрҡәнд ҡ.), химик‑органик. Химия ф. д‑ры (1976), проф. (1978). Ленинград химия‑фарм. ин‑тын тамамлағандан һуң (1963) Чимкент химия‑фарм. з‑дында,...
ЮРЬЕВ Виктор Леонидович
ЮРЬЕВ Виктор Леонидович (19.1. 1951, Өфө), инженер‑механик. Техник ф. д‑ры (2000), проф. (2006). БР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (2002), РФ‑тың атҡ. машиналар эшләүсеһе (2014), РФ‑тың почётлы...
ЮСЫҠ, Яңауыл р‑нындағы ауыл
ЮСЫҠ, Э ш т и й ә к, Яңауыл р‑нындағы ауыл, Асауҙыбаш а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Яңауыл т. юл ст. К.‑Көнс. табан 19 км алыҫлыҡта Юҫыҡ й. (Беүә й. басс.) башында урынлашҡан....
ЮХА
ЮХА, башҡорт мифологияһында яуыз йән эйәһе. Хөрәфәти хикәйәләр, “Юха”, “Юлбат” әкиәттәре, “Урал батыр” эпосының проза версияһы һ.б. персонажы. Хөрәфәттәр б‑са,...
ЮХИН Геннадий Петрович
ЮХИН Геннадий Петрович (2.1.1948, БАССР‑ҙың Мәләүез р‑ны Грачи утары), инженер-механик. Техник ф. д‑ры (2006), проф. (2007). БР‑ҙың атҡ. а.х. хеҙм‑ре (2000), РФ‑тың почётлы юғары...
ЮХИН Иван Петрович
ЮХИН Иван Петрович (4.7.1935, БАССР‑ҙың Мәләүез р‑ны Грачи а. — 14.5.2016, Өфө), агроном. А.х. ф. д‑ры (2000). БАССР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (1985). Г.П.Юхиндың ағаһы. БАХИ‑ны тамамлағандан...
ЮША СВИТАҺЫ
ЮША СВИТАҺЫ, аҫҡы рифейҙыңурындағы стратиграфик бүлексәһе. А.И.Иванов тарафынан айырып күрһәтелә (1937). Ултырмалар Иванов (1937, 1956), О.П.Горяинова (1940), В.И.Козлов (1989) һ.б....
ЮША, һырт
ЮША, Башҡортостан (Көньяҡ) Уралындағы һырт. Белорет р‑ны буйлап Инйәр һәм Кесе Инйәр йй. араһында субмеридиональ йүнәлештә һуҙылған. Оҙонлоғо яҡынса 9 км, киңлеге...
ЮШАН
ЮШАН (Veronica), һаҫығ үлән һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлектәр заты. Яҡынса 250 төрө билдәле, башлыса Төньяҡ ярымшарҙың уртаса һәм субарктик бүлкәттәрендә таралған....
ЮШАТЫР, Көйөргәҙе р‑нындағы ауыл
ЮШАТЫР, Көйөргәҙе р‑нындағы ауыл, Мораптал а/с ҡарай. Район үҙәгенән К. 28 км һәм Мораптал т. юл ст. Т. табан 10 км алыҫлыҡта Оло Юшатыр й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1939 й....
ЯБАЙ ГЕТЕРОПЕДИЯ
ЯБАЙ ГЕТЕРОПЕДИЯ (Heteropedia simplex), күп күҙәнәкле һары‑йәшелылымыҡтар төрө. Яҫы паренхиматоз ҡатлансығы (епсәләрҙән барлыҡҡа килгән) йыш ҡына үҙ‑ара епсәләр м‑н тоташҡан...
ЯБАЙ ТӨҘӨЛӨШЛӨ ҮҪЕМЛЕКТӘР
ЯБАЙ ТӨҘӨЛӨШЛӨ ҮҪЕМЛЕКТӘР, тәндәре тамыр, һабаҡ, япраҡҡа бүленмәгән һәм таллом, йәки ҡатлансыҡтан торған үҫемлектәрҙең ярым донъяһы. Төҙөлөштәре уртаҡ түгел, бер күҙәнәкле,...
ЯБАЛАҠ ҺЫМАҠТАР
ЯБАЛАҠ ҺЫМАҠТАР (Strigiformes), ҡоштар отряды. 2 ғаиләһе, яҡынса 140 төрө билдәле. БР‑ҙа ябалаҡтар ғаиләһенә ҡараған 12 төрө осрай. Ваҡ (һаҡтың кәүҙә оҙонлоғо 18 см тиклем, ауырлығы...
ЯБАЛАҠ, Илеш р‑нындағы ауыл
ЯБАЛАҠ, Илеш р‑нындағы ауыл, Ябалаҡ а/с үҙәге. Район үҙәгенән Т. 35 км һәм Бүздәк т. юл ст. Т. табан 142 км алыҫлыҡта Сөн й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 710 кеше; 1920 — 832;...
ЯБАЛАҠЛЫ ҠУРҒАНДАРЫ
ЯБАЛАҠЛЫ ҠУРҒАНДАРЫ, Иҫке Ябалаҡлы ҡурғандары, бронза быуаты археологик ҡомартҡыһы. Шишмә р‑ны Ябалаҡлы а. көньяҡҡа табан 1,5 км алыҫлыҡта Дим й. һул ярындағы һыу баҫмай...
ЯБАЛАҠЛЫ, Шишмә р‑нындағы ауыл
ЯБАЛАҠЛЫ, Шишмә р‑нындағы ауыл, Шөңгәккүл а/с ҡарай. Район үҙәгенән К. 29 км һәм Шөңгәккүл т. юл ст. Көнс. табан 4 км алыҫлыҡта Олокүл күле (Дим й. басс.) буйында урынлашҡан....
ЯБЛОКОВ Дмитрий Дмитриевич
ЯБЛОКОВ Дмитрий Дмитриевич (1.11.1896, Өфө — 18.2.1993, Томск ҡ.), терапевт. СССР Мед. ФА акад. (1965). Соц. Хеҙмәт Геройы (1986). РСФСР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (1948). Томск ун‑тын тамамлағандан...
ЯБЛОНСКИЙ Всеволод Сергеевич
ЯБЛОНСКИЙ Всеволод Сергеевич (7.11.1901, Ырымбур ҡ. — 2.5.1963, Өфө), инженер‑механик. Техник ф. д‑ры (1946), проф. (1946). РСФСР‑ҙың атҡ. фән һәм техника эшмәкәре (1962). Граждандар һуғышында...
