Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

ТЕКСТОЛОГИЯ

ТЕКСТОЛОГИЯ (лат. textum — бәйләнеш, берләшмә һәм ...логия), яҙма ҡомартҡыларҙы, әҙәбиәт һәм фольклор әҫәрҙәрен өйрәнгән (артабан тикшереү, интерпретациялау һәм баҫтырыу...

ТЕКТОНИКА

ТЕКТОНИКА (гр. tektonikós — төҙөлөшкә бәйле), г е о т е к т о н и к а, Ер литосфераһының үҫешен, Ерҙең дөйөм үҫеше м‑н бәйле булған ер ҡабығының хәрәкәттәре һәм деформациялары...

ТЕЛ ӨЛКӘҺЕНДӘГЕ СӘЙӘСӘТ

ТЕЛ ӨЛКӘҺЕНДӘГЕ СӘЙӘСӘТ, дәүләт, синыф, партия, этнос тарафынан телдең функциональ яғына һәм уның төҙөлөшөнә аңлы рәүештә йоғонто яһау өсөн башҡарылған саралар системаһы....

ТЕЛ‑АРА БӘЙЛӘНЕШТӘР

ТЕЛ‑АРА БӘЙЛӘНЕШТӘР, терр. яҡынлыҡ, тарихи факторҙар, соц. шарттар (төрлө этник дөйөмлөквәкилдәре араһындағы интенсив коммуникатив бәйләнештәр) булышлығында ике йәки...

ТЕЛӘКӘЕВА Рәхилә Лотфулла ҡыҙы

ТЕЛӘКӘЕВА Рәхилә Лотфулла ҡыҙы [1898 й. июле, Һамар губ. Быҙаулыҡ өйәҙе Ҡараяр а. (Ырымбур өлк. Яңы Сергиевка р‑ны) — 19.4.1974, Ырымбур өлк. Ҡотош а.], халыҡ йырсыһы, бәйетсе....

ТЕЛӘКӘЙ, Илеш р‑нындағы ауыл

ТЕЛӘКӘЙ, Илеш р‑нындағы ауыл, Иҫәнбай а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т. 27 км һәм Бүздәк т. юл ст. Т. табан 134 км алыҫлыҡта Миңеште й. (Ағиҙел й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан....

ТЕЛӘПӘН, Илеш р‑нындағы ауыл

ТЕЛӘПӘН, Илеш р‑нындағы ауыл, Этәй а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.-Көнс. 16 км һәм Бүздәк т. юл ст. Т. табан 123 км алыҫлыҡта Баҙы й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 822 кеше; 1920...

ТЕЛӘҮҒОЛ ҠУРҒАНДАРЫ

ТЕЛӘҮҒОЛ ҠУРҒАНДАРЫ, 14—15 бб. археологик ҡомартҡыһы. Ҡыуандыҡ ҡ. көнбайышҡа табан 5 км алыҫлыҡта Һаҡмар й. уң ярында Алатекәтау түбәһендә урынлашҡан. 1980 й. В.А.Ивановтарафынан...

ТЕЛӘҮЕМБӘТ УРТА МӘКТӘБЕ

ТЕЛӘҮЕМБӘТ УРТА МӘКТӘБЕ, Күгәрсен р‑нында урынлашҡан. 1863 й. земство урыҫ‑башҡорт халыҡ училищеһы булараҡ асыла, 1918 й. алып 1‑се баҫҡыс берҙәм хеҙмәт мәктәбе, 1930 й. —...

ТЕЛӘҮЕМБӘТ, Күгәрсен р‑нындағы ауыл

ТЕЛӘҮЕМБӘТ, Күгәрсен р‑нындағы ауыл, Теләүембәт а/с үҙәге. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 42 км һәм Мәләүез т. юл ст. К.‑Көнс. табан 68 км алыҫлыҡта Наҡаҫ й. (Һаҡмар й. басс.) буйында...

ТЕЛӘҮКӘЙ ОЛОТИМЕРОВ

ТЕЛӘҮКӘЙ ОЛОТИМЕРОВ (?—1740), башҡорт ихтилалдары (1735—40) етәкселәренең береһе. Нуғай даруғаһының Ҡатай улусы башҡорто. Шул уҡ улустың старшинаһы. 1735 й. Килмәк Нурышев...

ТЕЛӘШ, Әбйәлил р‑нындағы ауыл

ТЕЛӘШ, Әбйәлил р‑нындағы ауыл, Ташбулат а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 58 км һәм Ташбулат т. юл ст. Көнб. табан 10 км алыҫлыҡта Аналыҡ й. (Кесе Ҡыҙыл й. ҡушылдығы) буйында...

ТЕЛӘШ, Өпәй, Мәсетле р‑нындағы ауыл

ТЕЛӘШ, Ө п ә й, Мәсетле р‑нындағы ауыл, Ростов а/с үҙәге. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 24 км һәм Красноуфимск т. юл ст. (Свердловск өлк.) К.‑Көнс. табан 132 км алыҫлыҡта Һөйә й. (Әй...

ТЕЛӘШЕВ Ғүмәр Ғариф улы

ТЕЛӘШЕВ Ғүмәр Ғариф улы (13.12. 1931, БАССР‑ҙың Дәүләкән р‑ны Имай‑Ҡарамалы а. — 2.6.2016, Өфө), инженер‑технолог. Техник ф. д‑ры (1993), проф. (1994), Соц. Хеҙмәт Геройы (1960). БАССР‑ҙың...

ТЕЛӘШЕВ Эльшад Ғүмәр улы

ТЕЛӘШЕВ Эльшад Ғүмәр улы (21.11.1956, Өфө), инженер‑технолог. БР ФА‑ның мөхбир ағзаһы (2009), техник ф. д‑ры (1992), проф. (2008). РФ‑тың (2014) һәм БР‑ҙың (2006) атҡ. фән эшмәкәре, РФ‑тың...

ТЕЛДӘР КЛАССИФИКАЦИЯҺЫ

ТЕЛДӘР КЛАССИФИКАЦИЯҺЫ, донъя телдәрен айырым үҙенсәлектәре һәм мөһим билдәләре б‑са сағыштырып өйрәнеү һөҙөмтәһе нигеҙендә бүлеү. Т.к. ике төп төрө бар: генеалогик...

ТЕЛДӘРҘЕҢ ҠУЛЛАНЫЛЫУ ШАРТТАРЫ

ТЕЛДӘРҘЕҢ ҠУЛЛАНЫЛЫУ ШАРТТАРЫ, телдең йәшәү формаларының, уның төрлө соц.‑иҡт. һәм соц.-сәйәси шарттарҙа, билдәле соц.‑адм. ойошмаларҙа ҡулланыу даирәһе һәм мөхитенең...

ТЕЛЕВИДЕНИЕ

ТЕЛЕВИДЕНИЕ (гр. tḗle — алыҫҡа, йыраҡ һәм видение — күреү), радиоэлектроника сараларын ҡулланып күреү мәғлүмәтен (хәрәкәт иткән һүрәттәрҙе) ҙур араға тапшырыу м‑н бәйле...

ТЕЛЕВИЗИОН ТАПШЫРЫУ

ТЕЛЕВИЗИОН ТАПШЫРЫУ, төп киң мәғлүмәт сараларының береһе. Телевидение ярҙамында башҡарыла. Башҡортостанда Т.т. хеҙмәтен дәүләт, муниц., коммерция станциялары күрһәтә....

ТЕЛЕВИЗИОН ФИЛЬМ

ТЕЛЕВИЗИОН ФИЛЬМ, телевизион тапшырыу селтәре аша күрһәтеү өсөн төшөрөлгән фильм. Т.ф. анимация (ҡара: Анимация киноһы), документаль (ҡара: Документаль кино), нәфис фильмдарҙың...