Список материалов
МӨСӘТ, Салауат р‑нындағы ауыл
МӨСӘТ, Салауат р‑нындағы ауыл, Янғантау а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т. 12 км һәм Кропачёво т. юл ст. (Силәбе өлк.) Т.‑Көнс. табан 41 км алыҫлыҡта Йүрүҙән й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 200 кеше; 1920 — 271; 1939 — 256; 1959 — 207; 1989 — 132; 2002 — 97; 2010 — 71 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002)....
МӨРСӘЛИМОВ Виктор Степанович
МУРСАЛИМОВ Виктор Степанович (22.12.1937, Өфө — 27.5.2015, шунда уҡ), селекционер. А.х. ф. канд. (1971). БР‑ҙың атҡ. а.х. хеҙм‑ре (1993). БАХИ‑ны тамамлағандан һуң (1961) Әбйәлил р‑нында эшләй: “Красная Башкирия” с‑зының өлкән зоотехнигы, 1963 й. алып “Йәнгел” с‑зының баш зоотехнигы. 1967—2010 йй. БНИИСХ‑ла:...
МӨРСӘЛИМ, Салауат р‑нындағы ауыл
МӨРСӘЛИМ, Салауат р‑нындағы ауыл, Мөрсәлим а/с үҙәге; т. юл станцияһы. Район үҙәгенән К.‑Көнс. табан 50 км алыҫлыҡта Олоер й. (Әй й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 350 кеше; 1920 — 380; 1939 — 385; 1959 — 551; 1989 — 2316; 2002 — 2522; 2010 — 2203 кеше. Урыҫтар йәшәй (2002). Урта мәктәп,...
МӨРСӘЛИМ ИТ КОМБИНАТЫ
МӨРСӘЛИМ ИТ КОМБИНАТЫ, 1976 й. Салауат р‑нында ойошторола, 1981 й. файҙаланыуға тапшырыла, 1995 й. алып ААЙ, 2000 й. ябыла. Составына һуғым, тире эшкәртеү, колбаса, һыуытыу цехтары; мал ҡабул итеү базаһы ингән. 2000 й. 142 кеше эшләгән. Продукцияһы БР‑ҙа һәм РФ‑тың башҡа төбәктәрендә һатылған. А.А.Москвичёв,...
МӨРСӘК, Ҡырмыҫҡалы р‑нындағы ауыл
МӨРСӘК, Ҡырмыҫҡалы р‑нындағы ауыл, Ефремкин а/с ҡарай. Район үҙәгенән К. 12 км һәм Таҙлар т. юл ст. К.‑Көнб. табан 12 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 284 кеше; 1920 — 299; 1939 — 273; 1959 — 115; 1989 — 84; 2002 — 99; 2010 — 77 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Ауылға 18 б. 70‑се йй. Нуғай даруғаһы...
МӨНШӨГӨР
МӨНШӨГӨР (Botaurus stellaris), ҡауҙы һымаҡтар отрядының селәндәр ғаиләһенә ҡараған ҡош. Евразияла һәм Африкала таралған. Күсәр ҡош. Кәүҙә оҙонлоғо 70—80 см, ауырлығы яҡынса 1,8 кг, ҡанатының ҡоласы 135 см тиклем. Арҡаһында ҡауырһынының төҫө ҡараһыу ерән, аҡһыл таплы, ҡорһағында — ерәнһыу, көрән буй...
МӨНӘЖӘТ, лирик жанры
МӨНӘЖӘТ, башҡорттарҙың шиғри тексы мелодекламация йәки вокаль интонациялауға нигеҙләнгән муз.- шиғри ижадының лирик жанры. С.Г.Рыбаковтың “Урал мосолман‑ дарының көнкүреш тасуирламаһы менән музыкаһы һәм йырҙары” китабында М. — “Аллаға мөрәжәғәт итеү, дини йөкмәткеле шиғыр”. Башҡа төр аңлатмаларҙа М....
МӨЛӨКОВ Эдуард Инсаф улы
МӨЛӨКОВ Эдуард Инсаф улы (20.12.1937, Силәбе ҡ. — 13.11.2015, Өфө) инженер‑төҙөүсе, геотехник. Техник ф. д‑ры (1993), проф. (1998). БССР‑ҙың атҡ. төҙөүсеһе (1991), РФ‑тың уйлап табыусыһы (1992). Урал политехник ин‑тын тамамлағандан һуң (Свердловск ҡ., 1961) Өфөлә эшләй: Башҡ‑н ХХС‑ы Төҙөлөш материалдары...
МӨЛӨКОВ Харис Яҡуп улы
МӨЛӨКОВ Харис Яҡуп улы (1.10. 1938, БАССР‑ҙың Архангел р‑ны Үрге Ләмәз а. — 28.10.2012, Өфө), физик. Техник ф. д‑ры (1998), проф. (2004). БР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (2001). БДУ‑ны тамамлаған (1961). 1967 й. алып А.‑х. машиналарын эшләү ин‑тында эшләй (Дондағы Ростов ҡ.). 1972 й. башлап БДУ‑ла, 1977 й....
МӨЛӨКОВ Рөстәм Миңлерәүеф улы
МӨЛӨКОВ Рөстәм Миңлерәүеф улы (16.7.1971, Өфө), бейеүсе. БР‑ҙың халыҡ (2008) һәм атҡ. (2001) артисы. 1991—93 йй. — “Мираҫ” бейеү фольклор ансамбле, 1997 й. алып Ғәскәров Ф. исемендәге халыҡ бейеүҙәре ансамбле солисы. Характерлы бейеүсе; башҡарыу оҫталығы юғары техника һәм тәьҫирлелек м‑н айырылып тора....
МӨЛӨКОВ Радик Рафиҡ улы
МӨЛӨКОВ Радик Рафиҡ улы (2.5.1951, БАССР‑ҙың Шишмә районы Ыҫлаҡ а.), инженер‑физик. РФА‑ның мөхбир ағзаһы (2016), физика‑математика фәндәре докторы (1997). СССР‑ҙың уйлап табыусыһы (1978). Урал политехник институтын тамамлағандан һуң (Свердловск ҡ., 1974) СССР ФА Урал фәнни үҙәгендәге Энергетиканың...
МӨЛӨКОВ Ғәлинур Мөхәррәм улы
МӨЛӨКОВ Ғәлинур Мөхәррәм улы (1.11.1949, БАССР‑ҙың Ауырғазы р‑ны Яңы Ҡарамалы а.), иҡтисадсы. Иҡт. ф. д‑ры (2001), проф. (2005). БР‑ҙың атҡ. а.х. хеҙм‑ре (1992), РФ‑тың почётлы төҙөүсеһе (1999). БАХИ‑ны (1972), Свердловск Юғары партия мәктәбен (1986) тамамлаған. 1972 й. алып Ауырғазы р‑нында: “Ауырғазы”...
МӨЛӨКОВ Әнүәр Бәхти улы
МӨЛӨКОВ Әнүәр Бәхти улы [25.8. 1923, БАССР‑ҙың Бәләбәй кантоны Иҫке Супты а. (БР‑ҙың Саҡмағош р‑ны) — 8.1.2004, ш. уҡ райондың Саҡмағош а.], педагог. РСФСР мәктәбенең атҡ. уҡытыусыһы (1963). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. БДУ‑ны тамамлаған (1958). 1941 й. алып Саҡмағош р‑нының Рапат тулы булмаған мәктәбендә,...
МӨЛКӘТ, Дыуан р‑нындағы ауыл
МӨЛКӘТ, Дыуан р‑нындағы ауыл, Арый а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т. 16 км һәм Һилейә т. юл ст. (Силәбе өлк.) Т.‑Көнб. табан 87 км алыҫлыҡта Әнйәк й. (Әй й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 93 кеше; 1920 — 196; 1939 — 86; 1959 — 163; 1989 — 209; 2002 — 212; 2010 — 207 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002)....
МӨҠСИНОВ Ирек Шәриф улы
МӨҠСИНОВ Ирек Шәриф улы (26.3.1932, БАССР‑ҙың Дүртөйлө р‑ны Дүртөйлө а., хәҙ. Дүртөйлөҡ., — 1.1.1999, Өфө), юрист, дәүләт эшмәкәре. Юридик ф. канд. (1963), проф. (1997). РСФСР‑ҙың (1989) һәм БР‑ҙың (1997) атҡ. юрисы. МДУ‑ны тамамлаған (1955). 1956—59 йй. БАССР МС‑ында эшләй, 1962 й. алып СССР ФА БФ...
МӨҠСИНОВ И.Ш. ИСЕМЕНДӘГЕ ЯҢАУЫЛ ГИМНАЗИЯҺЫ
МӨҠСИНОВ И.Ш. ИСЕМЕНДӘ‑ ГЕ ЯҢАУЫЛ ГИМНАЗИЯҺЫ. 1938 й. крәҫтиән йәштәре мәктә‑ бе (1929 й. асыла) базаһында 2‑се тулы булмаған урыҫ урта мәктәбе булараҡ асыла, 1948 й. алып 2‑се урта мәктәп, 1992 й. — 2‑се мәктәп-гимназия, 1998 й. хәҙ. исемен йөрөтә. 2000 й. И.Ш.Мөҡсинов исеме бирелә. 3 компьютер класы,...
МӨҠСИН, Ҡырмыҫҡалы р‑нындағы ауыл
МӨҠСИН, Ҡырмыҫҡалы р‑нындағы ауыл, Һәүәләй а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 15 км һәм Ҡарлыман т. юл ст. Т. табан 5 км алыҫлыҡта Ағиҙел й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. – 390 кеше; 1920 – 386; 1939 – 566; 1959 – 497; 1989 – 260; 2002 – 211; 2010 – 204 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002).
Ауылға...
МӨҠСИН МӘҘИЙӘРОВ
МӨҠСИН МӘҘИЙӘРОВ, Крәҫтиәндәр һуғышында (1773—75) ҡатнашыусы, Е.И.Пугачёв полковнигы. Ҡазан даруғаһы Урман-Гәрә улусы Мәсәғүт а. (хәҙ. БР‑ҙың Яңауыл р‑ны) башҡорто. Ейән Ҡуштанов һәм Әҙел Әшмәнев м‑н берлектә Ҡазан һәм Уҫы даруғаларында һуғыша. 1774 й. окт. уртаһында “тоғро” старшина Рахманғол Иртуғанов...
МӨҠМИНОВ Фәрит Хәмзә улы
МӨҠМИНОВ Фәрит Хәмзә улы (2.7.1955, Күмертау ҡ.), математик. Физика-матем. ф. д-ры (1994), проф. (1998). БР-ҙың мәғариф отличнигы (2005), РФ-тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм-ре (2007). МДУ-ны тамамлаған (1977). 1980—91 йй. һәм 1994 й. алып БДУ-ла эшләй. 1995 й. башлап СДПИ-ла (1997 й. — алгебра...
МӨҠМИНОВ Рәйес Әғзәметдин улы
МӨҠМИНОВ Рәйес Әғзәметдин улы (15.6.1941, БАССР‑ҙың Благо‑ вар р‑ны Ҡашҡалаша а. — 15.5. 2004, Өфө), тау инженеры. Техник ф. д‑ры (1987), проф. (1988). БР‑ҙың атҡ. халыҡ мәғарифы хеҙм‑ре (1998), СССР юғары мәктәбе отличнигы (1976), СССР‑ҙың уйлап табыусыһы (1985). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1963) шунда...
