Список материалов
ИЗОМЕРЛАШТЫРЫУ
ИЗОМЕРЛАШТЫРЫУ, химик берләшмәне уның структуралы изомерына әүерелдереү процесы. Катализаторҙар ярҙамында үткәрелә. И. ваҡытында молекуланың һөлдәһе, функциональ...
ИЗОТОПТАР
ИЗОТОПТАР (гр. isos — бер иш һәм topos — урын), ядроһында протондар һаны бер үк, ә нейтрондар һаны төрлө булған бер химик элементтың атом төрҙәре. И. тип ш. уҡ шундай элементтарҙың...
ИЗУМРУДНАЯ, судан үләне сорты
ИЗУМРУДНАЯ, судан үләне сорты. 1986 й. Ә.Н.Биктимеров (БНИИЗиС) тарафынан ҡатмарлы гибридлаштырыу ысулы м‑н сығарылған. Һабағы төҙ, цилиндр рәүешендә, бейеклеге 2,0 м тиклем....
ИИСУС ХРИСТОС
ИИСУС ХРИСТОС (боронғо йәһүдсә jehosua — ҡотҡарыусы, гр. Christos — мәсих), христиан дине б‑са, Алла-Кеше, унда кеше (Дева Мариянан донъяға килеү) һәм илаһи (Алла‑ул — Изге...
ИКЕ ЗВЕНОЛЫ ТРАНСПОРТЁР
ИКЕ ЗВЕНОЛЫ ТРАНСПОРТЁР, йөк һәм пассажирҙар ташыу өсөн тоташмалы сылбырлы тәгәрмәсле машина. Бер‑береһе м‑н тағылма, ярымтағылма (эйәр рәүешле) һәм вагон схемаһы...
ИКЕ ҠАНАТЛЫЛАР
ИКЕ ҠАНАТЛЫЛАР (Diptera), бөжәктәр отряды. 150 ғаиләһе, 100 меңдән ашыу төрө билдәле. БР‑ҙа 500‑ҙән ашыу төрө бар. Башының, мыйығының төҙөлөшө, пупарийҙың (көплө ҡорттоң ҡаты...
ИКЕ ӨЛӨШЛӨЛӘР
ИКЕ ӨЛӨШЛӨЛӘР, магнолиопсидтар (Dicotyledones, йәки Magnoliopsida), бәбәге 2 орлоҡ өлөшөнән торған сәскәле үҫемлектәр класы. 8 ярым класы (Magnoliidae, Ranunculidae, Caryophyllidae, Hamamellidae, Dilleniidae, Rosidae,...
ИКЕНСЕ АРМИЯ
ИКЕНСЕ АРМИЯ, 1) РККА‑ла. 1918 й. июнендә Көнсығыш фронт командующийы М.А.Муравьёв директиваһы б‑са Өфө губ. Ҡораллы халыҡ хәрби ойошмалары, интернациональ һәм эшселәр...
ИКЕНСЕ БАШҠОРТ УҠСЫЛАР ДИВИЗИЯһЫ
ИКЕНСЕ БАШҠОРТ УҠСЫЛАР ДИВИЗИЯһЫ, 1918 й. 13 авг. Башҡорт хәрби шураһы бойороғо б‑са Ырымбур ҡ. 2‑се Башҡорт пехота див. булараҡ ойошторола. Див. 1‑се, 4‑се Башҡорт пехота...
ИКЕНСЕ ДОНЪЯ ҺУҒЫШЫ (1939—45)
ИКЕНСЕ ДОНЪЯ ҺУҒЫШЫ (1939—45), Германия, Италия һәм Япония тарафынан башлана. Һуғыш осоронда БАССР СССР‑ҙың мөһим тыл төбәге була. 1939—45 йй. респ. терр‑яһында СССР Ҡораллы...
ИКЕНСЕ ЗАПАС КАВАЛЕРИЯ БРИГАДАҺЫ
ИКЕНСЕ ЗАПАС КАВАЛЕРИЯ БРИГАДАҺЫ, 1943 й. 23 мартында Көньяҡ Урал хәрби округы ғәскәрҙәре командующийы бойороғо б‑са БАССР‑ҙың Туймазы р‑ны Туймазы ҡасабаһында (хәҙ....
ИКЕНСЕ КЛАСЛЫ УҠЫТЫУСЫЛАР МӘКТӘПТӘРЕ
ИКЕНСЕ КЛАСЛЫ УҠЫТЫУСЫЛАР МӘКТӘПТӘРЕ, православие идаралығына ҡараған грамота мәктәптәренә уҡытыусылар әҙерләү өсөн Рәсәйҙәге урта пед. уҡыу йорттары. 1895 й. ойошторолалар....
ИКЕНСЕЛ ПОЛИМЕР СЕЙМАЛ
ИКЕНСЕЛ ПОЛИМЕР СЕЙМАЛ, махсус технологик эшкәртеү үткән һәм полимер материалдарҙы, составында резина булған изделиеларҙы, ҡайһы бер төҙөлөш материалдарын (бетон,...
ИКЕНСЕЛ РЕСУРСТАР
ИКЕНСЕЛ РЕСУРСТАР, тәүге файҙаланыуҙан һуң башланғыс сеймал булараҡ производствола ҡабаттан ҡулланып була торған сеймал, материал һәм изделиелар. И.р. төп төрҙәре:...
ИКЕНСЕЛ ЯҒЫУЛЫҠ-ЭНЕРГЕТИКА РЕСУРСТАРЫ
ИКЕНСЕЛ ЯҒЫУЛЫҠ-ЭНЕРГЕТИКА РЕСУРСТАРЫ, производство ҡалдыҡтарының, өҫтәмә йәки аралыҡ продукттарының энергетик потенциалы; икенсел ресурстар төрө. Йылылыҡ И.я.‑э.р....
ИКМӘК
ИКМӘК, әпәй, башҡорт аш-һыуының традицион аҙығы. Һыуға, һирәгерәк һөт, ҡатыҡ, ҡаймаҡҡа май һәм йомортҡа ҡушып баҫылған ҡамырҙан әҙерләнә. И. бешереү өсөн бойҙай, тары,...
ИКМӘК БЕШЕРЕҮ СӘНӘҒӘТЕ
ИКМӘК БЕШЕРЕҮ СӘНӘҒӘТЕ, икмәк, икмәк‑ҡалас һәм керәндилдең, дауалау һәм диетик икмәк изделиеларының төрлө сорттарын, шөкәрә етештереү б‑са аҙыҡ‑тәм сәнәғәте тармағы....
ИКОНА
ИКОНА (гр. eikon — һын, образ), православиела һәм католицизмда Иисус Христостың, Богоматерҙың һәм изгеләрҙең һыны; һынлы сәнғәт әҫәре. Дини табыныу предметы булып тора,...
ИҠСАНОВ Фәтих Хәйрулла улы
ИҠСАНОВ Фәтих Хәйрулла улы (1.9.1935, БАССР‑ҙың Архангел р‑ны Тирәкле а. — 19.10.1992, Өфө, тыуған яғында ерләнгән), режиссёр. БАССР-ҙың атҡ. сәнғәт эшмәкәре (1986). Театр эшмәкәрҙәре...
ИҠСАНОВА Нәфирә Нәжметдин ҡыҙы
ИҠСАНОВА Нәфирә Нәжметдин ҡыҙы (14.3.1951, БАССР‑ҙың Мишкә р‑ны Ҡыйғаҙытамаҡ а.), хор дирижёры, режиссёр. БР‑ҙың атҡ. сәнғәт эшмәкәре (2004), БР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре...
