Список материалов
АРҘАШИРОВА Өммөгөлсөм Тәлғәт ҡыҙы
АРҘАШИРОВА Өммөгөлсөм Тәлғәт ҡыҙы (7.4.1951, Өфө), педагог. Пед. ф. д‑ры (1994), проф. (1995). ТР‑ҙың атҡ. сәнғәт эшмәкәре (2010), РФ‑тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм‑ре (2005)....
АРЕАЛ
АРЕАЛ (лат. area — майҙан, аралыҡ), биологияла: үҫемлек һәм хайуандарҙың төрө, заты, ғаиләһенең йәки башҡа систематик төркөмдәренең (таксондарының) таралыу өлкәһе. А. климат...
АРЕКЕЕВ Александр Викторович
АРЕКЕЕВ Александр Викторович (10.4.1982, Ижевск ҡ.), спортсы. Велосипед спорты буйынса Рәсәйҙең халыҡ-ара класлы спорт мастеры (2000). Ижевск ҡ. ДЮСШ тәрбиәләнеүсеһе (тренеры...
АРЕФЬЕВА Нина Алексеевна
АРЕФЬЕВА Нина Алексеевна (28.3.1941, Рыбинск ҡ.), оториноларинголог. Мед. ф. д‑ры (1991), проф. (1993). БР‑ҙың атҡ. табибы (1997), СССР‑ҙың һаулыҡ һаҡлау отличнигы (1988). БДМИ‑ны тамамлағандан...
АРИНИН Александр Николаевич
АРИНИН Александр Николаевич (29.11.1955, Киев), политолог. Тарих ф. канд. (1983), сәйәси ф. д‑ры (1999). БДУ‑ны тамамлаған (1979), 1983 й. алып шунда уҡ эшләй (1987 й. башлап совет осорондағы...
АРИСТАРХОВА Маргарита Константиновна
АРИСТАРХОВА Маргарита Константиновна (28.4.1952, Өфө), иҡтисадсы. Иҡт. ф. д‑ры (1999), проф. (2002), БР-ҙын атҡ. иҡтисадсыһы (2002), РФ-тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм-ре (2012)....
АРИСТОВ Николай Александрович
АРИСТОВ Николай Александрович (1847 — яҡынса 1918), шәрҡиәтсе. Действительный статский советник. Дворяндарҙан. 1868 й. алып Етеһыу өлкә идараһында (Верный ҡ.) хеҙмәт итә,...
АРИТҠОЛОВ Рәмил Камил улы
АРИТҠОЛОВ Рәмил Камил улы (1.3.1978, Кәркә ҡ.), спортсы. Еңел атлетика б‑са Рәсәйҙең халыҡ-ара класлы спорт мастеры (2003). Ҡазан пед. ун‑тын тамамлаған (2001). Туймазы ҡ. ДЮСШ...
АРКАДИЙ, Фёдоров Григорий
АРКАДИЙ (донъяуи исеме Фёдоров Григорий; 1786, Владимир губ. — 8.5.1870, Александр Свирский монастыры, Олонец губ.), дин әһеле, Ырымбур һәм Өфө епискобы (1828—31). Архиепископ...
АРКАЛЫ ЦЕРАТОНЕИС
АРКАЛЫ ЦЕРАТОНЕИС (Ceratoneis arcus), бер күҙәнәкле диатом ылымыҡтар төрө. Ҡайһы ваҡыт буй һәм арҡыры күсәрҙәре буйлап бөгөлгән ҡыҫҡа колониялар барлыҡҡа килтерә, буйға ҡырҡылған...
АРКТОУС
АРКТОУС (Arctous), арса һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлек заты. 4 төрө билдәле, Төньяҡ ярымшарҙың уртаса бүлкәтендә таралған. Башҡортостанда альп А. үҫә. Түшәлеп үҫеүсе,...
АРКТУР, йондоҙ
АРКТУР, Үгеҙ көтөүсе α‑һы, ҡыҙғылт һары гигант йондоҙ. Визуаль йондоҙ дәүмәле 0m,00. Радиусы б‑са Ҡояштан яҡынса 24 тапҡырға ҙурыраҡ. Ерҙән яҡынса 40 яҡтылыҡ йылы алыҫлығында...
АРҠА
АРҠА, сағыштырмаса бейеклеге 200 м булған ялпаҡ түбәле һәм һөҙәк битләүле оҙонса ҡалҡыулыҡ. Барлыҡҡа килеү сәбәптәре тектоника, эрозия, боҙлоҡ дәүере аккумуляцияларына...
АРҠАЙЫМ
АРҠАЙЫМ, Һынташты мәҙәниәте археологик ҡомартҡылары комплексы. Б.э.т. 3‑сө мең йыллыҡ аҙ. — 2‑се мең йыллыҡ башына ҡарай. Силәбе өлк. Александровка ҡасабаһы янында...
АРҠАУЫЛ УРТА МӘКТӘБЕ, Салауат р‑ны
АРҠАУЫЛ УРТА МӘКТӘБЕ, Салауат р‑ны. 1876 й. Монай 1 класлы башҡа милләттәр өсөн мәктәп (урыҫ‑башҡ.) булараҡ нигеҙ һалына, 1914 й. (башҡа мәғлүмәттәр б‑са, 1910) алып 2 класлы,...
АРҠАУЫЛ ҺАҘЛЫҒЫ
АРҠАУЫЛ ҺАҘЛЫҒЫ, Асы, Йүрүҙән й. басс. һаҙлыҡ, тәбиғәт ҡомартҡыһы (2005). Салауат р‑ны Арҡауыл а. төньяҡ-көнсығышҡа табан 0,7 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Уйһыу һаҙлыҡ, дөйөм...
АРҠАУЫЛ, ауыл, 1997 й. алып Өфө составында
АРҠАУЫЛ, ауыл, 1997 й. алып Өфө составында, Орджоникидзе р‑нының Турбаҫлы а/с ҡарай. Өфөнән Т. 25 км һәм Черниковка т. юл ст. Т.-Көнс. табан 18 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы:...
АРҠАУЫЛ, Благовещен р‑нындағы ауыл
АРҠАУЫЛ, Благовещен р‑нындағы ауыл, Иҫке Надеждин а/ с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 42 км һәм Загородная т. юл ст. Т.‑Көнс. табан 51 км алыҫлыҡта Уҫы й. буйында урынлашҡан....
АРҠАУЫЛ, Салауат р‑нындағы ауыл
АРҠАУЫЛ, Салауат р‑нындағы ауыл, Арҡауыл а/ с үҙәге. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 35 км һәм Кропачёво т. юл ст. (Силәбе өлк.) Т. табан 64 км алыҫлыҡта Йүрүҙән й. буйында урынлашҡан....
АРЛАН НЕФТЬ ЯТҠЫЛЫҒЫ
АРЛАН НЕФТЬ ЯТҠЫЛЫҒЫ, РФ‑та иң эре ятҡылыҡтарҙың береһе һәм БР‑ҙа иң ҙуры. Республиканың төньяҡ-көнбайышында Краснокама, Ҡалтасы, Дүртөйлө, Илеш райондарында һәм...
