Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

ЙЫЛБОЛАҠ‑МАТВЕЕВКА, Бишбүләк р‑нындағы ауыл

ЙЫЛБОЛАҠ‑МАТВЕЕВКА, Бишбүләк р‑нындағы ауыл, Бишбүләк а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 7 км һәм Приют т. юл ст. К.‑Көнс. табан 47 км алыҫлыҡта Ключёвка й. (Дим й. басс.)...

ЙЫЛБОЛАҠТАМАҠ, Бишбүләк р‑нындағы ауыл

ЙЫЛБОЛАҠТАМАҠ, Бишбүләк р‑нындағы ауыл, Йылболаҡтамаҡ а/с үҙәге. Район үҙәгенән К. 23 км һәм Приют т. юл ст. К.‑Көнс. табан 64 км алыҫлыҡта Йылболаҡ й. (Дим й. ҡушылдығы)...

ЙЫЛҒА БАҒЫРЫ

ЙЫЛҒА БАҒЫРЫ (Salmo trutta morpha fario), һөмбаш һымаҡтар отрядының һөмбаштар ғаиләһенә ҡараған балыҡ. Аҡ, Балтик, Баренц, Каспий һәм Ҡара диңгеҙҙәр басс. йәшәй. Кәүҙә оҙонлоғо —...

ЙЫЛҒА ДРЕЙССЕНАҺЫ

ЙЫЛҒА ДРЕЙССЕНАҺЫ (Dreissena polymorpha), ҡабырсаҡтар төрө. Башлыса сөсө һыуҙа, ш. уҡ Каспий, Азов, Арал һәм Ҡара диңгеҙҙәрҙә таралған. Ҡабырсағы өсмөйөш формаһында, оҙонлоғо...

ЙЫЛҒА ҠОНДОҘО

  ЙЫЛҒА ҠОНДОҘО (Castor fiber), кимереүселәр отрядының ҡондоҙҙар ғаиләһенә ҡараған имеҙеүсе. Евразияның урман зонаһынан алып дала зонаһына тиклем таралған. Кәүҙә оҙонлоғо —...

ЙЫЛҒА ТРАНСПОРТЫ

ЙЫЛҒА ТРАНСПОРТЫ, эске һыу юлдары буйлап пассажирҙар һәм йөк ташыуҙы тормошҡа ашырған транспорт төрө. Ырымбур губернаһында 18 б. төп бәйләнеш юлдары булып йылғалар...

ЙЫЛҒА УЧИЛИЩЕҺЫ

ЙЫЛҒА УЧИЛИЩЕҺЫ, 1970 й. Өфө команда йылға уч‑щеһы булараҡ асыла, 2005 й. алып Мәскәү һыу транспорты акад. филиалы. Уҡытыу көндөҙгө һәм ситтән тороп уҡыу бүлектәрендә түбәндәге...

ЙЫЛҒАЛАР

ЙЫЛҒАЛАР, үҙҙәре һалған юл б‑са аҡҡан, үҙҙәренең һыу йыйыу бассейнының ер өҫтө һәм ер аҫты һыуҙары м‑н туйынған һыу ағымдары. Рельефтың уйпат формаларында — үҙәндәрҙә...

ЙЫЛҠЫ БОРСАҒЫ

ЙЫЛҠЫ БОРСАҒЫ (Onobrychis), ҡуҙаҡлылар ғаиләһенә ҡараған үҫемлек заты. 130‑ҙан ашыу төрө билдәле, Евразияла һәм Африкала таралған. Башҡортостанда 2 төрө үҫә: ғәҙәти, йәки...

ЙЫЛҠЫБАЙ, Өфө составында ауыл

ЙЫЛҠЫБАЙ, ауыл, 1992 й. алып Өфө составында. Калинин р‑нының Фёдоровка а/с ҡарай. Өфөнән К.‑Көнс. 47 км һәм Шаҡша т. юл ст. К.‑Көнб. табан 26 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы:...

ЙЫЛҠЫНЫҢ ИНФЕКЦИОН АНЕМИЯҺЫ

ЙЫЛҠЫНЫҢ ИНФЕКЦИОН АНЕМИЯҺЫ, йомро тояҡлыларҙың инфекцион ауырыуы, уға ҡабатланыусы биҙгәк, анемия, шешенеүҙәр һәм оҙайлы вирус йөрөтөүсәнлек хас. Ауырыуҙы Retroviridae...

ЙЫЛҠЫНЫҢ ИНФЕКЦИОН ЭНЦЕФАЛОМИЕЛИТЫ

ЙЫЛҠЫНЫҢ ИНФЕКЦИОН ЭНЦЕФАЛОМИЕЛИТЫ, киҫкен вируслы ауырыу, уға үҙәк нервы системаһы эшмәкәрлегенең ҡаҡшауы, ашҡаҙан‑эсәк юлы һәм бәүел ҡыуығы парезы, һары ауырыуы...

ЙЫЛҠЫСЫЛЫҠ

ЙЫЛҠЫСЫЛЫҠ, ат үрсетеү һәм уларҙы файҙаланыу; малсылыҡ тармағы. Ат а.х. һәм транспорт эштәрендә, ат спортында һәм туризмда, һөт, ит һәм тире алыу өсөн, ш. уҡ медицинала...

ЙЫЛҠЫСЫЛЫҠ ЗАВОДЫ №119

ЙЫЛҠЫСЫЛЫҠ ЗАВОДЫ№119, ААЙ. Өфө р‑ны Ольховый а. урынлашҡан. Тоҡом аттарын (башҡорт аты һәм урыҫ юртаҡ тоҡомо) үрсетеү һәм үҫтереү, ҡымыҙ етештереү м‑н шөғөлләнә. 2012 й....

ЙЫЛҠЫСЫЛЫҠ, ЙЫЛҠЫ ЗАВОДЫ ҺӘМ АТ СПОРТЫ АССОЦИАЦИЯҺЫ

ЙЫЛҠЫСЫЛЫҠ, ЙЫЛҠЫ ЗАВОДЫ ҺӘМ АТ СПОРТЫ АССОЦИАЦИЯҺЫ, коммерцияға ҡарамаған ойошма. 1995 й. Өфөлә БР‑ҙың йылҡысылыҡ һәм ат спорты ассоциацияһы булараҡ ойошторола,...

ЙЫЛЛЫҠ АҠМА

ЙЫЛЛЫҠ АҠМА, бер йыл эсендә йылға ағымы киҫелеше аша үткән һыу күләме. Й.а. төп күрһәткестәре — аҡманың ҡатламы (һыу йыйыу ҡоролмаһынан бер йыл эсендә ағып төшкән һәм...

ЙЫЛЫЛЫҠ АЛМАШТЫРЫУ АППАРАТТАРЫ

ЙЫЛЫЛЫҠ АЛМАШТЫРЫУ АППАРАТТАРЫ, нығыраҡ йылынған йылылыҡ биргестән аҙыраҡ йылынғанына йылылыҡ күсерә торған ҡоролмалар. Йылылыҡ биргестең төрө б‑са һауа‑, газ‑,...

ЙЫЛЫЛЫҠ ДВИГАТЕЛЕ

ЙЫЛЫЛЫҠ ДВИГАТЕЛЕ, йылылыҡ энергияһын механик эшкә әүерелдереүсе ҡоролма; йылылыҡ машинаһының бер төрө. Конструкцияһының үҙенсәлектәре б‑са Й.д. поршенлы, реактив,...

ЙЫЛЫЛЫҠ МАШИНАҺЫ

ЙЫЛЫЛЫҠ МАШИНАҺЫ, йылылыҡ энергияһын механик эшкә йәки киреһенсә әүерелдереүсе ҡоролма. Әүерелдереү эш башҡарыусы есемдең (пар, газ, хладагент һ.б.) эске энергияһы...

ЙЫЛЫЛЫҠ МЕНӘН ТӘЬМИН ИТЕҮ

ЙЫЛЫЛЫҠ МЕНӘН ТӘЬМИН ИТЕҮ, ҡулланыусыларҙың коммуналь‑көнкүреш (йылытыу, елләтеү, эҫе һыу менән тәьмин итеү) һәм технологик ихтыяждарын ҡәнәғәтләндереү өсөн торлаҡ,...