Список материалов
ШӘЙХЕТДИНОВ Рәмил Зәйни улы
ШӘЙХЕТДИНОВ Рәмил Зәйни улы (4.1.1959, БАССР‑ҙың Әбйәлил р‑ны Таштимер а.), физик. Физика‑матем. ф. д‑ры (2008). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1981) 1983 й. тиклем “Меркурий” махсус...
ШӘЙХЕТДИНОВ Рөстәм Рәжәп улы
ШӘЙХЕТДИНОВ Рөстәм Рәжәп улы (5.5.1976, Өфө), пианист, педагог. Сәнғәт ғилеме канд. (2001), проф. (2011). БР‑ҙың атҡ. сәнғәт эшмәкәре (2014). Р.Ю.Шәйхетдиновтың улы. Гнесиндар ис. Рәсәй...
ШӘЙХИСЛАМОВ Рафаэль Бәҙретдин улы
ШӘЙХИСЛАМОВ Рафаэль Бәҙретдин улы (27.3.1954, БАССР‑ҙың Салауат р‑ны Арҡауыл а.), социолог. Социол. ф. д‑ры (2008). Рәш.Б.Шәйхисламовтың ағаһы. БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1976)...
ШӘЙХИСЛАМОВ Рәшит Бәҙретдин улы
ШӘЙХИСЛАМОВ Рәшит Бәҙретдин улы (5.10.1959, БАССР‑ҙың Салауат р‑ны Арҡауыл а.), тарихсы. Тарих ф. д‑ры (2007). БР‑ҙың мәғариф отличнигы (2009), РФ‑тың почётлы юғары проф. белем...
ШӘЙХУЛОВ Алмас Ғәлимйән улы
ШӘЙХУЛОВ Алмас Ғәлимйән улы (25.10.1945, БАССР‑ҙың Туймазы районы Туймазы эшселәр ҡсб, хәҙер Туймазы ҡ., — 6.1.2022, Өфө ҡ.), тел белгесе. Филология фәндәре докторы (2001). БР‑ҙың...
ШӘЙХУЛОВ Алмас Ғәлимйән улы
ШӘЙХУЛОВ Алмас Ғәлимйән улы (25.10.1945, БАССР‑ҙың Туймазы районы Туймазы эшселәр ҡсб, хәҙер Туймазы ҡ., — 6.1.2022, Өфө ҡ.), тел белгесе. Филология фәндәре докторы (2001). БР‑ҙың...
ШӘЙХУЛОВ Нурислам Фәтхелислам улы
ШӘЙХУЛОВ Нурислам Фәтхелислам улы [16.2.1929, БАССР‑ҙың Стәрлетамаҡ кантоны Сәйетбаба а. (БР‑ҙың Ғафури р‑ны) — 27.9.1996, БР‑ҙың Белорет р‑ны Егәҙе а.], яҙыусы. РСФСР‑ҙың...
ШӘКӘР ДИАБЕТЫ
ШӘКӘР ДИАБЕТЫ, ашҡаҙан аҫты биҙенең етерлек кимәлдә инсулин эшләп сығармауына һәм туҡымаларҙың уға ҡарата һиҙгерлеге түбәнәйеүенә бәйле барлыҡҡа килгән эндокрин...
ШӘКӘР СӘНӘҒӘТЕ
ШӘКӘР СӘНӘҒӘТЕ, шәкәр ҡомо һәм шаҡмаҡлы шәкәр етештереү б‑са аҙыҡ-тәм сәнәғәте тармағы. Сеймал сифатында шәкәр сөгөлдөрө, шәкәр ҡамышы файҙаланыла. Башҡортостанда...
ШӘКӘРҘЕ АЛМАШТЫРҒЫСТАР
ШӘКӘРҘЕ АЛМАШТЫРҒЫСТАР, аҙыҡҡа татлы тәм биргән матдәләр. Төп (ксилит, маннит, сорбит) һәм интенсив (аспартам, ацетосульфам К, сахарин) төрҙәргә бүленә. Маннит һәм ксилит...
ШӘКӘРЛЕ ТАМЫР
ШӘКӘРЛЕ ТАМЫР (Sium), сатыр һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлектәр заты. Яҡынса 10—15 төрө билдәле, Евразияла, Төньяҡ Африкала һәм Америкала таралған. Башҡортостанда киңъяпраҡ...
ШӘКЕТАР, тау
ШӘКЕТАР, тау. Белорет р‑нында Көньяҡ Урал ҡурсаулығы сиктәрендәге Ямантау тауынан төньяҡҡа табан Кесе Инйәр һәм Ҙур Ҡаҙауҙы (Кесе Инйәр й. ҡушылдығы) йылғалары араһында...
ШӘКЕТАУ, археологик ҡомартҡы
ШӘКЕТАУ, Урта быуаттар археологик ҡомартҡыһы. 13 — 14 бб. ҡарай. Стәрлетамаҡ ҡ. көнсығышҡа табан Шахтау тауының көнсығыш битләүендә урынлашҡан. 1959 й. ер эштәре башҡарған...
ШӘКЕТАУ, ҡасаба
ШӘКЕТАУ, ҡасаба, 20 б. 80‑се йй. алып Стәрлетамаҡ ҡ. эсендә. Ҡасабаға 40‑сы йй. Маҡар районында Стәрлетамаҡ сода з‑ды (ҡара: “Сода”) тарафынан Шәкетауҙа эзбизташ карьерын...
ШӘКЕТАУ, шихан
ШӘКЕТАУ, шихан. Стәрлетамаҡ ҡ. көнсығышҡа табан 5 км алыҫлыҡта Һәләүек й. уң ярында урынлашҡан. Үҙләштереүгә тиклем абс. бейеклеге 336 м, оҙонлоғо 1,3 км. Формаһы һуҙылған,...
ШӘКҮР (Шәкүров) Рәшит Закир улы
ШӘКҮР (Шәкүров) Рәшит Закир улы [11.1.1937, БАССР‑ҙың Әлшәй районы Яңы Абдрахман а. (БР‑ҙың Стәрлетамаҡ районы)], тел белгесе, төркиәтсе, шағир, публицист. Филология фәндәре...
ШӘКҮР Рәшит Закир улы
ШӘКҮР (Шәкүров) Рәшит Закир улы [11.1.1937, БАССР‑ҙың Әлшәй районы Яңы Абдрахман а. (БР‑ҙың Стәрлетамаҡ районы)], тел белгесе, төркиәтсе, шағир, публицист. Филология фәндәре...
ШӘЛ
ШӘЛ, башҡорт ҡатын‑ҡыҙының традицион баш кейеме (ҡара: Башҡорт кейеме). Плед кеүек туҡылған (ҡалын шәл, тула шәл; ҡара: Туҡыусылыҡ) һәм бәйләнгән (дебет шәл, мамыҡ шәл;...
ШӘМӘХӘ СЕЛТӘРБӘШМӘК
ШӘМӘХӘ СЕЛТӘРБӘШМӘК (Cortinarius violaceus), базидиомицеттар класының селтәрбәшмәктәр ғаиләһенә ҡараған бәшмәк. Евразияла, Төньяҡ Америкала таралған. Эшләпәһенең диам. 5—15...
ШӘМҒОЛОВ Фәттәх Ғәфүрйән улы
ШӘМҒОЛОВ Фәттәх Ғәфүрйән улы [4.8.1921, АСБР‑ҙың Юрматы кантоны 2‑се Ялсы а., хәҙ. БР‑ҙың Күгәрсен р‑ны Ялсы а., — 19.4.1945, Моравска‑Острава ҡ. эргәһендә (Чехословакия), Пшина...
