Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

МӨХӘМӘТЙӘН, Ейәнсура р‑нындағы ауыл

МӨХӘМӘТЙӘН, С е р е к ә й, Ейәнсура р‑нындағы ауыл, Абҙан а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнс. 70 км һәм Һарыҡташ т. юл ст. (Ырымбур өлк.) Т.‑Көнс. табан 63 км алыҫлыҡта Әселе й. (Һаҡмар й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1900 й. — 242 кеше; 1920 — 318; 1939 — 286; 1959 — 247; 1989 — 107; 2002 — 157;...

МӨХӘМӘТЙӘНОВ Әнүәр Хәләф улы

МӨХӘМӘТЙӘНОВӘнүәр Хәләф улы (28.10.1940, Өфө), инженер-электромеханик. Техник ф. д‑ры (1989), проф. (1991). БССР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (1991). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1964) Нефть эшкәртеүһәм нефтехимия автоматикаһы махсус КБ‑ның Башҡ‑н филиалында, 1966 й. алып “Башнефть” ПБ‑нда эшләй (1969 й. башлап...

МӨХӘМӘТЙӘНОВ Ирек Зирәк улы

МӨХӘМӘТЙӘНОВ Ирек Зирәк улы (22.1.1959, БАССР‑ҙың Баҡалы р‑ны Иҫке Ҡорос а.), математик. Физика‑матем. ф. д‑ры (2004). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1981) ӨДНТУ‑ла эшләй, 2006 й. алып матем. моделдәр әҙерләү каф., 2007— 10 йй. — иҡтисадта матем. ысулдар һәм финанс каф. мөдире. Фәнни эшмәкәрлеге техникала...

МӨХӘМӘТЙӘНОВ Самат Әбдрәхим улы

МӨХӘМӘТЙӘНОВ Самат Әбдрәхим улы (20.6.1949, БАССР‑ҙың Баймаҡ районы Муллаҡай а.), философ, педагог. Педагогия фәндәре кандидаты (1995), философия фәндәре докторы (2000), профессор (2002). Магнитогорск педагогия институтын тамамлаған (1979). 1971—74 йй. Баймаҡ районының Ҡолсора урта мәктәбе уҡытыусыһы,...

МӨХӘМӘТЙӘНОВ Файыҡ Тимерйән улы

МӨХӘМӘТЙӘНОВ Файыҡ Тимерйән улы [10.3.1921, Өфө губ. Бөрө өйәҙе Оло Баҙраҡ а. (БР‑ҙың Борай р‑ны) — 2.6.2009, Өфө], шағир, журналист. БАССР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1980). Журналистар союзы (1957), Яҙыусылар союзы (1982) ағзаһы. Б.В. һуғышында һәм 1945 й. совет-япон һуғышында ҡатнашыусы. БДУ‑ны тамамлаған...

МӨХӘМӘТЙӘНОВ Фәнил Зөлфәҡәр улы

МӨХӘМӘТЙӘНОВ Фәнил Зөлфәҡәр улы (23.6.1972, БАССР‑ҙың Асҡын р‑ны Олокүл а.), спортсы. Пауэрлифтинг б‑са Рәсәйҙең халыҡ- ара класлы спорт мастеры (1997). БР‑ҙың күренекле спортсыһы (1998). Урал физик культура акад. тамамлаған (2005). Салауат Юлаев исемендәге спорт клубы тәрбиәләнеүсеһе (тренеры В.А.Кушнир),...

МӨХӘМӘТЙӘРОВ Альфред Муллағәли улы

МӨХӘМӘТЙӘРОВ Альфред Муллағәли улы (23.1.1935, БАССР‑ҙың Ҡырмыҫҡалы р‑ны Ҡырмыҫҡалы а.), иҡтисадсы. БР ФА‑ның мөхбир ағзаһы (1995), иҡт. ф. д‑ры (1984), проф. (1986). БР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (1997). ӨАИ‑ны тамамлағандан һуң (1957) Өфөлә 100‑сө почта йәшниге конструкторы булып эшләй, 1962—63 йй. ӨПЭЗ...

МӨХӘМӘТКӘРИМ ИБРАҺИМОВ

МӨХӘМӘТКӘРИМ ИБРАҺИМОВ, Өфө провинцияһы типтәрҙәре, бобылдәре һәм татар дәүләт крәҫтиәндәренән Уложенный комиссия депутаты. Ҡазан даруғаһы Көсәдек а. типтәре. Комиссия ҡарамағына керҙәштәрҙе индергән өсөн башҡорттарға оброк түләүҙе бөтөрөү һәм уларҙан ер һатып алыуҙы рөхсәт итеү, эшкә кеше яллау тәртибен...

МӨХӘМӘТҠОЛОВ Әҡсән Баймырҙа улы

МӨХӘМӘТҠОЛОВ Әҡсән Баймырҙа улы [17.10.1895, Өфө губ. Стәрлетамаҡ өйәҙе Маҡар а. (БР‑ҙың Ишембай р‑ны) — 14.11.1938, Алма-Ата], дәүләт эшмәкәре. 1920 й. алып РКП(б) ағзаһы. Беренсе донъя һуғышында ҡатнашыусы. 2 класлы уч‑ще (1914), Бөтә Союз план акад. (Мәскәү, 1933) тамамлаған. 1918—21 йй. АСБР‑ҙың...

МӨХӘМӘТҠОЛОВ Сабирйән Мөхәмәтзакир улы

МӨХӘМӘТҠОЛОВ Сабирйән Мөхәмәтзакир улы, С а б и р й ә н с ә с ә н (1890, Ырымбур губ. Орск өйәҙе 2‑се Әбделмәмбәт а., хәҙ. БР‑ҙың Бөрйән р‑ны Әбделмәмбәт а., — 15.10.1934), шағир‑импровизатор. Беренсе донъя һуғышында ҡатнашыусы. 1900—11 й. Ырымбур губ. Верхнеурал өйәҙе Рауил а. (хәҙ. БР‑ҙың Әбйәлил...

МӨХӘМӘТЛАТИПОВ Филор Усман улы

МӨХӘМӘТЛАТИПОВ Филор Усман улы (3.4.1946, Өфө), социолог. Социол. ф. д‑ры (1991), проф. (1992). РФ‑тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм‑ре (2000). Урал дәүләт ун‑тын тамамлаған (Свердловск ҡ., 1974). 1970 й. алып ӨАИ‑ла эшләй, 1974 й. — С.М.Киров ис. Өфө телефон аппаратураһы з‑дында соц. хеҙмәт...

МӨХӘМӘТОВ Әсғәт Миңлебай улы

МӨХӘМӘТОВ Әсғәт Миңлебай улы [18.5.1926, БАССР‑ҙың Бәләбәй кантоны Ибрай а. (БР‑ҙың Бишбүләк р‑ны) — 25.3.2002, Горки ҡ.], агроном. А.х. ф. д‑ры (1990), проф. (1991). Белорус ССР‑ының атҡ. фән эшмәкәре (1987). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Одесса а.х. ин‑тын (1951), К.А.Тимирязев ис. Мәскәү а.х. акад....

МӨХӘМӘТОВ Мәрдиғәләм Ноғман улы

МӨХӘМӘТОВ Мәрдиғәләм Ноғман улы (5.2.1886, Ырымбур губ. Орск өйәҙе Гирьяльская станицаһы, хәҙ. Ырымбур өлк. Беляев р‑ны Гирьял а., — 3.9.1950, Өфө), педагог, педиатр. Мед. ф. д‑ры (1945), проф. (1946). Өфө уҡытыусылар ин‑тын (1914) һәм МДУ‑ны (1927) тамамлаған. 1910 й. алып “Ғәлиә” мәҙрәсәһендә, 1914...

МӨХӘМӘТОВ Рәшит Юныс улы

МӨХӘМӘТОВ Рәшит Юныс улы [21.9.1928, БАССР‑ҙың Йылайыр кантоны Мораҡ а. (БР‑ҙың Күгәрсен р‑ны) — 5.7.2013, Өфө], суд‑мед. эксперты. Мед. ф. д‑ры (1971), проф. (1971). БДМИ‑ны тамамлаған (1951), 1954—84 йй. һәм 1987— 92 йй. шунда уҡ эшләй (1963—84 йй. суд медицинаһы каф. мөдире); 1984 й. алып Өфөнөң...

МӨХӘМӘТОВ Руслан Радаль улы

МӨХӘМӘТОВ Руслан Радаль улы (26.6.1975, Өфө), балет артисы. БР‑ҙың халыҡ (2003) һәм атҡ. (1997) артисы. Өфө хореография уч‑щеһын тамамлағандан һуң (1993; педагогы Ш.Ә.Тереғолов) 2013 й. авг. тиклем БДОБТ солисы, бер үк ваҡытта 2007 й. алып Р.Нуриев ис. Башҡ. хореография колледжында уҡыта. М. бейеүе...

МӨХӘМӘТОВ Фәрит Фәһим улы

МӨХӘМӘТОВ Фәрит Фәһим улы (3.4.1947, Өфө), травматолог‑ортопед. Мед. ф. д‑ры (2002), проф. (2003). РФ‑тың (2000) һәм БР‑ҙың (1997) атҡ. табибы, СССР‑ҙың (1991) һәм БР‑ҙың (2008) һаулыҡ һаҡлау отличнигы. БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1971) Белорет металлургия комб‑тының мед.‑санитария бүлегендә эшләй, 1979...

МӨХӘМӘТОВА Ғәйнүш Миңлеғайса ҡыҙы

МӨХӘМӘТОВА Ғәйнүш Миңлеғайса ҡыҙы (25.11.1913, Өфө губ. Бәләбәй өйәҙе Яңы Ҡарғалы а., хәҙ. БР‑ҙың Благовар р‑ны Түб. Ҡарғалы а., — 29.3.1989, Өфө), профпатолог. Мед. ф. д‑ры (1968), проф. (1969). БАССР‑ҙың атҡ. табибы (1957), СССР‑ҙың һаулыҡ һаҡлау отличнигы (1949), СССР‑ҙың нефть эшкәртеү һәм нефтехимия...

МӨХӘМӘТШИН Вячеслав Шәрифулла улы

МӨХӘМӘТШИН Вячеслав Шәрифулла улы (12.5.1957, Октябрьский ҡ.), тау инженеры. Техник ф. канд. (1985), геол.‑минералогия ф. д‑ры (1992), проф. (1993). РФ‑тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм‑ре (2006). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1979) шунда уҡ эшләй. 1985 й. алып ӨДНТУ‑ның Октябрьский филиалында уҡыта,...

МӨХӘМӘТШИН Урал Ғүмәр улы

МӨХӘМӘТШИН Урал Ғүмәр улы (28.2.1953, Өфө — 30.12.2016, шунда уҡ), рәссам. БР‑ҙың атҡ. рәссамы (2006). Рәссамдар союзы ағзаһы (1982). ӨДСИ‑не тамамлаған (1980; педагогтары В.Я.Батищев, Р.М.Нурмөхәмәтов). Башҡ. һынлы сәнғәт классиктары Ҡ.С.Дәүләткилдеев м‑н Ә.Ф.Лотфуллин традицияларын дауам иткән. М. эштәре...

МӨХӘМӘТШИН Фәһим Баязит улы

МӨХӘМӘТШИН Фәһим Баязит улы [28.6.1955, БАССР‑ҙың Маҡар р‑ны Иҫәкәй а. (БР‑ҙың Ишембай р‑ны)], юрист. Юридик ф. д‑ры (2005), проф. (2006). БР‑ҙың атҡ. юрисы (1999). Полиция ген.‑майоры (2004). СССР ЭЭМ академияһы эргәһендәге Мәскәү юридик ситтән тороп уҡыу филиалының Һарытау бүлексәһен тамамлаған (1981)....