Список материалов
НЕВРОЗДАР
НЕВРОЗДАР (невр... һүҙенән), н е в р о т и к ҡ а ҡ ш а у, үҙенсәлекле эмоциональ‑аффектив һәм соматик-вегетатив билдәләр аша беленгән психоген нервы‑психик боҙолоштар....
НЕВРОЛОГИЯ
НЕВРОЛОГИЯ (невро... һәм ...логия), нормала һәм патологияла нервы системаһының төҙөлөшө һәм функциялары, уның фило‑ һәм онтогенетик үҫеше законлыҡтары т‑дағы мед.-биол....
НЕГАНОВ Фәнил Миҙхәт улы
НЕГАНОВ Фәнил Миҙхәт улы (2.12.1956, Ишембай ҡ.), философ. Философия фәндәре докторы (1996), профессор (1998). Урал дәүләт университетын тамамлаған (Свердловск ҡ., 1987). 1981 й. алып...
НЕГОВОРА Андрей Владимирович
НЕГОВОРА Андрей Владимирович (12.8.1968, Тимашёвск ҡ.), инженер-механик. Техник ф. д‑ры (2005), проф. (2010). БР‑ҙың атҡ. транспорт хеҙм‑ре (2014).Томск инженерлыҡ‑төҙөлөш ин‑тын...
НЕГОВОРА Андрей Владимирович
НЕГОВОРА Андрей Владимирович (12.8.1968, Тимашёвск ҡ.), инженер-механик. Техник ф. д‑ры (2005), проф. (2010). БР‑ҙың атҡ. транспорт хеҙм‑ре (2014).Томск инженерлыҡ‑төҙөлөш ин‑тын...
НЕДОЛИН Иван Петрович
НЕДОЛИН (Маркелов) Иван Петрович [17.10.1892, Өфө губ. Стәрлетамаҡ өйәҙе Борон а. (хәҙ. БР‑ҙың Ғафури р‑ны), — 5.3.1947, Мәскәү], яҙыусы. Яҙыусылар союзы ағзаһы (1935). Беренсе донъя...
НЕДОРЕЗКОВ Владимир Дмитриевич
НЕДОРЕЗКОВ Владимир Дмитриевич (1.3.1947, БАССР‑ҙың Ҡырмыҫҡалы р‑ны Яңы Аҡташ а.), агроном, дәүләт эшмәкәре. А.х. ф. д‑ры (2003), проф. (2002). РФ‑тың атҡ. а.х. хеҙм‑ре (1994), РСФСР‑ҙың...
НЕДОШИВИН Вениамин Георгиевич
НЕДОШИВИН Вениамин Георгиевич [13.10.1917, Ырымбур губернаһы шул уҡ исемле өйәҙе Ермолаевка а. (БР‑ҙың Көйөргәҙе районы) — 25.1.1988, Дүшәмбе ҡ., Тажикстан], подполковник. Советтар...
НЕЙРО...
НЕЙРО... (невро...) (гр. neчuron — ҡан тамыры, нерв), ҡушма һүҙҙәрҙең нервы системаһына мөнәсәбәтле булыуын күрһәткән өлөшө (мәҫ. неврология, нейродермит).
Р.Ә.Сиражитдинов
НЕЙРОДЕРМИТ
НЕЙРОДЕРМИТ, д и ф ф у з д е р м а т и т (нейро... һәм гр. derma — тире), тән тиреһенең нәҫелдән килеү сәбәпле хроник ҡабатланып торған шешеү ауырыуы. Сикле һәм диффуз Н. айырыла....
НЕЙРОЛИНГВИСТИК ПРОГРАММАЛАУ
НЕЙРОЛИНГВИСТИК ПРОГРАММАЛАУ, психотерапия һәм ғәмәли психология йүнәлеше. Нейрофизиология, психолингвистика, кибернетика һ.б. ҡаҙаныштарын файҙалана. 20 б. 70‑се йй....
НЕЙРОХИРУРГИЯ
НЕЙРОХИРУРГИЯ (нейро... һәм хирургия), медицинаның үҙәк һәм периферик нервы системаһы ауырыуҙарын һәм зарарланыуын өйрәнеүсе, уларҙы диагностикалау һәм хирургик дауалау...
НЕКРАСОВ Виктор Борисович
НЕКРАСОВ Виктор Борисович (14.7.1925, Өфө — 26.7.2019, шунда уҡ), тренер. Спорт гимнастикаһы б‑са Рәсәйҙең атҡ. тренеры (1993), халыҡ‑ара (1997), бөтә Союз (1978) һәм респ. (1961) категориялы...
НЕКРАСОВА Ольга Николаевна
НЕКРАСОВА Ольга Николаевна (5.6.1979, Өфө), спортсы. Туплы хоккей (1998) һәм бобслей (2003) б‑са Рәсәйҙең халыҡ‑ара класлы спорт мастеры. Рәсәй физик культура акад. Иркутск филиалын...
НЕКРОБАКТЕРИОЗ
НЕКРОБАКТЕРИОЗ, н е к р о б а ц и л л ё з, йорт һәм ҡырағай хайуандарҙың инфекцион ауырыуы, туҡымаларҙың, башлыса ослоҡтарҙың аҫҡы өлөшөнөң, эренле‑некрозлы зарарланыуы...
НЕЛИДОВ Григорий Васильевич
НЕЛИДОВ Григорий Васильевич (?—9.12.1826, Өфө), дәүләт эшмәкәре. Действительный статский советник. Дворяндарҙан. 1822—26 йй. Ырымбур граждан губернаторы. 1824 й. 16—18 сент. Өфөлә...
НЕЛЮБИН Иван Яковлевич
НЕЛЮБИН Иван Яковлевич [29.6. 1914, Өфө губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Кондрашин Лоб а., хәҙ. БР‑ҙың Благовещен р‑ны Арамелевка а., — 8.3. 1945, Янош‑Шаморе а. (Венгрия) ерләнгән], Советтар...
НЕМАТОДАЛАР
НЕМАТОДАЛАР, й о м р о с е л ә ү с е н д ә р (Nematoda), беренсел ҡыуышлы селәүсендәр класы. 10 меңдән ашыу төрө билдәле, бөтә Ер шарында таралған. Үҫемлек һәм хайуандарҙың паразиттары...
НЕМЕЦ ТЕЛЕ
НЕМЕЦ ТЕЛЕ, герман телдәренең береһе (көнбайыш герман төркөмсәһе). Австрия, Германия, Лихтенштейндың рәсми теле; Бельгия, Люксембург, Швейцарияның рәсми телдәренең...
НЕМЕЦТАР
НЕМЕЦТАР (үҙ атамаһы дойче), халыҡ, Германияның төп халҡы. Н. һаны 1989 й. РСФСР‑ҙа — 842 мең, 2002 й. РФ‑та — 597,2 мең, 2010 й. 394,1 мең кеше. БАССР‑ҙа 1989 й. 11 мең Н. йәшәгән, БР‑ҙа...
