Список материалов
АБДУЛЛИН Азат Хаммат улы
АБДУЛЛИН Азат Хаммат (Мөхәмәт) улы (26.6.1931, БАССР‑ҙың Ейәнсура р‑ны Башҡорт Үргене а.), драматург, прозаик. БР-ҙың халыҡ яҙыусыһы (2014). Яҙыусылар союзы ағзаһы (1968). К.А.Тимирязев ис. Башҡорт пед. ин‑тын тамамлаған (1953). 1957—58 йй. БДУ-ла уҡыта. А. ижадына тарихи дөрөҫлөк, художестволы дөйөмләштереү...
АБДУЛЛА, Мәсетле р‑нындағы ауыл
АБДУЛЛА, Мәсетле р‑нындағы ауыл, Абдулла а/с үҙәге. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 25 км һәм Красноуфимск т. юл ст. (Свердловск өлк.) К. табан 91 км алыҫлыҡта Әй й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 1268 кеше; 1920 — 1535; 1939 — 964; 1959 — 884; 1989 — 495; 2002 — 553; 2010 — 510 кеше. Татарҙар, башҡорттар...
АБДУЛЛА, Мәсетле р‑нындағы ауыл
АБДУЛЛА, Мәсетле р‑нындағы ауыл, Абдулла а/с үҙәге. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 25 км һәм Красноуфимск т. юл ст. (Свердловск өлк.) К. табан 91 км алыҫлыҡта Әй й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 1268 кеше; 1920 — 1535; 1939 — 964; 1959 — 884; 1989 — 495; 2002 — 553; 2010 — 510 кеше. Татарҙар, башҡорттар...
АБДУЛЛА, Ҡырмыҫҡалы р‑нындағы ауыл
АБДУЛЛА, Ҡырмыҫҡалы р‑нындағы ауыл, Иҫке Бәпес а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 24 км һәм Төкөн т. юл ст. Көнб. табан 14 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1920 й. — 221 кеше; 1939 — 271; 1959 — 206; 1989 — 123; 2002 — 154; 2010 — 110 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Клуб бар.
Ауылға19—20 бб. арауығында...
АБДУЛЛА, Йәрмәкәй р‑нындағы ауыл
АБДУЛЛА, Йәрмәкәй р‑нындағы ауыл, Иҫке Турай а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 40 км һәм Туймазы т. юл ст. К.‑Көнб. табан 58 км алыҫлыҡта Ыҡ й. (Кама й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 592 кеше; 1920 — 808; 1939 — 879; 1959 — 699; 1989 — 377; 2002 — 253; 2010 — 230 кеше. Башҡорттар,...
АБДУЛЛА, Илеш р-нындағы ауыл
АБДУЛЛА, Илеш р-нындағы ауыл, Иғмәт а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.-Көнс. 20 км һәм Бүздәк т. юл ст. Т. табан 102 км алыҫлыҡта Наҙы й. (Кеүәш й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 1117 кеше; 1920 — 1320; 1939 — 879; 1959 — 651; 1989 — 340; 2002 — 326; 2010 — 285 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002)....
АБДУЛЛА, Бәрҙәш, Ҡариҙел р‑нындағы ауыл
АБДУЛЛА, Бәрҙәш, Ҡариҙел р‑нындағы ауыл, Ҡараяр а/с ҡарай; пристань. Район үҙәгенән К.‑Көнс. 20 км һәм Щучье Озеро т. юл ст. (Пермь крайы) К.‑Көнс. табан 195 км алыҫлыҡта Оло Бәрҙәш й. (Йүрүҙән й. ҡушылдығы) тамағында, Павловка һыуһаҡлағысы эргәһендә урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 977 кеше; 1920 — 1327;...
АБДУЛЛА ТУҠТАРОВ
АБДУЛЛА ТУҠТАРОВ, Крәҫтиәндәр һуғышында (1773—75) ҡатнашыусы, Е.И.Пугачёв полковнигы. Уҫы даруғаһының яһаҡлы татарҙарынан. Улус старшинаһы. 1773 й. нояб. — 1774 й. мартында Чесноковка баш күтәреүселәр үҙәгендә була. А.Т. отряды Нуғайбәк ҡәлғәһе янындағы һуғыштарҙа ҡатнаша, апр. Салауат Юлаев ғәскәренә...
АБДУЛЛА ТАУЫ
АБДУЛЛА ТАУЫ, тәбиғәт ҡомартҡыһы (2005). Дыуан р‑ны Мәтәле а. төньяҡ ситендә урынлашҡан. Әй й. һул ҡалҡыу яры булып тора. Абс. бейеклеге 275,4 м. Төньяҡ һәм көнбайыш битләүҙәре текә, көньяҡ һәм көнсығышы — һөҙәк. Әртә ярусы тоҡомдарынан тора, яланғасланып эзбизташ күренеп ятҡан урындар бар. Ландшафты...
АБДУЛЛА МОСТАЕВ
АБДУЛЛА МОСТАЕВ, Крәҫтиәндәр һуғышында (1773—75) ҡатнашыусы, Е.И.Пугачёв полковнигы. Өфө провинцияһының яһаҡлы татарҙарынан. 1774 й. ҡышы—яҙында Ҡазан даруғаһында баш күтәреүселәр хәрәкәте етәкселәренең береһе. Июнь—июль башында Бәхтейәр Ҡанҡаевтың йыйылма отрядында эш итә, крәҫтиәндәрҙе баш күтәреүселәр...
АБДУЛЛА ҠАЛАСЫҒЫ
АБДУЛЛА ҠАЛАСЫҒЫ, б.э.т. 4—3 бб. — б.э. 13—14 бб. археологик ҡомартҡыһы. Мәсетле р‑ны Абдулла а. көньяҡ-көнсығышҡа табан 1,5 км алыҫлыҡта Әй й. бейек һул ярында урынлашҡан. 1980 й. Ю.А.Морозов тарафынан асыла, 1984—86 йй. А.И.Лебедев тарафынан өйрәнелә. Ҡомартҡы емерелгән, һаҡланып ҡалған өлөшө (яҡынса 120 м2)...
АБДУЛЛА ДӘҮЛӘТШИН
АБДУЛЛА ДӘҮЛӘТШИН (1813, Ырымбур губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Түбәнге Себенле а., хәҙ. Ырымбур өлк. ш. уҡ исемле р‑ны Себенле а., — яҡынса 1883), кантон башлығы, подполковник (1856). Хиуа походында (1839—40) ҡатнашыусы. Урыҫ, ғәрәп, фарсы телдәрен белгән. 1830 й. алып хәрби хеҙмәттә. Түбәнге Себенле а. һәм...
АБДУЛ, Көйөргәҙе р‑нындағы ауыл
АБДУЛ, Көйөргәҙе р‑нындағы ауыл, Яҡшембәт а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Ермолаевка т. юл ст. К.‑Көнб. табан 27 км алыҫлыҡта Кесе Көйөргәҙе й. (Оло Юшатыр й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1900 й. — 677 кеше; 1920 — 833; 1939 — 734; 1959 — 439; 1989 — 368; 2002 — 398; 2010 — 408 кеше. Башҡорттар һәм...
АБДРАХМАНОВА Лена Абдулбарый ҡыҙы
АБДРАХМАНОВА Лена Абдулбарый ҡыҙы (10.6.1971, БАССР‑ҙың Күгәрсен р‑ны Аҙнағол а.), журналист. Журналистар союзы ағзаһы (2006). БДПИ‑ны тамамлаған (1995). 1996 й. алып Мәләүез ҡ. мәктәптәрендә уҡытыусы булып эшләй. 2002 й. башлап “Көнгәк” гәз. корректоры, тәржемәсеһе, 2006 й. — бүлек мөдире. “Нисек йәшәйһең,...
АБДРАХМАНОВ Хәниф Хажиғәле улы
АБДРАХМАНОВ Хәниф Хажиғәле улы [4.1.1925, БАССР‑ҙың Бәләбәй кантоны Үрнәк ҡсб (БР‑ҙың Әлшәй районы) — 23.4.1999, Өфө ҡ.], Дан орденының тулы кавалеры. РСФСР‑ҙың халыҡ мәғарифы отличнигы. Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. К.А.Тимирязев исемендәге Башҡ. педагогия институтын тамамлаған (1950). 1943 й. ноябренән...
АБДРАХМАНОВ Рәфил Фазыл улы
АБДРАХМАНОВ Рәфил Фазыл улы (5.4.1942, БАССР‑ҙың Мәсетле районы Оло Аҡа а.), гидрогеолог. Геология‑минералогия фәндәре докторы (1993), профессор (1996). БР‑ҙың (2000) һәм РФ‑тың (2011) атҡаҙанған фән эшмәкәре. БДУ‑ны тамамлаған (1964). 1965 й. алып Балаҡатай районында мәктәп директоры, 1968 й. башлап...
АБДРАХМАНОВ Ильяс Әхмәт улы
АБДРАХМАНОВ Ильяс Әхмәт улы (21.10.1951, БАССР‑ҙың Учалы р‑ны Бәләкәй Учалы ҡсб, хәҙ. Учалы ҡ.), хужалыҡ эшмәкәре. Техник ф. канд. (2009). РФ-тың (2007) һәм БР‑ҙың атҡ. металлургы (1999). Халыҡ‑ара иҡт. һәм хоҡуҡ ин‑тын (Белорет ҡ., 2002), Магнитогорск техник ун‑тын (2004) тамамлаған. 1969 й. алып Учалы...
АБДРАХМАНОВ Илдус Барый улы
АБДРАХМАНОВИлдусБарый улы (2.1.1942, БАССР‑ҙың Учалы р‑ны Ҡотой а.), химик-органик. БР ФА акад. (2002), химия ф. д‑ры (1990), проф. (1992). БАССР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (1990). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1964) шунда уҡ эшләй. 1973 й. алып БДАУ‑ҙа дөйөм химия каф. мөдире, бер үк ваҡытта 1984 й. алып...
АБДРАХМАНОВ Ғәйнетдин Шәйхи улы
АБДРАХМАНОВ Ғәйнетдин Шәйхи улы (1.5.1929, БАССР‑ҙың Өфө кантоны Опто ҡсб — 13.4.2001, Өфө), Соц. Хеҙмәт Геройы (1981). 1956 й. алып “Уралэнергоремонт” тресында эшләй, 1958—94 йй. “Башкирэнерго” АЙ‑нда турбина ҡорамалдарын ремонтлау б‑са слесарҙар бригадиры. Ленин (1974, 1981), Хеҙмәт Ҡыҙыл Байраҡ (1971)...
АБДРАХМАН, Стәрлетамаҡ р‑нындағы ауыл
АБДРАХМАН, Стәрлетамаҡ р‑нындағы ауыл, Первомайский а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Стәрлетамаҡ т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 47 км алыҫлыҡта Өршәк й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1939 й. — 138 кеше; 1959 — 270; 1989 — 249; 2002 — 276; 2010 — 260 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Башланғыс мәктәп бар.
Ауылға 20 б....
