Список материалов
ПЕРВОМАЙСКИЙ, Шишмә р-нындағы ауыл
ПЕРВОМАЙСКИЙ, Шишмә р‑нындағы ауыл, Ибраһим а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Шишмә т. юл ст. К.‑Көнс. табан 35 км алыҫлыҡта Өршәк й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1939 й. — 722 кеше;...
ПЕРВУШИН Юрий Сергеевич
ПЕРВУШИН Юрий Сергеевич (11.1. 1935, Өфө), инженер‑механик. Техник ф. д‑ры (1991), проф. (1993). РФ‑тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм‑ре (1997). ӨАИ‑ны тамамлағандан һуң (1958)...
ПЕРВУШИН, Кушнаренко р-нындағы ауыл
ПЕРВУШИН, Кушнаренко р‑нындағы ауыл, Иҫке Ҡамышлы а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнс. 38 км һәм Өфө т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 40 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 669 кеше;...
ПЕРВЫЙ МАЙ, Учалы р-нындағы ауыл
ПЕРВЫЙ МАЙ, Учалы р‑нындағы ауыл, Сәфәр а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 33 км һәм “83‑сө ки‑ лометр” т. юл ст. К.‑Көнс. табан 11 км алыҫлыҡта Бәләкәй Айғыр й. (Уй й. басс.)...
ПЕРЕВОЛОЦК РАЙОНЫ
ПЕРЕВОЛОЦК РАЙОНЫ, Ырымбур өлкәһенең үҙәк өлөшөндә урынлашҡан. 1935 й. ойошторолған. Майҙаны — 2742 км2. Адм. үҙәге — Переволоцк ҡасабаһы. Районда 19 ауыл советы, 49 ауыл торама...
ПЕРЕВОЛОЧАН ҠУРҒАНДАРЫ
ПЕРЕВОЛОЧАН ҠУРҒАНДАРЫ, Прохоровка (иртә Сармат) мәҙәниәтенең (ҡара: Сармат мәҙәниәте) археологик ҡомартҡыһы. Б.э.т. 5—4 бб. ҡарай. Хәйбулла р‑ны Переволочан а. төньяҡ‑көнбайышҡа...
ПЕРЕВОЛОЧАН, Хәйбулла р-нындағы ауыл
ПЕРЕВОЛОЧАН, Хәйбулла р‑нындағы ауыл, Татырүҙәк а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 21 км һәм Һары т. юл ст. (Ырымбур өлк.) Т. табан 79 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1920 й....
ПЕРЕГУДОВ Анатолий Григорьевич
ПЕРЕГУДОВ Анатолий Григорьевич (11.1.1943, Украина ССР‑ы Подостапы а. — 10.3.1998, Өфө), хоҡуҡ белгесе. Юридик ф. канд. (1981), проф. (1995). БР‑ҙың атҡ. юрисы (1993). БДУ‑ны (1972), СССР ЭЭМ‑ы...
ПЕРЕКОП УҠСЫЛАР ДИВИЗИЯҺЫ
ПЕРЕКОП УҠСЫЛАР ДИВИЗИЯҺЫ, 1941 й. июлендә Харьков хәрби округында 300‑сө уҡсылар див. булараҡ ойошторола, 1943 й. апр. алып 87‑се гвардия уҡсылар див., 1947 й. — уҡсылар бригадаһы....
ПЕРЕЛЫГИН Игорь Сергеевич
ПЕРЕЛЫГИН Игорь Сергеевич (1.4. 1937, Чистополь ҡ. — 24.2.2002, Өфө), физик. Физика‑матем. ф. канд. (1963), химия ф. д‑ры (1974), проф. (1976). РСФСР‑ҙың (1987), БАССР‑ҙың (1977) атҡ. фән эшмәкәре....
ПЕРЕЛЮБ РАЙОНЫ
ПЕРЕЛЮБ РАЙОНЫ, Һарытау өлкәһенең көнсығышында урынлашҡан. 1928 й. 23 июлендә ойошторолған. Майҙаны — 3691 км2. Адм. үҙәге — Перелюб ауылы. Районда 12 ауыл советы, 46 ауыл торама...
ПЕРЕПЕЧАЙ Николай Антонович
ПЕРЕПЕЧАЙ Николай Антонович [23.3.1926, БАССР‑ҙың Бәләбәй кантоны Николаевка а. (БР‑ҙың Миәкә р‑ны) — 20.1.2008, Бөрө ҡ.], хужалыҡ эшмәкәре. БАССР‑ҙың атҡ. а.х. хеҙм‑ре (1977). Б.В....
ПЕРИТОНИТ
ПЕРИТОНИТ (гр. peritonaion — ҡорһаҡ ярыһы), ҡорһаҡ ярыһының шешеүе. Микрофлора үтеп инеү характеры б‑са беренсел, икенсел һәм өсөнсөл П.; шешеү процесының таралышы б‑са —...
ПЕРЛИТ
ПЕРЛИТ (фр. perlite), бер аҙ ынйы һымаҡ ялтырауыҡ йөҙлө күп һанлы концентрик структуралы бөртөксәләр булыу сәбәпле концентрик‑ҡабыҡлы (перлит) айырымлылыҡ хас булған әсе...
ПЕРМЬ
ПЕРМЬ, п е р м ь с и с т е м а һ ы (о с о р о), палеозойҙың алтынсы хроностратиграфик бүлексәһе. Осорҙоң башы — 299,0±0,8 млн йыл, аҙағы — 251,0±0,4 млн йыл (ҡара: Геохронология). 1841...
ПЕРМЬ БАШҠОРТТАРЫ
ПЕРМЬ БАШҠОРТТАРЫ, башҡорттарҙың этник төркөмө. Пермь ҡ. (9,5 мең кеше), ш. уҡ Пермь крайының Барҙы (16,6 мең), Чернушка (3,5 мең), Көйәҙе (1,9 мең), Пермь (1,4 мең), Уҫы (1,4 мең) һ.б....
ПЕРМЬ БАШҠОРТТАРЫ
ПЕРМЬ БАШҠОРТТАРЫ, башҡорттарҙың этник төркөмө. Пермь ҡ. (9,5 мең кеше), ш. уҡ Пермь крайының Барҙы (16,6 мең), Чернушка (3,5 мең), Көйәҙе (1,9 мең), Пермь (1,4 мең), Уҫы (1,4 мең) һ.б....
ПЕРМЬ ГУБЕРНАҺЫ
ПЕРМЬ ГУБЕРНАҺЫ, 1796 й. Пермь наместниклығының 12 өйәҙенән ойошторола. 18 б. аҙ. төньяҡта — Вологда губ., көнсығышта — Тубыл губ., көньяҡта — Ырымбур губернаһы, көнбайышта...
ПЕРМЬ КРАЙЫ
ПЕРМЬ КРАЙЫ, РФ субъекты. Коми Респ., Башҡортостан, Удмуртия, Киров өлк., Свердловск өлкәһе м‑н сиктәш. Үҙәге — Пермь ҡалаһы. 1938 й. Свердловск өлк. составынан Пермь өлк....
ПЕРМЬ ӨЙӘҘЕ
ПЕРМЬ ӨЙӘҘЕ, 1781 й. Пермь наместниклығы составында ойошторола. Өйәҙгә Ҡазан губернаһы Пермь провинцияһының үҙәк өлөшө ингән. 1796 й. алып Пермь губернаһы составында....
