Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

ӘМЗЕБАШ, Ҡалтасы р‑нындағы ауыл

ӘМЗЕБАШ, Ҡалтасы р‑нындағы ауыл, Әмзебаш а/с үҙәге. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 18 км һәм Нефтекама т. юл ст. К.‑Көнс. табан 40 км алыҫлыҡта Әмзе й. (Беүә й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 588 кеше; 1920 — 573; 1939 — 503; 1959 — 488; 1989 — 520; 2002 — 524; 2010 — 417 кеше. Мариҙар йәшәй...

ӘМИН ИБРАЕВ

ӘМИН ИБРАЕВ, Крәҫтиәндәр һуғышында (1773—75) ҡатнашыусы, Е.И.Пугачёв полковнигы. Себер даруғаһының Тиләү улусы башҡорто. Шул уҡ улустың старшинаһы. 1774 й. май—нояб. Ә.И. отряды (600‑гә яҡын кеше) Себер даруғаһында хәрәкәт итә; Әй й. буйында (ш. уҡ даруғаныңҮрге Ҡыйғы һәм Уразмәт аа. тирәһендә) И.И.Михельсон...

ӘМИН, Баймаҡ р‑нындағы ауыл

ӘМИН, Баймаҡ р‑нындағы ауыл, Темәс а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 54 км һәм Сибай т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 98 км алыҫлыҡта Һаҡмар й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1900 й. – 241 кеше; 1920 – 382; 1939 – 313; 1959 – 277; 1989 – 288; 2002 – 284; 2010 – 277 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Балалар баҡсаһы,...

ӘМИН, Ҡариҙел р‑нындағы ауыл

ӘМИН, Ҡариҙел р‑нындағы ауыл, Байҡыбаш а/с ҡарай. Район үҙәгенән Көнб. 20 км һәм Щучье Озеро т. юл ст. (Пермь крайы) К. табан 93 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1939 й. – 209 кеше; 1959 – 199; 1989 –156; 2002 – 125; 2010 – 100 кеше. Башҡорттар, татарҙар йәшәй (2002). Фельдшер‑акушерлыҡ пункты бар. Ауылға...

ӘМИН, Шишмә р‑нындағы ауыл

ӘМИН, Шишмә р‑нындағы ауыл, Арыҫлан а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Шишмә т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 19 км алыҫлыҡта Уҙы й. (Дим й. ҡушылдығы) буйында, Һамар—Өфө— Силәбе автомобиль юлында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. – 1219 кеше; 1920 – 1623; 1939 – 1283; 1959 – 843; 1989 – 476; 2002 –467; 2010 – 442 кеше....

ӘМИНЕВ Әмир Мөхәмәт улы

ӘМИНЕВ Әмир Мөхәмәт улы (1.1.1953, БАССР‑ҙың Ғафури районы Һабай а.), яҙыусы. РФ‑тың (2014) һәм БР‑ҙың (1993) атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре. Яҙыусылар союзы ағзаһы (1989). М.Горький исемендәге Әҙәбиәт институтын тамамлағандан һуң (Мәскәү ҡ., 1980) “Ағиҙел” журналында хеҙмәткәр, яуаплы секретарь, баш...

ӘМИНЕВ Әмир Мөхәмәт улы

ӘМИНЕВ Әмир Мөхәмәт улы (1.1. 953, БАССР‑ҙың Ғафури р‑ны Һабай а.), яҙыусы. РФ‑тың (2014) һәм БР‑ҙың (1993) атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре. Яҙыусылар союзы ағзаһы (1989). М.Горький ис. Әҙәбиәт ин‑тын тамамлағандан һуң (Мәскәү, 1980) “Ағиҙел” ж. хеҙм‑р, яуаплы секретарь, баш мөхәррир урынбаҫары. 1998 й. алып...

ӘМИНЕВ Әхмәт Ғата улы

ӘМИНЕВ Әхмәт Ғата улы [1.9.1924, БАССР‑ҙың Бәләбәй кантоны Тарҡаҙы а. (БР‑ҙың Йәрмәкәй р‑ны) — 20.9.1999, Өфө, Дүртөйлө ҡ. ерләнгән], совет партия‑дәүләт эшмәкәре. Иҡт. ф. канд. (1972). Соц. Хеҙмәт Геройы (1966). БДУ‑ны тамамлаған (1964).1947 й. алып Йәрмәкәй, Илеш, Дүртөйлө р‑ндарында партия эшендә,...

ӘМИНЕВ Гесиод Абдулла улы

ӘМИНЕВ Гесиод Абдулла улы (19.2. 1939, Ижевск), психолог, педагог. Психология ф. д‑ры (1978), проф. (1980). БАССР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1980). Ҡазан мед. ин‑тын тамамлаған (1962). 1965—74 йй. Ҡазан ун‑тының лаб. мөдире. 1980—2005 йй. БДУ‑ның психология каф.мөдире, бер үк ваҡытта 1998—2005 йй. факультет‑ара...

ӘМИНЕВ Зариф Хурамша улы

ӘМИНЕВ Зариф Хурамша улы [14.12.1916, Пермь губ. Уҫы өйәҙе Солтанай а. (Пермь крайының Барҙы р‑ны) – 1.9.1974, Пермь өлк. Яңы Ашап а.], Дан орд. тулы кавалеры. 1939—40 йй. совет‑финлянд һуғышында һәм Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1941 й. авг. алып Көньяҡ‑Көнбайыш, Дон һәм 2‑се Балтик буйы фронттарында...

ӘМИНЕВ Зыя Әсҡәт улы

ӘМИНЕВ Зыя Әсҡәт улы [9.11.1914, Өфө губ. Златоуст өйәҙе Лаҡлы а. (БР‑ҙың Салауат р‑ны) — 12.3. 1969, Өфө], тарихсы. Тарих ф. д‑ры (1968). К.Либкнехт ис. Мәскәү индустриаль‑пед. ин‑тын (1939), КПСС ҮК эргәһендәге Ижтимағи фәндәр акад. (Мәскәү, 1950) тамамлаған. 1939—47 йй. Бөрө уҡытыусылар ин‑тында...

ӘМИНЕВ Мәхмүт Шәймәрҙән улы

ӘМИНЕВ Мәхмүт Шәймәрҙән улы (7.11.1925, Өфө – 27.1.1984, шунда уҡ), Соц. Хеҙмәт Геройы (1959). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1949—75 йй. Куйбышев т. юлының Башҡ‑н бүлексәһе Бензин станцияһының вагон депоһында эшләй (1961 й. алып бригадир). Цистерналарҙы нефть м‑н тултырыуға әҙерләүҙең (парға тотоп) прогрессив...

ӘМИНЕВ Миңлетдин Ғилметдин улы

ӘМИНЕВ Миңлетдин Ғилметдин улы [15.10.1922, БАССР‑ҙың Стәрлетамаҡ кантоны Һарыш а. (БР‑ҙың Мәләүез р‑ны) — 12.8.1969, БАССР‑ҙың Күгәрсен р‑ны Йомағужа а.], Советтар Союзы Геройы (1943). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1942 й. алып Воронеж фронтында хеҙмәт итә. Герой исеменә 40‑сы армияның 178‑се танк бригадаһы...

ӘМИНЕВ Рим Фәйзрахман улы

ӘМИНЕВ Рим Фәйзрахман улы (18.6. 1941, БАССР‑ҙың Ҡырмыҫҡалы р‑ны Иҫке Муса а.), актёр. БР‑ҙың халыҡ артисы (1993), БАССР‑ҙың атҡ. артисы (1989). Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы (1976). Өфө сәнғәт уч‑щеһын тамамлағандан һуң (1970; К.Ф.Ғәҙелшин курсы) Салауат башҡорт драма театрында эшләй: 2001 й. тиклем...

ӘМИНЕВ Хәниф Ҡиям улы

ӘМИНЕВ Хәниф Ҡиям улы (20.9. 1938, БАССР‑ҙың Саҡмағош р‑ны Күсәкәй а.),фтизиатр, хирург. Мед. ф. д‑ры (1993), проф. (1995). БР‑ҙың атҡ. табибы (1994), РФ‑тың һаулыҡ һаҡлау отличнигы (2013). БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1961) Кушнаренко р‑нында, 1967 й. алып Өфө ҡала туберкулёзға ҡаршы диспансерында эшләй....

ӘМИНЕВ‑ТАМЪЯНИ Шафиҡ

ӘМИНЕВ‑ТАМЪЯНИ Шафиҡ [ысын исеме Әминев Шафиҡ Әмин улы; 1858, Ырымбур губ. Верхнеурал өйәҙе Әбделғәзе а. (БР‑ҙың Әбйәлил р‑ны) – 1931 (башҡа мәғлүмәттәр б‑са, 1936), БАССР‑ҙың Әбйәлил р‑ны Яңауыл а. ерләнгән], шағир. “Рәсүлиә” мәҙрәсәһендә уҡыған. Төрки, ғәрәп һәм фарсы телдәрен белгән. Йәш сағында...

ӘМИНЕВА (Ғатауллина) Нәжибә Зәкәриә ҡыҙы

ӘМИНЕВА (Ғатауллина) Нәжибә Зәкәриә ҡыҙы (9.12.1945, БАССР‑ҙың Кушнаренко р‑ны Әхмәт а.), шағирә. БАССР мәктәбенең атҡ. уҡытыусыһы (1986). Яҙыусылар союзы ағзаһы (1996). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1969) Бүздәк һәм Кушнаренко р‑ндары мәктәптәрендә уҡыта. “Иртә” исемле тәүге фәлсәфәүи‑лирик шиғырҙар йыйынтығы...

ӘМИНЕВА Гөлиә Карам ҡыҙы

ӘМИНЕВА Гөлиә Карам ҡыҙы (1.4. 1959, БАССР‑ҙың Илеш р‑ны Гремучий Ключ а.), инженер‑төҙөүсе. Техник ф. д‑ры (2007). БР‑ҙың атҡ. халыҡ мәғарифы хеҙм‑ре (2003), БР‑ҙың мәғариф отличнигы (1999). Ә.К.Мәзитованың һеңлеһе. ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1980) “Башкиргражданпроект” проект ин‑тында эшләй. 1984 й....

ӘМИНЕВА Флүрә Мирғәли ҡыҙы

ӘМИНЕВА Флүрә Мирғәли ҡыҙы [5.7.1928, БАССР‑ҙың Бөрө кантоны Үрге Сат а. (БР‑ҙың Яңауыл р‑ны) — 2011, шунда уҡ], Соц. Хеҙмәт Геройы (1966).1939й.алып Яңауыл р‑нындағы Ш.Хоҙайбирҙин ис. к‑зда эшләй, 1947 й. —һарыҡ көтөүсеһе, 1968—72 йй. һарыҡс‑ҡ фермаһы мөдире. Был йылдарҙа к‑з юғары үрсем күрһәткестәренә...

ӘМИР Мирсәй

ӘМИР Мирсәй [ысын исеме Әмиров Мирсаяф Мәсәлим улы; 6.1.1907, Өфө губ. Стәрлетамаҡ өйәҙе Ергән а. (БР‑ҙың Мәләүез р‑ны)—1.6.1980,Ҡазан], прозаик, драматург. ТАССР‑ҙың атҡ. сәнғәт эшмәкәре (1945). М.Горький ис. Әҙәбиәт ин‑тында уҡыған (Мәскәү, 1939—41). 1928— 44 йй. ТАССР‑ҙың матбуғат органдарында эшләй....