Список материалов
ИНДУСТРИЯЛАШТЫРЫУ
ИНДУСТРИЯЛАШТЫРЫУ, эре машина производствоһын булдырыу процесы, аграр йәмғиәттән индуст- риаль йәмғиәткә күсеү. Башҡортостанда И. 19 б. 70‑се йй. тау сәнәғәтендә башлана,...
ИНЖЕНЕР ҠОРОЛМАЛАРЫ
ИНЖЕНЕР ҠОРОЛМАЛАРЫ, етештереү, транспорт, энергетика, һыу хужалығы һ.б. б‑са талаптарҙы тәьмин итеү өсөн тәғәйенләнгән техник ҡоролмалар. И.ҡ. ҡулланыу өлкәһенә (машиналар...
ИНЖИЛ ХРИСТИАН-БАПТИСТАРЫНЫҢ ҒИБӘҘӘТ ҠЫЛЫУ ЙОРТО
ИНЖИЛ ХРИСТИАН-БАПТИСТАРЫНЫҢ ҒИБӘҘӘТ ҠЫЛЫУ ЙОРТО, “Бөтә халыҡтар өсөн ғибәҙәтҡылы уйорто”. Өфөлә урынлашҡан. 1976 й. төҙөлә (1 ҡатлы), 1992 й. яңы бинаһы һалына. Башҡортостан...
ИНЖИЛ ХРИСТИАНДАРЫ
ИНЖИЛ ХРИСТИАНДАРЫ, инжилсылар, пашковсылар, Рәсәйҙә 19 б. 70‑се йй. уртаһында протестантлыҡта барлыҡҡа килгән, баптизмға яҡын торған ағымға эйәреүселәр. И.х. тәғлимәтенә...
ИНЙӘР ЗАВОДЫ
ИНЙӘР ЗАВОДЫ, 1890 й. С.П.Дервиз тарафынан Верхнеурал өйәҙе Ҡатай улусы ерҙәрендәге Оло һәм Кесе Инйәр йй. араһында, уларҙың Инйәр й. ҡойған урынында, суйын иретеү заводы...
ИНЙӘР ТАУ СӘНӘҒӘТЕ АКЦИОНЕРҘАР ЙӘМҒИӘТЕ
ИНЙӘР ТАУ СӘНӘҒӘТЕ АКЦИОНЕРҘАР ЙӘМҒИӘТЕ, 1898 й. Мәскәүҙә С.П.Дервиз тарафынан Рус сауҙа‑сәнәғәт банкыһы ҡатнашлығында ойошторола. 1917 й. тиклем Дервиздар ғаиләһе контроле...
ИНЙӘР ТЕШТӘРЕ
ИНЙӘР ТЕШТӘРЕ, Башҡортостан (Көньяҡ) Уралындағы һырт. Белорет р‑ны буйлап Оло Инйәр һәм Тирлән йй. араһында төньяҡ-көнсығыштан көньяҡ‑көнбайышҡа табан субмеридиональ...
ИНЙӘР УРМАН СӘНӘҒӘТЕ ХУЖАЛЫҒЫ
ИНЙӘР УРМАН СӘНӘҒӘТЕ ХУЖАЛЫҒЫ, ағас һәм сайыр әҙерләү, ағас күмере яндырыу, ағас‑таҡта, штакетник, аҡ шыршы майы етештереү м‑н шөғөлләнгән. 1924 й. Белорет заводы өсөн...
ИНЙӘР-ТОҘЙЫЛҒА БӨГӨЛӨ
ИНЙӘР-ТОҘЙЫЛҒА БӨГӨЛӨ, компенсацияланмаған кире тектоник структура. Кама‑Кинәле бөгөлдәре системаһына ҡарай, Аҡтаныш-Шишмә бөгөлөнөң көнсығыш дауамы. Башлыса Ағиҙел...
ИНЙӘР, Белорет р‑нындағы ауыл
ИНЙӘР, Белорет р‑нындағы ауыл, Инйәр а/с үҙәге; т. юл станцияһы. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. табан 85 км алыҫлыҡта Оло Инйәр й. буйында, Өфө—Инйәр—Белорет автомобиль юлында...
ИНЙӘР, йылға
ИНЙӘР, Оло Инйәр, йылға, Эҫем й. һул ҡушылдығы. Көмәрҙәк һыртының көньяҡ‑көнсығышындағы һаҙлыҡтарҙан башлана. Белорет р‑нында төньяҡ‑көнсығыштан көньяҡ‑көнбайышҡа...
ИНЙЫЛҒА, Ғафури р‑нындағы ауыл
ИНЙЫЛҒА, Ғафури р‑нындағы ауыл, Бельский а/с үҙәге. Район үҙәгенән Көнб. 18 км һәм Аҡкүл т. юл ст. К.‑Көнс. табан 17 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 63 кеше; 1920 —...
ИННОВАЦИЯ
ИННОВАЦИЯ (лат. innovatio – яңырыу), иҡтисадта: яңы продукция, технологик процесс булдырыу, камиллаштырыу маҡсатында фәнни тикшеренеүҙәрҙе һәм уйлап табыуҙарҙы, фәнни‑техник...
ИННОВАЦИЯЛЫ ҒИЛМИ-ТЕХНОЛОГИК ПАРК
ИННОВАЦИЯЛЫ ҒИЛМИ-ТЕХНОЛОГИК ПАРК, технопарк, фәнни, белем биреү ойошмалары, сәнәғәт пр‑тиелары, финанс ин‑ттары, идаралыҡтың һәм властың терр. органдары ҡатнашлығында...
ИНОЗЕМЦЕВ Алексей Михайлович
ИНОЗЕМЦЕВ Алексей Михайлович (13.3.1912, Пенза губ. Наровчат а. — 27.10.1967, Белорет ҡ.), Соц. Хеҙмәт Геройы (1958). СССР‑ҙың почётлы металлургы (1952). 1939—40 йй. совет-финлянд һуғышында...
ИНСЕКТИЦИДТАР
ИНСЕКТИЦИДТАР, (лат. insectum — бөжәк һәм caedo — үлтерәм), ҡоротҡос бөжәктәргә ҡаршы көрәшеү өсөн химик препараттар. И. ш. уҡ акарицидтар (талпандарҙы бөтөрә), овицидтар (бөжәктәрҙең...
ИНСТАЛЛЯЦИЯ
ИНСТАЛЛЯЦИЯ (ингл. installation), хәҙ. һынлы сәнғәттә йыйыу объекты булып торған әҫәр; унда формаһы, күләме, фактураһы, төҫө м‑н айырылған, нигеҙҙә, элек ҡулланылған предметтар...
ИНСТИТУТТАР
ИНСТИТУТТАР (лат. institutum – булдырыу, ойоштороу), төрлө махсус уҡыу йорттары (урта, юғары, квалификацияны күтәреү системаһындағы һ.б.), ш. уҡ ғилми‑тикшеренеү учреждениелары....
ИНСТРУМЕНТАЛЬ АНСАМБЛДӘР
ИНСТРУМЕНТАЛЬ АНСАМБЛДӘР, бергә сығыш яһар өсөн берләшкән музыканттар коллективы. Ҡатнашыусылар һанына ҡарап дуэт, трио, квартет, квинтет, секстет һ.б. айырыла. Ансамблдә...
ИНСТРУМЕНТАЛЬ КӨЙ
ИНСТРУМЕНТАЛЬ КӨЙ, халыҡ инструменталь, ғәҙәттә, бейеү көйө. И.к. өсөн төрлө жанр һәм тематика хас. Ҡыҫҡа саҡырыу‑сигналдан ғибәрәт булған һунарсы, ҡарауылсы И.к., хәрби...