Список материалов
ТӨРКӨСТАН ФРОНТЫ
ТӨРКӨСТАН ФРОНТЫ, 1919 й. авг. РСФСР Ҡораллы көстәре баш командующийы күрһәтмәһе б‑са Көньяҡ армиялар төркөмө базаһында ойошторола. Т.ф. составына Төркөстан биләмәләрендә...
ТӨРКСОЙ
ТӨРКСОЙ (TÜRKSOY), төрки мәҙәниәт һәм сәнғәтте берлектә үҫтереү б‑са халыҡ-ара ойошма. Штаб-квартираһы Анкарала урынлашҡан. 1992 й. Ҡаҙағстан, Ҡырғыҙстан, Төркиә, Төркмәнстан,...
ТӨРӨК ТЕЛЕ
ТӨРӨК ТЕЛЕ, төрки телдәрҙең береһе (уғыҙ төркөмө). Төрөктәрҙең милли теле, Төркиәнең һәм Кипрҙың (грек теле м‑н бер рәттән) дәүләт теле. Шулай уҡ Австрияла, Болгарияла,...
ТӨРӨКМӘН 1-се, Баймаҡ р‑нындағы ауыл
ТӨРӨКМӘН 1-се, Баймаҡ р‑нындағы ауыл, Моҡас а/с үҙәге. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 69 км һәм Сибай т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 28 км алыҫлыҡта Туғажман й. (Төйәләҫ й. ҡушылдығы) буйында...
ТӨРӨКМӘН 2-се, Баймаҡ р‑нындағы ауыл
ТӨРӨКМӘН 2-се, Баймаҡ р‑нындағы ауыл, Моҡас а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 68 км һәм Сибай т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 27 км алыҫлыҡта Яҡшыдәүләт й. (Төйәләҫ й. ҡушылдығы)...
ТӨРӨКМӘН ЙӘНСӘЙЕТОВ
ТӨРӨКМӘН ЙӘНСӘЙЕТОВ (1731—1811), Крәҫтиәндәр һуғышында (1773— 75) ҡатнашыусы, Е.И.Пугачёв полковнигы. Нуғай даруғаһы Бөрйән улусы Төрөкмән а. башҡорто. Шул уҡ улустың старшинаһы....
ТӨРӨКМӘН ТЕЛЕ
ТӨРӨКМӘН ТЕЛЕ, төрки телдәрҙең береһе (уғыҙ төркөмө). Төрөкмәндәрҙең милли теле, Төркмәнстандың дәүләт теле. Шулай уҡ Афғанстанда, Ираҡта, Иранда, Ҡаҙағстанда, Тажикстанда,...
ТӨРӨКМӘН, ауыл, Октябрьский ҡ. эсендә
ТӨРӨКМӘН, ауыл, 1946 й. алып Октябрьский ҡ. эсендә.
Ауылға 1684 й. керҙәшлек килешеүе б‑са Ҡазан даруғаһы Ҡыр-Йылан улусы башҡорттарының аҫаба ерҙәрендә типтәрҙәр нигеҙ...
ТӨРӨЛӨҮ ТИГЕҘЛӘМӘҺЕ
ТӨРӨЛӨҮ ТИГЕҘЛӘМӘҺЕ. Т.т. айырым осраҡтары булып дифференциаль тигеҙләмәләр, коэф. даими булған дифференциаль‑айырмалы тигеҙләмәләр, интеграль тигеҙләмәләр һ.б. тора....
ТӨРӨМБӘТ, Ауырғазы р‑нындағы ауыл
ТӨРӨМБӘТ, Ауырғазы р‑нындағы ауыл, Төрөмбәт а/с үҙәге. Район үҙәгенән Көнб. 27 км һәм Дәүләкән т. юл ст. К.‑Көнс. табан 40 км алыҫлыҡта Өршәк й. буйында урынлашҡан. Халҡы:...
ТӨРӨШЛӨ, Благовещен р‑нындағы ауыл
ТӨРӨШЛӨ, Благовещен р‑нындағы ауыл, Ильина Поляна а/с ҡарай. Район үҙәгенән Көнс. 19 км һәм Загородная т. юл ст. Т.‑Көнс. табан 31 км алыҫлыҡта Иҙәк й. буйында урынлашҡан....
ТӨРӨШТАМАҠ, Благовар р‑нындағы ауыл
ТӨРӨШТАМАҠ, Благовар р‑нындағы ауыл, Күсәрбай а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 43 км һәм Благовар т. юл ст. Т. табан 58 км алыҫлыҡта Төрөш й. (Сәрмәсән й. ҡушылдығы) тамағында...
ТӨРТКӨЛӨ КОСМОАСТРУМ
ТӨРТКӨЛӨ КОСМОАСТРУМ (Cosmoastrum punctulatum), бер күҙәнәкле йәшел ылымыҡтар төрө. Күҙәнәктәре алты мөйөшлө, оҙонлоғо 26—42, киңлеге 23—40 мкм, өҫ яҡтан 3— 5 мөйөшлө, ян‑яғы бер аҙ...
ТӨҪЛӨ МЕТАЛЛУРГИЯ
ТӨҪЛӨ МЕТАЛЛУРГИЯ, төҫлө металл мәғдәндәрен сығарыу, байыҡтырыу, төҫлө металдарҙы иретеү һәм уларҙың иретмәләрен алыу б‑са металлургия тармағы. Башҡортостанда 17...
ТӨХБӘТУЛЛИН Фәрит Ғариф улы
ТӨХБӘТУЛЛИН Фәрит Ғариф улы [4.1.1950, БАССР‑ҙың Байҡыбаш р‑ны Мерәсем а. (БР-ҙың Ҡариҙел р-ны)], инженер‑механик. Техник ф. д‑ры (1998). РФ‑тың почётлы газ сәнәғәте хеҙм‑ре...
ТӨХБӘТУЛЛИН Эдуард Дауыт улы
ТӨХБӘТУЛЛИН Эдуард Дауыт улы (13.10.1971, Өфө), спортсы. Еңел атлетика б‑са Рәсәйҙең халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (1993). Урал физик культура акад. тамамлаған (1998). Гастелло...
ТӨХВӘТОВ Миңлеғәли Бәҙретдин улы
ТӨХВӘТОВ Миңлеғәли Бәҙретдин улы (7.7.1930, БАССР‑ҙың Мәсәғүт кантоны Теләш а., хәҙ. БР‑ҙың Мәсетле р‑ны, — 13.11.2017, Өфө, тыуған яғында ерләнгән), математик. Техник ф. д‑ры...
ТӨХВӘТОВ Миңлеғәли Бәҙретдин улы
ТӨХВӘТОВ Миңлеғәли Бәҙретдин улы (7.7.1930, БАССР‑ҙың Мәсәғүт кантоны Теләш а., хәҙ. БР‑ҙың Мәсетле р-ны), математик. Техник ф. д‑ры (1991), проф. (1991). Үзбәк ССР‑ының халыҡ мәғарифы...
ТӨХВӘТУЛЛА ҮТӘЕВ
ТӨХВӘТУЛЛА ҮТӘЕВ, Т. Ү т ә ү и, кантон башлығы. Ырымбур губ. Троицк өйәҙе Барын-Табын улусы Малай- Муйнаҡ а. (БР‑ҙың Учалы р‑ны) башҡорто. Йорт старшинаһы, 1819 й. алып 4‑се...
ТӨХВӘТУЛЛИН Расфар Мөхлис улы
ТӨХВӘТУЛЛИН Расфар Мөхлис улы (4.4.1933, БАССР-ҙың Туймазы р‑ны Иҫке Арыҫланбәк а.), социолог. Социол. ф. д‑ры (2000), проф. (2001). РФ‑тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм‑ре...