Список материалов
ТРАНСКРИПЦИЯ
ТРАНСКРИПЦИЯ (лат. transcriptio, күсереп яҙыу), 1) яңғырашты макс. теүәл итеп биреү маҡсатында махсус тамғалар ярҙамында телдән әйтелгән телмәрҙе яҙма теркәү ысулы. Фонематик...
ТРАНСПЛАНТОЛОГИЯ
ТРАНСПЛАНТОЛОГИЯ (лат. transplantatio — күсереү һәм ...логия), булмаған йәки йәрәхәтләнгән ағза һәм туҡымаларға трансплантация алымдарын эшләгән биология һәм медицина тармағы....
ТРАНСПОРТ
ТРАНСПОРТ (лат. transporto — күсерәм), йөрөү саралары комплексы; кеше һәм йөк ташый торған иҡтисад тармағы. Т. — ер өҫтө (т. юл, автомобиль һәм үткәргес торба), һыу (йылға һәм...
ТРАНСПОРТ ТӨҘӨЛӨШӨ
ТРАНСПОРТ ТӨҘӨЛӨШӨ, автомобиль транспорты, һауа транспорты, тимер юл транспорты, йылға транспорты, үткәргес торба транспорты объекттарын төҙөү һәм реконструкциялауҙы...
ТРАНСПОРТ ҮҘӘКТӘРЕ
ТРАНСПОРТ ҮҘӘКТӘРЕ, бер нисә транспорт төрө юлдары ҡушылған пунктта транспорт ҡоролошо комплекстары; транзит м‑н, урында һәм ҡала эсендә йөк һәм пассажирҙар ташыуҙы...
ТРАНСФОРМАТОР ПОДСТАНЦИЯҺЫ
ТРАНСФОРМАТОР ПОДСТАНЦИЯҺЫ, электр энергияһын тапшырыу һәм бүлеү өсөн электр селтәрендәге көсөргәнеште үҙгәрткән электр ҡоролмаһы йәки ҡоролмалар йыйылмаһы. Көс...
ТРАНСФУЗИОЛОГИЯ
ТРАНСФУЗИОЛОГИЯ (лат. transfusio — ебәреү һәм ...логия), кешегә ҡан һәм уның компоненттарын, ҡан һәм плазманы алмаштырыусы шыйыҡлыҡтар ебәреү мәсьәләләрен өйрәнгән клиник...
ТРАПЕЗНИКОВ Валентин Кузьмич
ТРАПЕЗНИКОВ Валентин Кузьмич [5.3.1931, БАССР‑ҙың Өфө районы Алатор а. (БР‑ҙың Иглин районы) — 4.6.2019, Өфө ҡ.], үҫемлектәр физиологы. Биология фәндәре докторы (1992), профессор...
ТРАПЕЗНИКОВ Василий Николаевич
ТРАПЕЗНИКОВ Василий Николаевич (23.10.1957, БАССР‑ҙың Дүртөйлө районы Дүртөйлө а., хәҙер Дүртөйлө ҡ.), спортсы. Уҡ атыу буйынса СССР‑ҙың халыҡ‑ара класлы спорт мастеры...
ТРАПЕЗНИКОВ Василий Николаевич
ТРАПЕЗНИКОВ Василий Николаевич (23.10.1957, БАССР‑ҙың Дүртөйлө районы Дүртөйлө а., хәҙер Дүртөйлө ҡ.), спортсы. Уҡ атыу буйынса СССР‑ҙың халыҡ‑ара класлы спорт мастеры...
ТРАПЕЗНИКОВА Татьяна Александровна
ТРАПЕЗНИКОВА Татьяна Александровна (3.12.1973, Өфө), спортсы. Конькиҙа шыуыу спорты (1997) һәм бобслей (2003) б‑са Рәсәйҙең халыҡ‑ара класлы спорт мастеры. БР‑ҙың күренекле...
ТРАХОМА
ТРАХОМА (гр. trachys — ҡытыршы), күҙҙең антропоноз хроник инфекцион ауырыуы, күҙҙең лайлалы тиресәһенең лимфоид туҡымаһына шешеүҙән килгән матдәләр үтеп инә һәм фолликулалар...
ТРАХТЕНБЕРГ Орест Владимирович
ТРАХТЕНБЕРГ Орест Владимирович (18.8.1889, Санкт‑Петербург ҡ. — 23.5.1959, Мәскәү ҡ.), философ. Философия фәндәре докторы (1939). РСФСР‑ҙың Педагогия фәндәре академияһы академигы...
ТРЕМАТОДТАР
ТРЕМАТОДТАР, һ у р ғ ы с т а р (Trematoda), яҫы ҡорттар класы. Яҡынса 4 мең, БР‑ҙа — 150‑нән ашыу төрө билдәле. Умыртҡалыларҙың паразиттары. Кәүҙә оҙонлоғо 0,1—5,5 мм (ҡайһы берҙә...
ТРЕСТ №21
ТРЕСТ №21 т ө ҙ ө л ө ш к о м п а н и я һ ы, ААЙ. Респ. ҡалаларында һәм райондарында сәнәғәт, соц.‑көнкүреш һәм мәҙәни тәғәйенләнешле объекттарҙы, торлаҡ төҙөү, ремонтлау,...
ТРЕТЕЙ СУДТАРЫ
ТРЕТЕЙ СУДТАРЫ, ике яҡтың килешеүе нигеҙендә гражданлыҡ хоҡуғы б‑са бәхәстәрҙе хәл иткән дәүләткә ҡарамаған органдар. Даими эшләгән (сауҙа палаталары, биржалар, эшҡыуарҙар...
ТРЕТЬЯКОВ Владимир Всеволодович
ТРЕТЬЯКОВ Владимир Всеволодович (6.1.1890, Ҡазан губ. Свияжск ҡ. — 31.1.1970, Өфө), акушер‑гинеколог. Мед. ф. д‑ры (1942), проф. (1935). БАССР‑ҙың атҡ. табибы (1957), СССР‑ҙың һаулыҡ һаҡлау...
ТРЕТЬЯКОВА Евгения Николаевна
ТРЕТЬЯКОВА Евгения Николаевна (20.12.1899, Ырымбур ҡ. — 1.8.1986, Ленинград, Өфөлә ерләнгән), педиатр. Мед. ф. д‑ры (1957), проф. (1958). БАССР‑ҙың атҡ. табибы (1957), СССР‑ҙың һаулыҡ һаҡлау...
ТРЕТЬЯКОВА Ольга Николаевна
ТРЕТЬЯКОВА Ольга Николаевна (18.9.1909, Һырдаръя өлк. Перовск ҡ. — 19.9.1975, Өфө), ветеринар врач. Ветеринария ф. д‑ры (1968), проф. (1968). Себер зоо‑ветеринария ин‑тын тамамлағандан...
ТРЕТЬЯКОВТАР
ТРЕТЬЯКОВТАР, дворяндар нәҫеле. Өфө тармағына нигеҙ һалыусы — Игнатий Т., атлы стрелец. 1635 й. Ф.И.Каловский (ҡара: Каловскийҙар) етәкс. дворяндар отряды составында ҡалмыҡтарҙың...