Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

ҮРГЕ ТӘТЕШЛЕ УРТА МӘКТӘБЕ №1

ҮРГЕ ТӘТЕШЛЕ УРТА МӘКТӘБЕ №1, Тәтешле р‑нында урынлашҡан. 1895 й. 2 класлы башланғыс уч‑ще булараҡ асыла, 1919 й. алып 1‑се баҫҡыс мәктәп, 20‑се йй. уртаһынан — крәҫтиән йәштәре мәктәбе, 1933 й. — 7 йыллыҡ мәктәп, 1937 й. — урта мәктәп, 1973 й. башлап хәҙ. исемен йөрөтә. Китапханаһы, 2 компьютер класы,...

ҮҪМЕРҘӘР КЛУБТАРЫ ҺӘМ ЙӘШТӘР ҮҘӘКТӘРЕ

ҮҪМЕРҘӘР КЛУБТАРЫ ҺӘМ ЙӘШТӘР ҮҘӘКТӘРЕ, 11—12 йәштән 15—16 йәшкә тиклемге бәлиғ булмағандар һәм 30 йәшкә тиклемге йәштәр араһында ҡарауһыҙлыҡты һәм закон боҙоуҙарҙы иҫкәртеү, реабилитациялау, ялды ойоштороу, социалләштереү өсөн тәғәйенләнгән махсус учреждениелар. РФ‑тың “Етем балаларҙы һәм ата‑әсә ҡарауынан...

ФӘТҠУЛЛИН Хөсәйен Ямалетдин улы

ФӘТҠУЛЛИН Хөсәйен Ямалетдин улы [5.9.1887, Өфө губ. Златоуст өйәҙе Дыуан‑Мәсетле а. (БР‑ҙың Мәсетле р‑ны) — 12.5.1979, шунда уҡ], педагог. РСФСР мәктәбенең атҡ. уҡытыусыһы (1943), РСФСР‑ҙың халыҡ мәғарифы отличнигы (1949). Беренсе донъя һуғышында ҡатнашыусы. Ҡазан татар уҡытыусылар мәктәбен тамамлағандан...

ФЁДОРОВКА УРТАМӘКТӘБЕ №1

ФЁДОРОВКА УРТА МӘКТӘБЕ №1, Фёдоровка р‑нында урынлашҡан. 1875 й. сиркәү‑мәхәллә мәктәбе булараҡ асыла, 1907 й. алып земство мәктәбе, 1918 й. — 1‑се баҫҡыс берҙәм хеҙмәт мәктәбе, 1930 й. — колхозсы йәштәр мәктәбе, 1934 й. башлап тулы булмаған урта мәктәп, 1936 й. хәҙ. статусын ала, 1981 й. хәҙ. исемен...

ХАЗАНКИН Вениамин Григорьевич

ХАЗАНКИН Вениамин Григорьевич (12.5.1950, Белорет ҡ.), педагог. Техник ф. канд. (1980). Р.Г.Хазанкиндың ҡустыһы. БДУ-ны тамамлағандан һуң (1974) шунда уҡ эшләй (өлкән ғилми хеҙм-р). 1986 й. алып ӨАИ-ла, 1989 й. — Урал төбәк эксперименталь уҡытыу-ғилми комплексы (Өфө) ректоры. 50-нән ашыу фәнни хеҙмәт...

ХАЛЫҠ УЧИЛИЩЕЛАРЫ

ХАЛЫҠ УЧИЛИЩЕЛАРЫ, халыҡ мәктәптәре, Рәсәйҙә революцияға (1917) тиклем халыҡ массалары уҡый алырлыҡ башланғыс уч-щеларҙың дөйөм атамаһы. 1786—1804 йй. төп халыҡ училищеларының һәм кесе халыҡ училищеларының рәсми исеме. “Башланғыс халыҡ училищелары тураһында положение” (1864, 1874) б-са Х.у. бөтә ведомстволарҙың,...

ҺАМАР УРТА МӘКТӘБЕ

ҺАМАР УРТА МӘКТӘБЕ, Хәйбулла р‑нында урынлашҡан. 1894 й. 2 йыллыҡ сиркәү‑мәхәллә мәктәбе булараҡ асыла, 1918 й. алып 2‑се баҫҡыс мәктәп, 1930 й. — колхозсы йәштәр мәктәбе, 1935 й. — тулы булмаған урта мәктәп, 1940 й. хәҙ. статусын ала. Компьютер класы, уҡыу оҫтаханаһы, тамаша һәм спорт залдары, китапханаһы,...

ҺӨНӘРСЕЛЕК ЛИЦЕЙЫ №136

ҺӨНӘРСЕЛЕК ЛИЦЕЙЫ №136, 1925 й. Өфөлә контора‑сауҙа өйрәнсектәр мәктәбе булараҡ асыла. 1936 й. башлап ашнаҡсылар һәм һатыусылар әҙерләү б‑са уҡыу‑курс комб‑ты, 1940 й. — сауҙа‑кулинария өйрәнсектәр мәктәбе, 1967 й. — кулинария уч‑щеһы, 1985 й. — 136‑сы ПУ, 1992 й. — 136‑сы юғары ПУ, 1995 й. — 136‑сы...

ҺӨНӘРСЕЛЕК ЛИЦЕЙЫ №56

ҺӨНӘРСЕЛЕК ЛИЦЕЙЫ №56, 1949 й. Октябрьский ҡ. 28‑се фабрика‑завод өйрәнсектәр мәктәбе булараҡ асыла. 1958 й. башлап 2‑се техник уч‑ще, 1963 й. — 30‑сы ҡала ПТУ, 1984 й. — 56‑сы урта ПТУ, 1995 й. — 56‑сы Һ.л., 2014 й. Октябрьский нефть колледжы м‑н берләштерелә. Туймазы р‑ны Ҡандра а. филиалы була (1994...

ҺӨНӘРСЕЛЕК ЛИЦЕЙЫ №64

ҺӨНӘРСЕЛЕК ЛИЦЕЙЫ №64, 1969 й. Өфөлә 17‑се ҡала ПТУ филиалы булараҡ асыла. 1976 й. алып 68‑се техник уч‑ще, 1984 й. — 64‑се урта ПТУ, 1992 й. — 64‑се юғары ПУ, 1993 й. — художество‑техник лицей, 1995 й. — 64‑се һөнәрселек лицейы (1999—2000 йй. художество‑сәнәғәт колледжы), 2013 й. — Өфө художество‑сәнәғәт...

ҺӨНӘРСЕЛЕК ЛИЦЕЙЫ №86

ҺӨНӘРСЕЛЕК ЛИЦЕЙЫ №86, 1963 й. Илеш р‑ны Үрге Йәркәй а. 10‑сы ауыл урта ПТУ булараҡ асыла. 1984 й. башлап 86‑сы урта ПТУ, 1994 й. — 86‑сы юғары ПУ, 1995 й. хәҙ. статусын ала. Уҡытыу көндөҙгө бүлектә автоматик һәм ярым автоматик машиналарҙағы электр м‑н иретеп йәбештереүсе, автомобиль водителе, а.х....

ҺӨНӘРСЕЛЕК ЛИЦЕЙЫ №89

ҺӨНӘРСЕЛЕК ЛИЦЕЙЫ №89, 1932 й. Бәләбәй ҡ. колхозсы йәштәр мәктәбе булараҡ асыла, 1946 й. башлап а.х. механизациялау мәктәбе, 1954 й. — 4‑се а.х. механизациялау уч‑щеһы, 1963 й. — 13‑сө ауыл ПТУ, 1984 й. — 89‑сы урта ПТУ, 1995 й. — 89‑сы ПУ, 2007 й. хәҙ. статусын ала. Уҡытыу көндөҙгө бүлектә аҙыҡ‑түлек...

ҺӨНӘРСЕЛЕК МӘКТӘПТӘРЕ ҺӘМ УЧИЛИЩЕЛАРЫ

ҺӨНӘРСЕЛЕК МӘКТӘПТӘРЕ ҺӘМ УЧИЛИЩЕЛАРЫ, Рәсәйҙә техник һөнәрҙәр б‑са квалификациялы эшселәр әҙерләү өсөн башланғыс проф. уҡыу йорттары. Сәнәғәт училищелары т‑да төп положениеларға (1888), Һөнәрселеккә уҡыусылар мәктәптәре т‑да положениеға (1893), Башланғыс һөнәрселек мәктәптәре т‑да положениеға (1895),...

ЦИФИР МӘКТӘПТӘРЕ

ЦИФИР МӘКТӘПТӘРЕ, Рәсәйҙә дәүләт башланғыс уҡыу йорттары. Пётр I 1714 й. указы б-са һәр бер губернала дәүләт учреждениелары, армия һәм флот, сәнәғәт һәм сауҙа өсөн, ш. уҡ һөнәрселек мәктәптәренә уҡырға инеү өсөн грамоталы кешеләр әҙерләү маҡсатында монастырҙар һәм архиерей йорттары эргәһендә асыла....

ШИШМӘ УРТА МӘКТӘБЕ №1

ШИШМӘ УРТА МӘКТӘБЕ №1, Шишмә р‑нының ҡала тибындағы Шишмә ҡасабаһында урынлашҡан. 1939 й. асыла. 2 компьютер класы, китапханаһы, тамаша, 2 спорт һәм уҡыу залдары, ағас эше һәм тегеү оҫтаханалары, мед. һәм 2 мето­дика кабинеты бар. Мәктәпте 4,2 меңдән ашыу кеше тамамлаған (2010), улар араһында Р.Б.Асаев,...

ШИШМӘ УРТА МӘКТӘБЕ №2

ШИШМӘ УРТА МӘКТӘБЕ №2, Шишмә р‑нының ҡала тибындағы Шишмә ҡасабаһында урынлашҡан. 1912 й. урыҫ зем­ство мәктәбе булараҡ асыла, 1914 й. алып урыҫ-башҡорт халыҡ училищеһы, 1918 й. — 1‑се баҫҡыс берҙәм хеҙмәт мәктәбе, 1930 й. — башланғыс мәктәп, 1932 й. — өлгөлө тулы булмаған урта мәктәп, 1957 й. башлап...

ЫРЫМБУР ХӘРБИ ПРОГИМНАЗИЯҺЫ

ЫРЫМБУР ХӘРБИ ПРОГИМНАЗИЯҺЫ, дөйөм белем биргән уҡыу йорто. 1868 й. үҫмерҙәрҙе юнкерҙар уч‑щеларына һ.б. хәрби мәктәптәргә инеү өсөн әҙерләү маҡсатында башланғыс хәрби мәктәп нигеҙендә асыла. Хәрби министрлыҡ ҡарамағында тора. Уҡыу түләүле була (йылына 218—260 һум). Башлыса дворяндарҙың һәм хәрби хеҙм‑рҙәрҙең...

ЫҪЛАҠБАШ УРТА МӘКТӘБЕ

ЫҪЛАҠБАШ УРТА МӘКТӘБЕ, Бәләбәй р‑нында урынлашҡан. 1891 й. 1 класлы мәктәп булараҡ асыла, 1905 й. башлап 2 класлы башҡа милләттәр өсөн мәктәп (урыҫ‑сыуаш), 1918 й. — 2‑се баҫҡыс, 1932 й. — 7 йыллыҡ мәктәп, 1954 й. хәҙ. статусын ала. Компьютер класы, тамаша һәм спорт залдары, китапханаһы, уҡыу оҫтаханаһы,...

ЭКСТЕРНАТ

ЭКСТЕРНАТ (лат. externus — сит), мәғариф учреждениеһына мәжбүри йөрөмәйенсә белем алыу формаһы. РФ‑тың һәм БР‑ҙың “Мәғариф тураһында” (1992) закондарына, РФ Мәғариф министрлығының “Экстернат формаһында башланғыс профессиональ белем алыу тураһында” (1995), “Рәсәй Федерацияһының дәүләт, муниципаль юғары...

ЭШСЕ ЙӘШТӘР МӘКТӘПТӘРЕ

ЭШСЕ ЙӘШТӘР МӘКТӘПТӘРЕ, СССР‑ҙа производствонан айырылмайынса уҡыу өсөн дөйөм белем биреү йорттары. СССР ХКС‑ының “Предприятиеларҙа эшләгән үҫмерҙәрҙе уҡытыу тураһында” ҡарары (1943) б‑са ҡалаларҙа һәм эшселәр ҡасабаларында пр‑тиеларҙа эшләгән үҫмерҙәр мәктәптәре булараҡ асыла, 1944 й. алып Э.й.м. Уҡыусылар...