Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

БИКМЕТОВ Евгений Юрьевич

БИКМЕТОВ Евгений Юрьевич (15.10.1964, Өфө ҡ.), социолог. Социология фәндәре докторы (2003), профессор (2004). БДУ‑ны тамамлаған (1989). 1993 й. алып ӨДАТУ‑ла уҡыта. Фәнни тикшеренеүҙәре идара итеү, мәҙәниәт, фән һәм мәғариф социологияһына, социаль коммуникациялар проблемаларына арналған.    Х е ҙ м.:...

БИКМӨХӘМӘТОВ Роберт Ғата улы

БИКМӨХӘМӘТОВ Роберт Ғата улы [11.1.1929, БАССР‑ҙың Бөрө кантоны Илеш а. (БР‑ҙың Илеш р‑ны) — 28.8.1995, Мәскәү], әҙәбиәт белгесе. Филол. ф. д‑ры (1983), проф. (1987). БАССР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (1989). Ҡазан ун‑тын тамамлаған (1952). 1956 й. алып СССР ФА‑ның М.Горький ис. Донъя әҙәбиәте ин‑тында (Мәскәү)...

БИКМӨХӘМӘТОВ Шәүҡәт Миңнулла улы

БИКМӨХӘМӘТОВ Шәүҡәт Миңнулла улы (21.5.1946, Бәләбәй ҡ. — 15.5.2008, Өфө), хор дирижёры, муз.‑йәмәғәт эшмәкәре. БАССР‑ҙың атҡ. сәнғәт эшмәкәре (1980). Р.М.Бикмөхәмәтованың ҡустыһы. Гнесиндар ис. Муз.‑пед. ин‑тын тамамлағандан һуң (Мәскәү, 1971; И.Г.Лицвенко класы) — ӨДСИ‑лә, 1999 й. алып БДПУ‑ла уҡыта....

БИКМӨХӘМӘТОВА Ризәлә Миңнулла ҡыҙы

БИКМӨХӘМӘТОВА Ризәлә Миңнулла ҡыҙы (22.5.1933, Бәләбәй ҡ. — 27.9.2021, Өфө ҡ.), хор дирижёры. Профессор (1983). РСФСР‑ҙың (1983) һәм БАССР‑ҙың (1966) атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре. Ш.М.Бикмөхәмәтовтың апаһы. Мәскәү консерваторияһын тамамлаған (1956; В.Г.Соколов класы), Гнесиндар исемендәге Музыкаль‑педагогик...

БИКМӨХӘМӘТОВА Һауа Сафиулла ҡыҙы

БИКМӨХӘМӘТОВА Һауа Сафиулла ҡыҙы (1.9.1921, Златоуст ҡ. — 26.3.2003, Өфө), анатом. Мед. ф. д‑ры (1973), проф. (1974). БАССР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (1984), СССР‑ҙың һаулыҡ һаҡлау отличнигы (1978). БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1944) шунда уҡ эшләй (1966—86 йй. оператив хирургия һәм топографик анатомия каф....

БИКМЫРҘА, Бөрө р‑нындағы ауыл

БИКМЫРҘА, Бөрө р‑нындағы ауыл, Иҫке Петров а/ с ҡарай. Район үҙәгенән К. 25 км һәм Өфө т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 124 км алыҫлыҡта Айыт й. (Ағиҙел й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 416 кеше; 1920 — 417; 1939 — 481; 1959 — 495; 1989 — 354; 2002 — 389; 2010 — 391 кеше. Мариҙар йәшәй (2002)....

БИКМЫРҘА, Нуриман р‑нындағы ауыл

БИКМЫРҘА, Нуриман р‑нындағы ауыл, Байгилде а/ с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 34 км һәм Иглин т. юл ст. Т. табан 24 км алыҫлыҡта Өфө й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 404 кеше; 1920 — 495; 1939 — 371; 1959 — 287; 1989 — 192; 2002 — 134; 2010 — 150 кеше. Татарҙар, башҡорттар йәшәй (2002). Фельдшер-акушерлыҡ...

БИКРЕ

БИКРЕ (Acipenser gueldenstaedtii), бикреләр ғаиләһенә ҡараған балыҡ. Азов, Каспий һәм Ҡара диңгеҙ басс. йәшәй. Кәүҙә оҙонлоғо 2,3 м тиклем, ауырлығы 115 кг тиклем, орсоҡ формаһында, 5 буй рәткә теҙелгән ромб һымаҡ һөйәк пластиналары бар. Арҡаһы һорғолт ҡара төҫтә, ҡабырғаһы һорғолт көрән, ҡорһағы аҡ....

БИКСӘН, Ишембай р‑нындағы ауыл

БИКСӘН, Ишембай р‑нындағы ауыл, Һайран а/ с ҡарай. Район үҙәгенән Көнс. 25 км һәм Стәрлетамаҡ т. юл ст. К.‑Көнс. табан 40 км алыҫлыҡта Һәләүек й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 223 кеше; 1920 — 286; 1939 — 266; 1959 — 398; 1989 — 428; 2002 — 464; 2010 — 513 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Урта...

БИКСУРИН Алик Сәлих улы

БИКСУРИН Алик Сәлих улы (21.9.1937, БАССР‑ҙың Ҡыйғы районы Үрге Ҡыйғы а. — 20.10.2021, Санкт‑Петербург ҡ.), балет артисы, театр эшмәкәре. БАССР‑ҙың атҡаҙанған артисы (1969). Ленинград хореография училищеһын (1956; педагогы А.Л.Кумысников), БДУ‑ны (1975) тамамлаған. 1956—76 йй. Башҡ. дәүләт опера һәм...

БИКСУРИН Мирсәлих Мирсәлим улы

БИКСУРИН Мирсәлих Мирсәлим улы [1819 (башҡа мәғлүмәттәр б‑са, 1820), Ырымбур ҡ. — 7.3.1903, шунда уҡ], тел белгесе, мәғрифәтсе, педагог, йәмәғәт эшмәкәре. Статский советник, генерал. Дворяндарҙан. Неплюев хәрби уч‑щеһын тамамлаған (1838, ҡара: Неплюев кадет корпусы), 1841—78 йй . шунда уҡ һәм бер үк...

БИКТАШЕВА Тәлиғә Миңлевәли ҡыҙы

БИКТАШЕВА Тәлиғә Миңлевәли ҡыҙы [28.7.1911, Өфө губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Арыҫлан а. (БР‑ҙың Шишмә р‑ны) — 14.10.1995, Мәскәү], актриса. БАССР‑ҙың халыҡ (1955) һәм атҡ. (1940) артисы. Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы (1938). Башҡ. сәнғәт техникумын тамамлаған (1932; В.Мортазин-Иманский, М.Ә.Мәһәҙиев курсы)....

БИКТӘР

БИКТӘР, Башҡортостан (Көньяҡ) Уралындағы һырт. Ишембай р‑ны буйлап Ерекле й. башынан Рәүҙәк й. тамағына тиклем меридиональ йүнәлештә һуҙылған. Оҙонлоғо 17 км, киңлеге 6 км, абс. бейеклеге 677 м. Һыртта көнсығышта ҡапыл өҙөлгән ҡая һымаҡ 6 түбә асыҡ айырылып тора. Рельефы ҡатмарлы, битләүҙәре уйһыулыҡтар,...

БИКТИМЕР АРХЕОЛОГИК КОМПЛЕКСЫ

БИКТИМЕР АРХЕОЛОГИК КОМПЛЕКСЫ, Ҡараабыҙ мәҙәниәте археологик ҡомартҡылары төркөмө. Б.э.т. 4 б. — б.э. 3 б. ҡарай. Бөрө р‑ны Яңы Биктимер а. эргәһендә урынлашҡан. Б.а.к. ҡаласыҡтан һәм 3 ҡәберлектән тора. Биктимер ҡаласығы ауылдан көнсығышҡа табан 0,2 км алыҫлыҡта Ағиҙел й. бейек (35 м) уң ярында урынлашҡан....

БИКТИМЕРОВ Әнүәр Нурислам улы

БИКТИМЕРОВ Әнүәр Нурислам улы [15.5.1920, Өфө губернаһы шул уҡ исемле өйәҙе Шишмә а. (БР‑ҙың Шишмә районы) — 25.10.2000, шунда уҡ], селекционер. Ауыл хужалығы фәндәре кандидаты (1974). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. БАХИ‑ны тамамлаған (1942). 1946 й. алып Йоматау умартасылыҡ техникумында уҡыта, 1952 й. —...

БИКТИМЕРОВ Сәлмән Ғәлиәхмәт улы

БИКТИМЕРОВ Сәлмән Ғәлиәхмәт улы (14.8.1913, Ырымбур губернаһы шул уҡ исемле өйәҙе 1‑се Кинйәабыҙ а., хәҙер БР‑ҙың Көйөргәҙе районы Кинйәабыҙ а., — 24.2.1971, шунда уҡ), Советтар Союзы Геройы (1944). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1942 й. июленән Брянск, Көньяҡ-Көнбайыш, Ялан, Үҙәк, Белоруссия һәм 2‑се Белоруссия...

БИКТИМЕРОВТАР

БИКТИМЕРОВТАР, кантон башлыҡтары. Нуғай даруғаһы Бөрйән улусы Сибай а. (хәҙ. Баймаҡ р‑ны Иҫке Сибай а.) башҡорттарынан. Нәҫелде башлап ебәреүсе — Биктимер Мотаев, тархан Мотай Айытҡоловтың улы, Бөрйән улусы старшинаһы, Крәҫтиәндәр һуғышында (1773—75) ҡатнашыусы, Е.И.Пугачёв полковнигы. Йылайыр ҡәлғәһе...

БИКТЫШ, Шаран р‑нындағы ауыл

БИКТЫШ, Шаран р‑нындағы ауыл, Аҡбарыҫ а/ с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 12 км һәм Туймазы т. юл ст. Т.‑Көнс. табан 47 км алыҫлыҡта Шалтыҡ й. (Сөн й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 235 кеше; 1920 — 293; 1939 — 351; 1959 — 332; 1989 — 162; 2002 — 143; 2010 — 124 кеше. Мариҙар йәшәй...

БИКЧӘНТӘЕВ Әнүәр Һаҙый улы

БИКЧӘНТӘЕВ Әнүәр Һаҙый улы (21.9.1913, Өфө — 18.5.1989, шунда уҡ), яҙыусы. РСФСР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1970). Яҙыусылар союзы ағзаһы (1947). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. К.А.Тимирязев ис. Башҡорт пед. ин‑тын (1941), М.Горький ис. Әҙәбиәт ин‑ты эргәһендәге Юғары әҙәби курстарҙы (Мәскәү, 1956) тамамлаған....

БИКШИК, Мишкә р‑нындағы ауыл

БИКШИК, Мишкә р‑нындағы ауыл, Ҡайраҡ а/ с ҡарай. Район үҙәгенән 19 км Көнб. һәм Загородная т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 100 км алыҫлыҡта Шаҙы й. (Бөрө й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 258 кеше; 1920 — 325; 1939 — 348; 1959 — 340; 1989 — 321; 2002 — 287; 2010 — 277 кеше. Мариҙар йәшәй (2002)....