Список материалов
ӘҮЖӘН СВИТАҺЫ
ӘҮЖӘН СВИТАҺЫ, урта рифейҙың урындағы стратиграфик бүлексәһе. К.А.Львов тарафынан айырып күрһәтелә (1933). Ултырмалар М.И.Гарань (1937, 1963, 1969), О.П.Горяинова, Э.А.Фалькова...
ӘҮЖӘН УРМАН СӘНӘҒӘТЕ ХУЖАЛЫҒЫ
ӘҮЖӘН УРМАН СӘНӘҒӘТЕ ХУЖАЛЫҒЫ, ағас әҙерләү һәм эшкәртеү пр‑тиеһы. 1941 й. Белорет р‑нының Үрге Әүжән а. күп тармаҡлы “Заря пятилетки” артеле (1928) базаһында ойошторола,...
ӘҮЖӘН‑ПЕТРОВСК ЗАВОДТАРЫ
ӘҮЖӘН‑ПЕТРОВСК ЗАВОДТАРЫ, 1753 й. Нуғай даруғаһы Тамъян һәм Түңгәүер улустары башҡорттарынан ҡуртымға алынған ерҙәрҙә Әүжән й. (Ағиҙел й. ҡушылдығы) буйында граф П.И.Шувалов...
ӘҮЛИӘ
ӘҮЛИӘ (ғәр. — изгеләр), хаҡ тормошо өсөн Алла тарафынан ҡурсалау һәм мөғжизәле көс (кәрәмәт) бирелгән фиҙаҡәр. Ә. күрәҙәселек, уйҙар уҡыу, ауырыуҙарҙан һауыҡтырыу, тәбиғи...
ӘҮЛИӘ ЧӘЛӘБИ
ӘҮЛИӘ ЧӘЛӘБИ (Дәрүиш бин Мәхмүт Зилли; 25.3.1611, Истанбул — 1682/ 1683, шунда уҡ; башҡа мәғлүмәттәр б‑са, Ҡаһирә ҡ., Ғосман империяһы), төрөк сәйәхәтсеһе, географ. Хәмит әфәнде...
ӘҮМЕШ, Әбйәлил р‑нындағы ауыл
ӘҮМЕШ, Әбйәлил р‑нындағы ауыл, Таштимер а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 29 км һәм Магнитогорск т. юл ст. (Силәбе өлк.) Т.‑Көнб. табан 32 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы:...
ӘҮНӘШ, Әбйәлил р‑нындағы ауыл
ӘҮНӘШ, Әбйәлил р‑нындағы ауыл, Йәнгел а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнс. 23 км һәм Магнитогорск т.юл ст.(Силәбе өлк.) К.‑Көнб. табан 45 км алыҫлыҡта Йәнгел й. буйында урынлашҡан....
ӘҮРЕЗТАМАҠ ХАЗИНАҺЫ
ӘҮРЕЗТАМАҠ ХАЗИНАҺЫ, 8—9 бб. археологик ҡомартҡыһы. 1989 й. юл эштәре башҡарған саҡта Әлшәй р‑ны Әүрезтамаҡ а. көньяҡ‑көнбайышҡа табан 1 км алыҫлыҡта Әүрез й. (Дим й. ҡушылдығы)...
ӘҮСӘХОВ Рудоль Рәйес улы
ӘҮСӘХОВ Рудоль Рәйес улы (7.11. 1951, БАССР‑ҙың Илеш р‑ны Яңы Күктау а.), архитектор. БР‑ҙың атҡ. архитекторы (1993), РФ‑тың почётлы архитекторы (2011). Архитекторҙар союзы ағзаһы...
ӘФТӘХОВ Руслан Шәрәфетдин улы
ӘФТӘХОВ Руслан Шәрәфетдин улы (24.3.1977, Өфө), спортсы. Еңел атлетика б‑са Рәсәйҙең халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (2000). Урал физик культура акад. тамамлаған (2003). 20‑се ДЮСШ...
ӘХӘТОВ Ғәбделхәй Хөррәм улы
ӘХӘТОВ Ғәбделхәй Хөррәм улы (8.9.1927, ТАССР‑ҙың Иҫке Айман а. — 25.11.1986, Яр Саллы ҡ.), тел белгесе. Филология фәндәре докторы (1965), профессор (1970). Ҡазан педагогия институтын...
ӘХӘТОВ Искәндәр Шәүҡәт улы
ӘХӘТОВ Искәндәр Шәүҡәт улы (18.8.1956, Өфө), физик‑механик. БР ФА‑ның мөхбир ағзаһы (2002), физика‑матем. ф. д‑ры (1990), проф. (1992). БР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (2001). Ш.Н.Әхәтовтың улы....
ӘХӘТОВ Шәүҡәт Нурлығаян улы
ӘХӘТОВ Шәүҡәт Нурлығаян улы [14.11.1922, БАССР‑ҙың Бөрө кантоны Баҙытамаҡ а. (БР‑ҙың Илеш районы) — 7.12.1922, Өфө ҡ.], хужалыҡ эшмәкәре. Техник фәндәр кандидаты (1975). БАССР‑ҙың...
ӘХӘТОВА Ираида Әбүбәкер ҡыҙы
ӘХӘТОВА Ираида Әбүбәкер ҡыҙы (10.1.1946, БАССР‑ҙың Борай р‑ны Мулла а.), зоотехник. БР ФА‑ның мөхбир ағзаһы (2012), а.х. ф. д‑ры (1995), проф. (1999). БР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (1999), СССР‑ҙың...
ӘХИӘРОВ Влер Хатип улы
ӘХИӘРОВ Влер Хатип улы (1.2. 1938, БАССР‑ҙың Саҡмағош р‑ны Тамъян а. — 4.5.2001, Мәскәү), тау инженеры. Геол.‑минералогия ф. д‑ры (1986). РСФСР‑ҙың атҡ. геологы (1989). Төмән индустриаль...
ӘХИӘРОВ Камил Шәйехмырҙа улы
ӘХИӘРОВ Камил Шәйехмырҙа улы [19.2.1930, БАССР‑ҙың Бөрө кантоны Үрге Маншыр а. (БР‑ҙың Илеш р‑ны)], педагог. Рәсәй мәғариф акад. мөхбир ағзаһы (1996), пед. ф. д‑ры (1974), проф. (1976)....
ӘХИӘРУЛЛИН Исмәғил Әхиәр улы
ӘХИӘРУЛЛИН Исмәғил Әхиәр улы (10.7.1910, Өфө губ. Бәләбәй өйәҙе Ҡаракөсөк а., хәҙ. БР‑ҙың Саҡмағош р‑ны Үрнәк а., — 7.5. 2004, Дәүләкән ҡ.), хужалыҡ эшмәкәре. Соц. Хеҙмәт Геройы...
ӘХИЙӘРЕТДИНОВА Роза Әсләм ҡыҙы
ӘХИЙӘРЕТДИНОВА Роза Әсләм ҡыҙы (15.1.1934, Өфө — 9.5.2003, шунда уҡ), балетмейстер. РСФСР‑ҙың (1983), БАССР‑ҙың (1976) атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре. 1953 й. алып Башҡорт дәүләт халыҡ бейеүҙәре...
ӘХИРӘТТӘР”, ансамбль
“ӘХИРӘТТӘР”, Әбйәлил район мәҙәниәт йортоноң (Асҡар а.) фольклор ансамбле. 1982 й. ойошторола, 1990 й. “халыҡ” исемен ала. Репертуарына башҡорт халыҡ йырҙары (“Бейеш”,...
ӘХЛАҠ
ӘХЛАҠ (лат. moralis — әхлаҡлы), ижт. аңдың бер төрө, изгелек м‑н яуызлыҡ араһында һайлау һәм традицияларға, йәмәғәтселек фекеренәһәм кешенең аңына (намыҫына) таянып, йәмғиәттә...
