Список материалов
БЕЛӘШ, Тәтешле р‑нындағы ауыл
БЕЛӘШ, Тәтешле р‑нындағы ауыл, Бәҙрәш а/ с ҡарай. Район үҙәгенән Т. 18 км һәм Чернушка т. юл ст. (Пермь крайы) К.‑Көнб. табан 30 км алыҫлыҡта Беләш й. буйында (Тере Танып й. басс.) урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 520 кеше; 1920 — 632; 1939 — 578; 1959 — 591; 1989 — 577; 2002 — 529; 2010 — 469 кеше. Башҡорттар...
БЕЛГЕСТӘР ЙОРТО
БЕЛГЕСТӘР ЙОРТО, 20 б. 1‑се ярт. архитектура ҡомартҡыһы. Өфөлә (Ленин урамы, 2) урынлашҡан. Б.й. 1‑се сираты (фасады Ленин урамына ҡараған 1‑се һәм Милли китапхананың ҡабырға фасадына ҡараған 2‑се корпус) 1937 й. архитекторҙар Г.Д.Вагин, А.И.Филонов проекты б‑са белгестәр һәм совет партия‑дәүләт эшмәкәрҙәре...
БЕЛЕБЕЕВСКИЕ ИЗВЕСТИЯ, гәзит
“БЕЛЕБЕЕВСКИЕ ИЗВЕСТИЯ” (“Бәләбәй хәбәрҙәре”), ижт.-сәйәси гәзит. Ойоштороусылары — БР‑ҙың Матбуғат һәм киң мәғлүмәт саралары агентлығы, БР‑ҙың «“Белебеевские известия” — “Бәләбәй хәбәрҙәре” — “Бәләбәй хәбәрләре” гәзите редакцияһы » ҡаҙна пр‑тиеһы. Бәләбәй ҡ. аҙнаһына 3 тапҡыр урыҫ, татар (“Бәләбәй...
БЕЛЕБЕЕВСКИЙ СЕЛЬСКОХОЗЯЙСТВЕННЫЙ ЛИСТОК (“Бәләбәй ауыл хужалығы листогы”)
“БЕЛЕБЕЕВСКИЙ СЕЛЬСКОХОЗЯЙСТВЕННЫЙ ЛИСТОК” (“Бәләбәй ауыл хужалығы листогы”), “Справочный листок Белебеевского уездного земства” гәз. ҡушымта. Бәләбәй ҡ. айына 1 тапҡыр урыҫ телендә сыға. 1914 й. ғин.—майында нәшер ителә. “Б.с.л.” өйәҙ земство идаралығы отчёттары, статистик мәғлүмәттәр, а.х. темаларына...
БЕЛЕМ
“БЕЛЕМ” Башҡортостан Республикаһы йәмғиәте, йәмәғәт ойошмаһы. 1948 й. Өфөлә Бөтә Союз сәйәси һәм фәнни белем таратыу йәмғиәтенең Башҡ‑н бүлексәһе булараҡ асыла, 1963 й. алып РСФСР “Б.” йәмғиәтенең Башҡ-н респ. ойошмаһы, 1995 й. — хәҙ. исемен һәм статусын йөрөтә. Рәсәйҙең “Б.” йәмғиәте составына инә....
БЕЛЕМ, Башҡортостан Республикаһы йәмғиәте
“БЕЛЕМ” Башҡортостан Республикаһы йәмғиәте, йәмәғәт ойошмаһы. 1948 й. Өфөлә Бөтә Союз сәйәси һәм фәнни белем таратыу йәмғиәтенең Башҡ‑н бүлексәһе булараҡ асыла, 1963 й. алып РСФСР “Б.” йәмғиәтенең Башҡ-н респ. ойошмаһы, 1995 й. — хәҙ. исемен һәм статусын йөрөтә. Рәсәйҙең “Б.” йәмғиәте составына инә....
БЕЛЕМ, журнал
“БЕЛЕМ”, пед. журнал. БАССР‑ҙың мәғариф ХК органы. Өфөлә аҙнаһына 1 тапҡыр башҡ. телендә сыға. 1924 й. ғин. алып нәшер ителә, “Мәғариф эштәре” ж. дауам итеүсе. 1924 й. апр. “Яңы юл” әҙәби ж. (ҡара: “Ағиҙел”) м‑н берләшә. Журнал биттәрендә мәғариф үҫеше т‑дағы материалдар, респ. мәғариф системаһы торошо...
БЕЛЕМБАЙ ЗАВОДЫ
БЕЛЕМБАЙ ЗАВОДЫ, 1730 й. ҡатай ҡәбиләһе башҡорттарының аҫаба ерҙәрендә Белембай й. (Кама й. басс.) буйында А.Г.Строганов (ҡара: Строгановтар) суйын иретеү һәм тимер етештереү заводы булараҡ нигеҙ һала (ерҙәр Строгановтарға 1558 й. батша Иван IV тарафынан бирелә). Хужалары: Строгановтар; 1918 й. национализациялана....
БЕЛЕНКОВА Оксана Архиповна
БЕЛЕНКОВА Оксана Архиповна (14.3.1940, Тальный ҡ.), философ. Филос. ф. д‑ры (2004). Ростов ун‑тын тамамлағандан һуң (1964) Үрге Салда ҡ. 27‑се ПТУ‑ла уҡыта. 1966 й. алып БДУ‑ла, 1975 й. — ӨАИ‑ла, 1977 й. — БДПИ‑ла эшләй. 1978 й. башлап ӨДНТУ‑ла уҡыта. Фәнни тикшеренеүҙәре идара итеү философияһына һәм...
БЕЛЕНКОВА Оксана Архиповна
БЕЛЕНКОВА Оксана Архиповна (14.3.1940, Тальный ҡ.), философ. Философия фәндәре докторы (2004). Ростов университетын тамамлағандан һуң (1964) Үрге Салда ҡ. 27‑се ПТУ‑ла уҡыта. 1966 й. алып БДУ‑ла, 1975 й. — ӨАИ‑ла, 1977 й. — БДПИ‑ла эшләй. 1978—2014 йй. ӨДНТУ‑ла уҡыта. Фәнни тикшеренеүҙәре идара итеүҙең...
БЕЛЕНЬКИЙ Константин Рувимович
БЕЛЕНЬКИЙ Константин Рувимович (22.9.1920, Одесса ҡ. — 22.6.1981, Өфө), офтальмолог. Мед. ф. д‑ры (1976). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Одесса мед. ин‑тын (1941) һәм Куйбышев хәрби-мед. акад. (1942) тамамлағандан һуң Совет Армияһында хәрби табип булып хеҙмәт итә. 1958—79 йй. Өфө күҙ ауырыуҙары ҒТИ лаб....
БЕЛЕЦКАЯ Ирина Петровна
БЕЛЕЦКАЯ Ирина Петровна (10.3.1933, Ленинград), химик-органик. РФА акад. (1992), СССР ФА‑ның мөхбир ағҙаһы (1974), БР ФА‑ның почётлы акад. (1991). Химия ф. д‑ры (1963), проф. (1970). МДУ‑ны тамамлағандан һуң (1955) шунда уҡ эшләй, 1988 й. алып лаб. мөдире. Фәнни хеҙмәттәре металл комплекслы катализ...
БЕЛИЦЕР Вера Николаевна
БЕЛИЦЕР Вера Николаевна (23.3.1903, Рязань ҡ. — 4.4.1983, Мәскәү), этнограф. Тарих ф. д‑ры (1959). МДУ‑ны тамамлаған (1925). 1941 й. тиклем Мәскәүҙә СССР халыҡтары музейында, 1943 й. башлап СССР ФА Этнография ин‑тында эшләй. Фәнни тикшеренеүҙәре фин‑уғыр халыҡтарының (комиҙар, мариҙар, мордвалар, удмурттарҙың)...
БЕЛОБОРОДОВ Иван Наумович
БЕЛОБОРОДОВ Иван Наумович [1741 (башҡа мәғлүмәттәр б‑са, 1740), Ҡазан губ. Көңгөр провинцияһы Медянка а. (Пермь өлк.) — 5.9.1774, Мәскәү], Крәҫтиәндәр һуғышында (1773—1775) ҡатнашыусы, Е.И.Пугачёв полковнигы. Ирга заводы (Ҡазан губернаһының Пермь провинцияһы) тау сәнәғәте крәҫтиәндәренән. 1759—66 йй....
БЕЛОБОРОДОВА Нилә Сабит ҡыҙы
БЕЛОБОРОДОВА Нилә Сабит ҡыҙы (13.12.1964, БАССР‑ҙың Салауат р‑ны Нәсибаш а.), педагог. Пед. ф. д‑ры (2007), проф. (2009). БР-ҙың атҡ. фән эшмәкәре (2014), БР‑ҙың мәғариф отличнигы (1997). Бөрө пед. ин‑тын тамамлағандан һуң (1987) Ауырғазы р‑ны Юлдаш тулы булмаған урта мәктәбендә эшләй. 1990 й. алып...
БЕЛОВ Василий Михайлович
БЕЛОВ Василий Михайлович (5.1.1925, Мәскәү губ. Строкино а. — 15.4.1993, Мәскәү өлк. Дубки а.), Советтар Союзы Геройы (1943). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1941—42 йй. Боҙаяҙ районы Подлуб а. эшләй. 1943 й. алып Воронеж һәм 1‑се Украина фронттарында хеҙмәт итә. Герой исеменә 40‑сы армия 10‑сы танк корпусының...
БЕЛОВ Владимир Викторович
БЕЛОВ Владимир Викторович (1.10.1960, Дәүләкән ҡ.), йырсы (лирик‑драматик тенор). РФ‑тың атҡ. (2003), БР‑ҙың халыҡ (1994) артисы. ӨДСИ‑не тамамлаған (1988; М.Ғ.Мортазина класы). 1987—88 йй., 1990—2003 йй. БДОБТ, 1988—90 йй. Свердловск опера һәм балет театры, бер үк ваҡытта 1997—2003 йй. Прага дәүләт...
БЕЛОВ Георгий Андреевич
БЕЛОВ Георгий Андреевич (ысын исеме Виттенкопф Ганс Альфредович; 22.4.1881 — ?), Аҡтар хәрәкәте эшмәкәре. Генерал‑майор (1918). Беренсе донъя һәм Граждандар һуғыштарында ҡатнашыусы. Генераль штабтың Николай академияһын тамамлаған (Санкт‑Петербург). 1918 й. июнь— ноябрендә Себер армияһы штабы, 1919 й....
БЕЛОВ Григорий Андреевич
БЕЛОВ Григорий Андреевич (12.10.1901, Сембер губернаһы Сара а. — 23.6.1994, Мәскәү ҡ.), генерал‑лейтенант (1953). Советтар Союзы Геройы (1944). Граждандар һәм Б.В. һуғыштарында ҡатнашыусы. Н.Г.Толмачёв исемендәге Хәрби‑сәйәси академияны (Ленинград ҡ., 1930) һәм К.Е.Ворошилов исемендәге Юғары хәрби...
