Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

ШЕЛЛЬ Юлиан Карлович

ШЕЛЛЬ Юлиан Карлович (1846 — 1.2.1881, Вильна губернаһы Вильна ҡ.), ботаник, флорист. 1877—78 йй. Өфө губернаһында һәм Ырымбур губернаһында ботаник‑географик тикшеренеүҙәр...

ШЕМӘК, Өфө р‑нындағы ауыл

ШЕМӘК, Өфө р‑нындағы ауыл, Шемәк а/с ҡарай. Район үҙәгенән Көнб. 47 км һәм Алкин т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 19 км алыҫлыҡта Шемәк й. (Ҡармасан й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан....

ШЕМЕНКОВ Юрий Михайлович

ШЕМЕНКОВ Юрий Михайлович (4.5.1955, Өфө), инженер‑төҙөүсе. Техник ф. д‑ры (2007). ӨНИ‑не тамамлаған (1983). 1974 й. алып БР‑ҙың Төҙөлөш комплексы ғилми‑тикшеренеү, проект‑конструкторлыҡ...

ШЕМЕТОВ Сергей Ильич

ШЕМЕТОВ Сергей Ильич (1872— ?), Ырымбур губернаһынан 3‑сө Дәүләт думаһы (1907—12) депутаты. Казак. 2 клас­лы ауыл уч‑щеһын тамамлаған. Станица атаманы. Думала прогрессистар...

ШЕНДЕЛЬ Олег Васильевич

ШЕНДЕЛЬ Олег Васильевич (24.5. 1948, Коростень ҡ.), спортсы. Ғәмәли янғын спорты б‑са СССР‑ҙың спорт мастеры (1973). Свердловск янғын‑техник уч‑щеһын (1971), БДУ‑ны (1980) тамамлаған....

ШЕРГЕНГ Наталия Алексеевна

ШЕРГЕНГ Наталия Алексеевна (20.1.1959, БАССР‑ҙың Фёдоровка р‑ны Бала Сытырман а.), философ. Филос. ф. д‑ры (2003), проф. (2008). Куйбышев мәҙәниәт ин‑тын (1982) һәм БДУ‑ны (2004) тамамлаған....

ШЕРЕШОВЕЦ Валерий Владимирович

ШЕРЕШОВЕЦ Валерий Владимирович (15.2.1951, БАССР‑ҙың Иглин р‑ны Иглин а. — 15.10.2000, Өфө), химик. Химия ф. д‑ры (1992). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1973) Органик химия ин‑тында эшләй:...

ШЕРСТЕННИКОВ Николай Александрович

ШЕРСТЕННИКОВ Николай Александрович (3.2.1900, Вятка губ. Большой Рой а. — 2.1.1981, Өфө), гигиенист. Мед. ф. д‑ры (1942), проф. (1943). БАССР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (1957), СССР‑ҙың һаулыҡ...

ШЕРСТОБИТОВ Евгений Павлович

ШЕРСТОБИТОВ Евгений Павлович (24.9.1938, БАССР‑ҙың Бөрө р‑ны Костарев а.), Соц. Хеҙмәт Геройы (1980). 1956— 57 йй. Ағиҙел йылға пароходсылығында эшләй. 1961—99 йй. “Уфаоргсинтез”...

ШЕСТАЕВ, Дәүләкән р‑нындағы ауыл

ШЕСТАЕВ, Дәүләкән р‑нындағы ауыл, Шестаев а/с үҙәге. Район үҙәгенән һәм Дәүләкән т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 30 км алыҫлыҡта Урта Өйҙөрәк й. (Дим й. басс.) буйында урынлашҡан....

ШЕСТЫКОВ, Бөрө р‑нындағы ауыл

ШЕСТЫКОВ, Бөрө р‑нындағы ауыл, Суслов а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 17 кмё һәм Өфө т. юл ст. Т. табан 125 км алыҫлыҡта Шаҙы й. (Бөрө й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы:...

ШЕСТЫКОВ, һаҙлыҡ

ШЕСТЫКОВ, М ү к л е, Шаҙы й. (Бөрө й. ҡушылдығы) туғайындағы һаҙлыҡ. Бөрө р‑ны Шестыков а. төньяҡҡа табан 1 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Бер‑береһенән айырылған 3 һаҙлыҡ комплексынан...

ШЕФЕР Дэниел Эван

ШЕФЕР Дэниел Эван (27.8.1964, Чикаго ҡ., АҠШ), америка тарихсыһы. Филос. д‑ры (1995), проф. (2002). Вашинг­тон ун‑тын тамамлаған (Сент‑Луис ҡ., 1985). 1996 й. алып Бельмонт ун‑тында (Нашвилл...

ШЕШТӘР

ШЕШТӘР, кеше һәм хайуандар туҡымаларының патологик үҫеүе, күҙәнәктәрҙең бүленеүенә, үҫеүенә һәм айырымланыуына контроль яһаусы механизмдарҙың боҙолоуына бәйле барлыҡҡа...

ШИБАЕВ Иван

ШИБАЕВ Иван (?, Илек ҡаласығы — 8.7.1774, Ҡазан губ. Мамадыш а.), Крәҫтиәндәр һуғышында (1773—75) ҡатнашыусы, Е.И.Пугачёв полковнигы. Казактарҙан. Яйыҡ казак ғәскәрендә хеҙмәт...

ШИБАЕВА Вера Михайловна

ШИБАЕВА Вера Михайловна (16.2. 1949, Свердловск өлк. Привокзальный ҡсб — 20.11.2000, Өфө), биҙәү‑ҡулланма сәнғәте рәссамы. Рәссамдар союзы ағзаһы (1993). 1985—88 йй. М.И.Калинин ис....

ШИВЕРЕКИЯ ҮЛӘНЕ

ШИВЕРЕКИЯ ҮЛӘНЕ (Schivereckia), әүернә һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлектәр заты. 5 төрө билдәле, Көнсығыш Европала һәм Кесе Азияла таралған. Башҡортостанда төньяҡ, йәки...

ШИГАЕВ Максим Григорьевич

ШИГАЕВ Максим Григорьевич (1726 — 10.1.1775, Мәскәү), Крәҫтиәндәр һуғышында (1773—75) ҡатнашыусы, Е.И.Пугачёв полковнигы. Яйыҡ казактарынан. 1772 й. ғин.—июнендә Яйыҡ казак ғәскәре...

ШИҒИСЫЛЫҠ

ШИҒИСЫЛЫҠ, исламдағы төп (сөнниселек м‑н бер рәттән) йүнәлештәрҙең береһе. 7 б. 2‑се ярт. барлыҡҡа килә, 8 б. уртаһында тулыһынса формалаша. Ш. юлынан барыусылар Ғәли хәлифә...

ШИҒРИӘТ

ШИҒРИӘТ, башҡорт шиғриәте. Башҡорт фольклоры, боронғо төрки әҙәбиәте һәм урта быуаттар төрки әҙәбиәте ҡомартҡылары [Йософ Баласағуниҙың “Ҡотаҙғу белек”, Мәхмүт Ҡашғариҙың...