Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

КОМСОМОЛ, Миәкә р‑нындағы ауыл

КОМСОМОЛ, Миәкә р‑нындағы ауыл, Ҡаран а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 20 км һәм Аксёнов т. юл ст. К.‑Көнс. табан 53 км алыҫлыҡта Нарыҫ й. (Дим й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1959 й. — 251 кеше; 1989 — 195; 2002 — 217; 2010 — 177 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Башланғыс мәктәп‑балалар баҡсаһы,...

КОМСОМОЛЬСК, Учалы р‑нындағы ауыл

КОМСОМОЛЬСК, Учалы р‑нындағы ауыл, Туңғатар а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 45 км һәм Ҡорама т. юл ст. К.‑Көнб. табан 6 км алыҫлыҡта Уй й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1959 й. — 88 кеше; 1989 — 754; 2002 — 561; 2010 — 433 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Урта мәктәп, балалар баҡсаһы, амбулатория, мәҙәниәт...

КОМСОМОЛЬСК, Хәйбулла р‑нындағы ауыл

КОМСОМОЛЬСК, Хәйбулла р‑нындағы ауыл, Сиҙәм а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 48 км һәм Сибай т. юл ст. К.‑Көнб. табан 73 км алыҫлыҡта Кесе Уртаҙым й. (Урал й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1959 й. — 219 кеше; 1989 — 295; 2002 — 336; 2010 — 302 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Төп мәктәп, балалар...

КОНАРЕВ Василий Григорьевич

КОНАРЕВ Василий Григорьевич (23.12.1915, Һамар губ. Быҙаулыҡ өйәҙе Голубовка а., хәҙ. Ырымбур өлк. Сорочинск р‑ны Первокрасное а., — 27.1.2006, С.‑Петербург), биохимик. В.И.Ленин ис. Бөтә Союз а.х. фәндәре академияһы акад. (1978), биол. ф. д‑ры (1955), проф. (1956). БР ФА-ның почётлы акад. (1991). БАССР‑ҙың...

КОНАРЁВКА, Мәләүез р‑нындағы ауыл

КОНАРЁВКА, Мәләүез р‑нындағы ауыл, Шевченко а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Мәләүез т. юл ст. К.‑Көнб. табан 18 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 427 кеше; 1920 — 503; 1939 — 453; 1959 — 275; 1989 — 102; 2002 — 109; 2010 — 94 кеше. Урыҫтар йәшәй (2002). Ауылға 19 б. 2‑се ярт. Стәрлетамаҡ өйәҙендә...

КОНАШОВА Светлана Ивановна

КОНАШОВА Светлана Ивановна (8.9.1950, Воронеж өлк. Расстрижено а.), урман белгесе. А.х. ф. д‑ры (2001), проф. (2003). Урал урман-техника ин‑тын тамамлағандан һуң (Свердловск ҡ., 1973) 1978 й. тиклем һәм 1981—83 йй. “Леспроект” Башҡ‑н аэрофото‑урман төҙөүселек экспедицияһы инженеры, 1978—81 йй. Башҡ‑н...

КОНВЕРСИЯ

КОНВЕРСИЯ (лат. conversio — үҙгәреү, әүерелеү), хәрби-сәнәғәт комплексын үҙгәртеп ҡороу, оборона заказы кәмеү сәбәпле сәнәғәтте демилитаризациялау һәм үҙгәртеп ҡороу, хәрби производство потенциалын граждандар продукцияһы һәм ике төр тәғәйенләнешле продукция сығарыу өсөн файҙаланыу. Тулы һәм өлөшләтә...

КОНВЕРТ Мария Васильевна

КОНВЕРТ Мария Васильевна (1.8.1915, Ҡазан — 30.10.2004, Өфө), рәссам. 1939—48 йй. һәм 1958 й. алып Өфөнөң еңел сәнәғәт пр‑тиеларында эшләй, 1962 й. башлап 80‑се йй. уртаһына тиклем «“Ағиҙел” башҡорт сәнғәт әйберҙәре кәсебе» ПБ рәссамы. Респ. туҡымаға художестволы биҙәк төшөрөү б‑са тәүге оҫталарҙың...

КОНГЛОМЕРАТ

  КОНГЛОМЕРАТ (латинса conglomeratus — тығыҙ), ултырма тау тоҡомо. Цементланған, әүәләнгән киҫәктәрҙән (ҡырсынташтарҙан) тора, уларҙың үлсәме диаметры 10 мм артыҡ. Структураһы псефитлы, текстураһы тарҡау йәки тупаҫ ҡатламлы. Төрлө төҫмөрлө, сыбар. К. менән һибелмә ятҡылыҡтар бәйле. БР‑ҙа К. ҡатламдары...

КОНГРЕСС‑ХОЛЛ

КОНГРЕСС‑ХОЛЛ, архитектура комплексы. Өфөлә урынлашҡан. 2007 й. Башҡортостандың Рус дәүләтенә ҡушылыуының 450 йыл тулыуына әҙерләнгән ваҡытта Р.У.Муллагилдин (“RAUM Architects” ЯСЙ) һәм Киоказу Араи (“Arai Architects”) проекты б‑са төҙөлә. Ижт., сәйәси, эш килешеүҙәрен, фәнни һәм тамаша‑күңел асыу сараларын...

КОНДАКОВ Дмитрий Иванович

КОНДАКОВ Дмитрий Иванович (8.4.1933, БАССР‑ҙың Черниковка эшселәр ҡсб, хәҙ. Өфө эсендә, — 7.4.2001, Мәскәү), инженер‑технолог. Техник ф. канд. (1975). СССР‑ҙың почётлы нефтехимигы (1983), СССР-ҙың Нефть эшкәртеү һәм нефтехимия сәнәғәте министрлығы отличнигы (1967). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1955) Яңы...

КОНДЕНСИРЛАНҒАН АРОМАТИК БЕРЛӘШМӘЛӘР

КОНДЕНСИРЛАНҒАН АРОМАТИК БЕРЛӘШМӘЛӘР, молекулалары үҙ-ара тәьҫир итешеүсе бәйләнештәрҙең берҙәм системаһы булған 2 һәм унан күберәк быуынланған планар циклдан торған тәбиғи һәм синтетик органик берләшмәләр. Полициклик К.а.б. бер төрлө йәки төрлө карбо‑ (нафталин, пирен, азулен) һәм гетероциклдары (пиридопиридин,...

КОНДИТЕР СӘНӘҒӘТЕ

КОНДИТЕР СӘНӘҒӘТЕ, аҙыҡ-тәм сәнәғәте тармағы, шәкәрле (кәнфит, шоколад, мармелад, хәлүә һ.б.) һәм ҡамырҙан (печенье, торт, кекс, рулет һ.б.) кондитер изделиелары етештерә. Башҡортостанда 19 б. 2‑се ярт. үҫешә башлай, 1882 й. Өфө губ. 2 патока, 6 перәник һәм 1 керәндил ярым һөнәрселек биналары эшләй....

КОНДРАТЕНКО Римма Миңлебай ҡыҙы

КОНДРАТЕНКО Римма Миңлебай ҡыҙы (1.2.1951, БАССР‑ҙың Стәрлетамаҡ р‑ны Стәрлетамаҡ с‑зының Үҙәк усадьбаһы ҡсб, хәҙ. БР‑ҙың ш. уҡ районы Октябрьский а.), химик. Химия ф. д‑ры (2006). БДУ‑ны тамамлаған (1973). 1974 й. алып БДМУ‑ла эшләй. Фәнни хеҙмәттәре тритерпеноидтар һәм гликозидтар химияһы өлкәһендәге...

КОНДРАТЬЕВ Алексей Александрович

КОНДРАТЬЕВ Алексей Александрович [18.5.1930, БАССР‑ҙың Бәләбәй кантоны Дүртөйлө а. (БР‑ҙың Шаран р‑ны) — 17.1.2012, Өфө, тыуған ауылында ерләнгән], инженер‑технолог. Техник ф. д‑ры (1974), проф. (1977). Сыуашстан Респ. Милли фән һәм сәнғәт акад. почётлы ағзаһы (2001). БР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (1993),...

КОНДРАТЬЕВ Михаил Леонидович

КОНДРАТЬЕВ Михаил Леонидович (24.12.1905, Пермь ҡ. — 18.9.1984, Өфө), актёр. РСФСР‑ҙың (1957), БАССР‑ҙың халыҡ (1955) һәм атҡ. (1949) артисы. Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы (1937). А.В.Луначарский ис. Ҙур драма театры эргәһендәге театр студияһын тамамлағандан һуң (Ҡазан, 1927) Ҡазан, Түб. Новгород,...

КОНДРАШЕВ Олег Фёдорович

КОНДРАШЕВ Олег Фёдорович (27.2.1949, Порт-Артур ҡ., Ҡытай), физик. Техник ф. д‑ры (2005). Томск политехник ин‑тын тамамлағандан һуң (1971) ӨДНТУ‑ла эшләй. Фәнни эшмәкәрлеге дисперслы системаларҙың һәм нефть ҡатламының физик-химик механикаһына арналған. К. тарафынан ҡатлаулы флюидтарҙың тоҡомдар м‑н...

КОНДРАШЁВА Наталья Константиновна

КОНДРАШЁВА Наталья Константиновна (22.1.1954, Сталинград өлк. Весёлое а.), химик‑технолог. Техник ф. д‑ры (1997), проф. (2002). БР‑ҙың атҡ. химигы (2002). М.К.Рогачёвтың һеңлеһе. ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1976) шунда уҡ эшләй (1986 й. алып төп ғилми хеҙм‑р). 2012 й. башлап “Горный” Милли минераль‑сеймал...

КОНДРАШКОВ Виктор Антонович

КОНДРАШКОВ Виктор Антонович (19.1.1924, Орёл губ. Спасский а. — 5.5.2005, Өфө), архитектор. Архитекторҙар союзы ағзаһы (1965). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Мәскәү архитектура ин‑тын тамамлағандан һуң (1953) Волгоград, Өфө ҡҡ. проект ойошмаларында, 1956 й. алып “Башкиргражданпроект” ин‑тының 1‑се оҫтаханаһында...

КОНЕСЕВ Геннадий Васильевич

КОНЕСЕВ Геннадий Васильевич (17.11.1938, Ырымбур өлк. Медный разъезы ҡсб, хәҙ. Медногорск ҡ.), тау инженеры. Техник ф. д‑ры (1987), проф. (1989). СССР‑ҙың нефть сәнәғәте отличнигы (1988), РФ‑тың почётлы нефтехимигы (1998). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1964) шунда уҡ эшләй (1988—2004 йй. нефть һәм газ сәнәғәтенең...