Список материалов
ҠӘҘЕР, Дыуан р‑нындағы ауыл
ҠӘҘЕР, Дыуан р‑нындағы ауыл, Рухтин а/с ҡарай. Район үҙәгенән К. 16 км һәм Һилейә т. юл ст. (Силәбе өлк.) Т.‑Көнб. табан 83 км алыҫлыҡта Әй й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. —...
ҠӘҘЕР, Илеш р‑нындағы ауыл
ҠӘҘЕР, Илеш р‑нындағы ауыл, Ҡәҙер а/с үҙәге. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 20 км һәм Бүздәк т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 127 км алыҫлыҡта Олойылға й. (Сөн й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан....
ҠӘҘЕРҒӘЛИЕВ Леонид Иванович
ҠӘҘЕРҒӘЛИЕВ Леонид Иванович [6.11.1925, БАССР‑ҙың Арғаяш кантоны Надир а. (Силәбе өлк. Ҡоншаҡ р‑ны) — 1985, Силәбе ҡ.]. Советтар Союзы Геройы (1944). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы....
ҠӘҘЕРҒОЛОВ Мөхәмәт Нурғәле улы
ҠӘҘЕРҒОЛОВ Мөхәмәт Нурғәле улы [10.3.1919, Ырымбур губ. Орск өйәҙе Темәс а. (БР‑ҙың Баймаҡ р‑ны) — 16.10.1998, БР‑ҙың Бөрйән р‑ны Иҫке Собханғол а.], ҡурайсы. БАССР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт...
ҠӘҘИМСЕЛЕК
ҠӘҘИМСЕЛЕК (ғәр. ҡәҙим — иҫке), Урал-Волга буйы мосолмандарының консерватив идея-сәйәси һәм дини хәрәкәте. 19 б. аҙ. капиталистик мөнәсәбәттәр урынлашҡандан һуң төрки-мосолман...
ҠӘЙЕП
ҠӘЙЕП, Ҡ.‑Мөхәммәт-Баһадир, ҡарағалпаҡтар һәм Ҡаҙаҡ ханлығы ханы (1715—18, башҡа мәғлүмәттәр б‑са, 1708—29). Башҡорт ихтилалында (1704—11) ҡатнаша. 1708 й. башында баш күтәреүселәр...
ҠӘЙЕП ЕЙӘНБӘТОВ
ҠӘЙЕП ЕЙӘНБӘТОВ, Крәҫтиәндәр һуғышында (1773—75) ҡатнашыусы, Е.И.Пугачёв полковнигы. Польша походында (1771—73) ҡатнашыусы. Нуғай даруғаһы Ҡара-Табын улусы башҡорто. Шул...
ҠӘЙЕПҠОЛ, Учалы р‑нындағы ауыл
ҠӘЙЕПҠОЛ, Һарт, Учалы р‑нындағы ауыл, Яңы Байрамғол а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 63 км һәм Уралтау т. юл ст. Т.‑Көнс. табан 68 км алыҫлыҡта Шәгәр й. (Миндәк й. ҡушылдығы)...
ҠӘЙЕПОВ Мөхәмәтгәрәй Ильяс улы
ҠӘЙЕПОВ Мөхәмәтгәрәй Ильяс улы (1825—?), кантон башлығы, зауряд-яҫауыл (1862). Стәрлетамаҡ өйәҙенең Тәлтем-Юрматы улусы Йомағужа а. (БР‑ҙың Стәрлебаш р‑ны) башҡорто. 1849 й....
ҠӘЙЕПОВ Яхъя Зәйнулла улы
ҠӘЙЕПОВ Яхъя Зәйнулла улы (18.6.1955, БАССР‑ҙың Баймаҡ р‑ны Йомаш а.), агроном. А.х. ф. д‑ры (2009). БАХИ‑ны тамамлағандан һуң (1977) Баймаҡ р‑нында эшләй: 1977 й. алып һәм 1981—85 йй....
ҠӘЙҮМОВ Руслан Исмәғил улы
ҠӘЙҮМОВ Руслан Исмәғил улы (11.2.1981, Копейск ҡ.), спортсы. Велосипед спорты б‑са Рәсәйҙең халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (1999). Копейск ҡ. 2‑се СДЮШОР тәрбиәләнеүсеһе (тренеры...
ҠӘЙҮМОВ Фәрит Әмирйән улы
ҠӘЙҮМОВ Фәрит Әмирйән улы (12.11.1934, БАССР‑ҙың Ҡырмыҫҡалы р‑ны Ҡырмыҫҡалы а.), гистолог. Мед. ф. д‑ры (1991), проф. (1991). БР‑ҙың атҡ. табибы (1994), РФ‑тың атҡ. юғары мәктәп хеҙм‑ре...
ҠӘЙҮМОВ Хәүис Мырҙайән улы
ҠӘЙҮМОВ Хәүис Мырҙайән улы (2.6.1929, БАССР‑ҙың Бөрө кантоны Үрге Сереккүл а., хәҙ. БР‑ҙың Илеш р‑ны, — 23.5.2006, Дүртөйлө ҡ.), хужалыҡ эшмәкәре. БАССР‑ҙың атҡ. а.х. хеҙм‑ре...
ҠӘЙҮМОВА Әлиә Фәрит ҡыҙы
ҠӘЙҮМОВА Әлиә Фәрит ҡыҙы (4.8.1961, Өфө), физиолог. Мед. ф. д‑ры (1997), проф. (1999). БР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (2007). Ф.Ә.Ҡәйүмовтыңҡыҙы. БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1984) 1986 й. тиклем...
ҠӘЙҮМОВА Суфия Абдрахман ҡыҙы
ҠӘЙҮМОВА Суфия Абдрахман ҡыҙы (18.12.1920, Өфө — 5.8.2005, шунда уҡ), балет артисы. Башҡ. театр‑ художество уч‑щеһын тамамлағандан һуң (1938; педагогы К.В.Матсон) 1969 й. тиклем БДОБТ‑ла...
ҠӘЙҮП, Балаҡатай р‑нындағы ауыл
ҠӘЙҮП, Балаҡатай р‑нындағы ауыл, Билән а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 58 км һәм Наҙыпетровск т. юл ст. (Силәбе өлк.) Т.‑Көнб. табан 31 км алыҫлыҡта Топҡонды й. (Өфө й....
ҠӘЛҒӘЛӘР
ҠӘЛҒӘЛӘР, ян-яҡлап оборонаға һәм оҙайлы ҡамауға әҙер даими гарнизонлы нығытмалар. Башҡортостан терр‑яһында Ҡ. ҙур торамалар төҙөлгәндән һуң барлыҡҡа килә. Башҡортостандың...
ҠӘЛҒӘЛӘР
ҠӘЛҒӘЛӘР, ян-яҡлап оборонаға һәм оҙайлы ҡамауға әҙер даими гарнизонлы нығытмалар. Башҡортостан терр‑яһында Ҡ. ҙур торамалар төҙөлгәндән һуң барлыҡҡа килә. Башҡортостандың...
ҠӘМӘР
ҠӘМӘР, башҡорт ир‑егеттәренең ҡаптырмалы киң традицион билғауы (ҡара: Башҡорт кейеме). Ҡ. тегеү өсөн биҙәкле буҫтау, бәрхәт, ебәк ҡулланғандар. Сигеү, уҡа, аҡыҡ, фирүзә,...
ҠӘНӘФЕР
ҠӘНӘФЕР (Dianthus), ҡәнәфер һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлек заты. Яҡынса 300 төрө билдәле, башлыса Евразияла, Африкала таралған. Башҡортостанда 10 төрө үҫә: Андржевский...
