Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

НАУМКИН, Ауырғазы р‑нындағы ауыл

НАУМКИН, Ауырғазы р‑нындағы ауыл, Балыҡлыкүл а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 16 км һәм Аҡкүл т. юл ст. К.‑Көнб. табан 40 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 1997 кеше;...

НАУМОВА Лениза Ғүмәр ҡыҙы

НАУМОВА Лениза Ғүмәр ҡыҙы (4.7.1947, Өфө), геоботаник. Биол. ф. канд. (1977), проф. (1996). РФ юғары мәктәбенең атҡ. хеҙм‑ре (2010), БР‑ҙың атҡ. уҡытыусыһы (2002). БДУ‑ны тамамлағандан...

НАУМОВКА, Стәрлетамаҡ р‑нындағы ауыл

НАУМОВКА, Х л е б о д а р о в к а, Стәрлетамаҡ р‑нындағы ауыл, Наумовка а/с үҙәге. Район үҙәгенән һәм Стәрлетамаҡ т. юл ст. К. табан 12 км алыҫлыҡта Ашҡаҙар й. буйында урынлашҡан....

НАУРУЗ

НАУРУЗ (фарс.), башҡорттарҙың ҡояш календары б‑са яңы йылды ҡаршылауға бағышланған традицион байрамы. Байрамдың килеп сығышы зороастризмға бәйле, тип фараз ителә....

НАУРЫҘ, Учалы р‑нындағы ауыл

НАУРЫҘ, Учалы р‑нындағы ауыл, Наурыҙ а/с үҙәге. Район үҙәгенән К.-Көнб. 60 км һәм Учалы т. юл ст. К.-Көнб. табан 70 км алыҫлыҡта Урал й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1900 й. — 395...

НАФАНАИЛ

НАФАНАИЛ (донъяуи исеме Троицкий Николай Захарович; 30.10.1864, Дон ғәскәре ере — 7.4.1933, Мәскәү өлк. Перхушково ст.), дин әһеле, Өфө һәм Минзәлә епискобы (1908—12). Дини тәғлимәт...

НАФИҠОВ Ғәлимйән Харис улы

НАФИҠОВ Ғәлимйән Харис улы [6.12.1938, БАССР‑ҙың Ҡандра р‑ны Ҡандракүл а. (БР‑ҙың Туймазы р‑ны) — 28.7.2011, Өфө), Соц. Хеҙмәт Геройы (1973). 1958 й. алып “Востокнефтепроводстрой”...

НАФИҠОВ Марат Абдрафиҡ улы

НАФИҠОВ Марат Абдрафиҡ улы [18.4.1928, БАССР‑ҙың Мәсәғүт кантоны Мөлкәт а. (БР‑ҙың Дыуан р‑ны) — 18.7.1996, Өфө], педагог- методист. БАССР мәктәбенең атҡ. уҡытыусыһы (1985), РСФСР‑ҙың...

НАФИҠОВ Марат Зәки улы

НАФИҠОВ Марат Зәки улы (21.2. 1948, Өфө), инженер‑механик. Тех‑ ник ф. д‑ры (2010). ӨАИ‑ны тамамлағандан һуң (1971) БДАУ‑ҙа эшләй (2012—15 йй. теоретик һәм ғәмәли механика каф. мөдире)....

НАФИҠОВА Асия Заҡуан ҡыҙы

НАФИҠОВА Асия Заҡуан ҡыҙы (9.10.1932, БАССР‑ҙың Шишмә р‑ны Ураҙбаҡты а. — 4.2.1995, Өфө), актриса. РСФСР‑ҙың атҡ. (1982), БАССР‑ҙың халыҡ (1972) артисы. Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы...

НАФИҠОВА Фирҙәүес Мөхәмәтвәли ҡыҙы

НАФИҠОВА Фирҙәүес Мөхәмәтвәли ҡыҙы (20.3.1938, Өфө — 26.1. 2008, шунда уҡ), балет артисы. РСФСР‑ҙың халыҡ (1974) һәм атҡ. (1971), БАССР‑ҙың атҡ. (1963) артисы. Ленинград хореография уч‑щеһын...

НАФТАЛИН

НАФТАЛИН (гр. naphtha — нефть), ароматик углеводород. Таш күмер ыҫмалаһы (8—10%) һәм нефть (6— 7%) составына инә. Төҫһөҙ, үҙенсәлекле еҫле, пластинка рәүешендәге кристалдар,...

НАФТЕН УГЛЕВОДОРОДТАРЫ

НАФТЕН УГЛЕВОДОРОДТАРЫ, н а ф т е н д а р, нефть составындағы циклопентан һәм циклогексан рәтенән туйындырылған алициклик берләшмәләр, ш. уҡ ҡатмарлыраҡ би‑ һәм полициклик...

НАЦИОНАЛИЗАЦИЯЛАУ

НАЦИОНАЛИЗАЦИЯЛАУ, хосуси милектә булған ер, банкылар, транспорт, сәнәғәт пр‑тиеларын һәм иҡтисадтың башҡа объект, тармаҡтарын дәүләт милкенә күсереү. Рәсәйҙә 1917—20...

НАЯДА

НАЯДА (Najas), наяда һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлек заты. Яҡынса 4—5 төрө билдәле, ике ярымшарҙың да уртасанан алып экваториаль бүлкәтенә тиклем таралған. Башҡортостанда...

НӘБИ, Бөрйән р‑нындағы ауыл

НӘБИ, Ҡ у я н, Б а й ҡ а ш, Бөрйән р‑нындағы ауыл, Иҫке Монасип а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 26 км һәм Белорет т. юл ст. К.‑Көнб. табан 132 км алыҫлыҡта Ағиҙел й. буйында...

НӘБИЕВ Тухтамурод Сахоб улы

НӘБИЕВ Тухтамурод Сахоб улы (30.7.1946, Үзбәк ССР‑ы Брич‑Мулла а.), инженер‑механик. Техник ф. д‑ры (1997), проф. (1999). РФ‑тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм‑ре (2007). Ташкент...

НӘБИУЛЛИН Вәли Ғәбей улы

 НӘБИУЛЛИН Вәли Ғәбей улы [3.4.1914, Өфө губ. Бәләбәй өйәҙе Иҫке Күсәрбай а. (БР‑ҙың Благовар р‑ны) — 25.12.1982, Өфө], дәүләт эшмәкәре. ВКП(б) ҮК эргәһендәге Юғары партия мәктәбен...

НӘБИУЛЛИН Рәфил Рауил улы

НӘБИУЛЛИН Рәфил Рауил улы (23.1.1952, Өфө – 18.9.2002, шунда уҡ), актёр. РФ‑тың атҡ. (2000), БАССР‑ҙың халыҡ (1989) һәм атҡ. (1984) артисы. Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы (1979). ӨДСИ‑не тамамлағандан...

НӘҘЕРҒОЛОВ Азат Әхмәҙулла улы

НӘҘЕРҒОЛОВ Азат Әхмәҙулла улы (1.8.1962, БАССР‑ҙың Йылайыр р‑ны Юлдыбай а.), актёр, режиссёр. БР‑ҙың халыҡ (1997) һәм атҡ. (1994) артисы. Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы (1989). ӨДСИ‑не...