Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

ҒИМАЛОВА Фәнүзә Арыҫлан ҡыҙы

ҒИМАЛОВА Фәнүзә Арыҫлан ҡыҙы (3.10.1957, БАССР‑ҙың Ейәнсура р‑ны Бикбирҙе а.), химик‑органик. Химия ф. д‑ры (2007), проф. (2010). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1979) Органик химия ин‑тында эшләй: 1993 й. алып — өлкән, 2008 й. башлап төп ғилми хеҙм‑р. Фәнни эшмәкәрлеге 11‑дезоксипростагландиндарҙы, простагландиндарҙың...

ҒИМАЛОВА Фәниә Булат ҡыҙы

ҒИМАЛОВА Фәниә Булат ҡыҙы (15.10.1949, БАССР‑ҙың Мәсетле р‑ны Әжекәй а.), физик. РФ‑тың почётлы дөйөм белем биреү хеҙм‑ре (2008). БР‑ҙың мәғариф алдынғыһы (2005). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1971) Өфөлә эшләй: 81‑се урта мәктәптә, 1974 й. алып Химия ин‑тында, 1985 й. — Геология ин‑тында, 1993— 2011 йй....

ҒИМАЛОВА Мәрйәм Ғилметдин ҡыҙы

ҒИМАЛОВА Мәрйәм Ғилметдин ҡыҙы [22.6.1922, БАССР‑ҙың Мәсәғүт кантоны Дыуан‑Мәсетле а. (БР‑ҙың Мәсетле р‑ны) — 24.9.2006, Өфө], педагог‑методист. Пед. ф. канд. (1961). РСФСР (1987) һәм БАССР (1969) мәктәбенең атҡ. уҡытыусыһы, РСФСР- ҙың халыҡ мәғарифы отличнигы (1967, 1976), БР‑ҙың мәғариф отличнигы...

ҒИМАЛЕТДИНОВ Ильяс Ҡадир улы

ҒИМАЛЕТДИНОВ Ильяс Ҡадир улы (20.5.1973, БАССР‑ҙың Борай р‑ны Ҡайынлыҡ а.), механик. БР ФА проф. (2016), физика-матем. ф. д‑ры (2007), проф. (2009). Бөрө пед. ин‑тын тамамлағандан һуң (1995) шунда уҡ эшләй. 2000 й. алып БДУ‑ның Стәрлетамаҡ филиалында: 2001 й. башлап өлкән ғилми хеҙм‑р, 2007 й. — ғәмәли...

ҒИМАЕВ Рәғиб Нәсретдин улы

ҒИМАЕВ Рәғиб Насретдин улы (1.1.1935, БАССР‑ҙың Ҡыйғы районы Ибрай а. — 29.1.2016, Өфө), химик‑технолог. БР ФА академигы (1991), техник фәндәр докторы (1977), профессор (1978). РСФСР‑ҙың (1985) һәм БАССР-ҙың (1973) атҡаҙанған фән һәм техника эшмәкәре, СССР‑ҙың нефть эшкәртеү һәм нефтехимия сәнәғәте...

ҒИМАЕВ Ирек Фәрит улы

  ҒИМАЕВ Ирек Фәрит улы (2.9.1957, БАССР‑ҙың Дүртөйлө р‑ны Һыуыҡҡул а.), спортсы. Шайбалы хоккей б‑са СССР‑ҙың халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (1979), СССР‑ҙың атҡ. спорт мастеры (1982). ӨНИ‑не тамамлаған (1985). “Салауат Юлаев” СДЮСШ тәрбиәләнеүсеһе (тренеры М.М.Азаматов). Салауат Юлаев исемендәге...

ҒИМАЕВ Илдар Рәйес улы

ҒИМАЕВ Илдар Рәйес улы (14.2. 1962, БАССР‑ҙың Бишбүләк р‑ны Айыт а. — 16.6.2008, Өфө, тыуған ауылында ерләнгән), хоҡуҡ белгесе, иҡтисадсы. Иҡт. ф. канд. (1997), юридик ф. д‑ры (2005). БР‑ҙың атҡ. а.х. хеҙм‑ре (2002). БАХИ‑ны (1985), РФ ЭЭМ‑ының С.‑Петербург ун‑тын тамамлаған (2002). 1985 й. алып Бишбүләк...

ҒИМАҘИЕВ Үзбәк Ибраһим улы

ҒИМАҘИЕВ Үзбәк Ибраһим улы [5.8.1920, АСБР‑ҙың Табын кантоны Яңы Ҡарамалы а. (БР‑ҙың Ауырғазы р‑ны) — 13.8.1987, Өфө], әҙәбиәт белгесе. Филол. ф. д‑ры (1985). Журналистар союзы ағзаһы. ВКП(б)-ның Башҡ‑н өлкә ком‑ты эргәһендәге Өлкә партия мәктәбен (Өфө, 1949), КПСС ҮК эргәһендәге Юғары партия мәктәбен...

ҒИЛМИЙӘРОВА Фрида Насир ҡыҙы

ҒИЛМИЙӘРОВА Фрида Насир ҡыҙы (5.6.1937, Өфө), биохимик. Мед. ф. д‑ры (1976), проф. (1979). РФ‑тың атҡ. фән эшмәкәре (1997), РСФСР- ҙың атҡ. уйлап табыусыһы (1984). БДМИ‑ны тамамлаған (1961). 1964 й. алып Һамар мед. ин‑тында эшләй (1985 й. башлап лаб. диагностика м‑н фундаменталь һәм клиник биохимия...

ҒИЛМИЙӘРОВА Софья Григорьевна

ҒИЛМИЙӘРОВА Софья Григорьевна (12.9.1951, Бөрө ҡ.), педагог. Пед. ф. д‑ры (2003). БР‑ҙың мәғариф отличнигы (2005). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1974) Өфөнөң 8‑се мәктәбе уҡытыусыһы, 1976 й. алып БАХИ‑ла эшләй. 1987 й. — БДПУ уҡытыусыһы. Фәнни тикшеренеүҙәре экология б‑са белем биреү проблемаларына арналған....

ҒИЛМИ-ТЕХНИК ЙӘМҒИӘТТӘР

ҒИЛМИ‑ТЕХНИК ЙӘМҒИӘТТӘР, инженер‑техник хеҙм‑рҙәрҙең, производство новаторҙарының һәм ғалимдарҙың производствоны камиллаштырыуға һәм фәнни‑техник прогресты тормошҡа ашырыуға булышлыҡ итеүсе ирекле ойошмалары. Рәсәйҙә Ғ.‑т.й. 19 б. 2‑се ярт. барлыҡҡа килә. 1921 й. РСФСР Хөкүмәте тарафынан ғилми йәмғиәттәргә...

ҒИЛМИ-ПРОИЗВОДСТВО ҮҘӘГЕ

ҒИЛМИ‑ПРОИЗВОДСТВО ҮҘӘГЕ. Өфөлә урынлашҡан. 1984 й. БАССР Мәҙәниәт министрлығы эргәһендә Ҡомартҡыларҙы һаҡлау производство төркөмө булараҡ ойошторола, 1990 й. алып Тарих һәм мәҙәниәт ҡомартҡыларын һаҡлау һәм файҙаланыу б‑са Ғ.‑п.ү., 2001 й. — Күсемһеҙ мәҙәни мираҫ объекттарын дәүләт һаҡлауы һәм файҙаланыуы...

ҒИЛМИ-ПРОИЗВОДСТВО БЕРЕКМӘҺЕ

ҒИЛМИ‑ПРОИЗВОДСТВО БЕРЕКМӘҺЕ, фән һәм производствоны берләштереүҙе ойоштороу формаһы. Ғилми‑тикшеренеү, проект‑конструкторлыҡ, технологик ойошмаларҙы, тәжрибә производстволарын һәм заводтарҙы берләштергән берҙәм ғилми- производство һәм хужалыҡ итеү комплексы. ҒПБ‑ларҙа төп роль ғилми-техник йәмғиәттәргә...

ҒИЛМИ МЕДИЦИНА КИТАПХАНАҺЫ

ҒИЛМИ МЕДИЦИНА КИТАПХАНАҺЫ. Өфөлә урынлашҡан. 1953 й. Өфө санитария мәғарифы йорто (ҡара: Медицина үҙәктәре) китапханаһы базаһында ойошторола, 2003 й. алып Медицина мәғлүмәт‑аналитика үҙәгенең Ғ.м.к. фондында 120 меңдән ашыу һаҡлау берәмеге, ш. иҫ. мед. б‑са 230 һирәк китап, 200‑ҙән ашыу периодик баҫма...

ҒИЛМИ МӘКТӘПТӘР

ҒИЛМИ МӘКТӘПТӘР. Ғалимдарҙың Ғ.м. сиктәрендәге эшмәкәрлеге түбәндәге шарттарҙа ғәмәлгә ашырыла: остаз‑шәкерт бәйләнешендә бер нисә быуын мәктәбенең етәксеһе — дөйөм лидер берләштергән фәнни йүнәлеш тотороҡлолоғо, тикшеренеүҙәрҙең фәнни әһәмиәте һәм һөҙөмтәләрҙең нәшер ителгән хеҙмәттәр, патенттар һ.б....

ҒИЛМИ КИТАПХАНА

ҒИЛМИ КИТАПХАНА. РФА‑ның Өфө ФҮ ҡарамағында. Өфөлә урынлашҡан. 1951 й. Тарих, тел һәм әҙәбиәт институты китапханаһы базаһында ойошторола. Фондында 720 меңдән ашыу һаҡлау берәмеге, ш. иҫ. 290 мең китап, 1650 периодик баҫма (850‑һе — сит телдәрҙә), 20 мең карта, микрофильм, микрофиша, 1,7 мең диссертация...

ҒИЛМИ ЙӘМҒИӘТТӘР

ҒИЛМИ ЙӘМҒИӘТТӘР, фәнни тикшеренеүҙәр алып барыусы белгестәрҙең ирекле берекмәләре. Фәнни мәғлүмәттәр м‑н алмашыу, тикшеренеүҙәрҙе яраштырыу, фәнни белемде таратыу һ.б. маҡсатта ойошторолалар. Ғ.й. юғары органы — съезд (йыйылыш), съездар араһында етәкселек итеүсе — 2—5 йылға һайлана торған совет (бюро)....

ҒИЛМИ БАҪМАЛАР

ҒИЛМИ БАҪМАЛАР, ғилми эҙләнеүҙәр һәм ҡаҙаныштарҙың йомғаҡтарынан, нәшер ителергә ғилми яҡтан әҙерләнгән яҙма мәҙәниәт ҡомартҡыларынан һәм тарихи документтарҙан торған баҫма төрө. Диссертация, диссертацияның авторефераты, монография, ғилми хеҙмәттәр йыйынтығы, доклад тезистары һ.б. Ғ.б. булып тора. Башҡортостанда...

ҒИЛМИ АРХИВ

ҒИЛМИ АРХИВ, РФА‑ның Өфө ФҮ ҡарамағында була. Өфө фәнни үҙәгенең, уның учреждениеларының документтарын, ғалимдарҙың шәхси документтарын, экспедиция материалдарын һ.б. ҡабул итеү һәм һаҡлау м‑н шөғөлләнә. 1956 й. СССР ФА БФ Президиумы эргәһендә ТТӘИ документтары базаһында ойошторола, 2018 й. алып РФА...

ҒИЛМЕТДИНОВА Лира Тәлғәт ҡыҙы

ҒИЛМЕТДИНОВА Лира Тәлғәт ҡыҙы (23.4.1953, БАССР‑ҙың Краснокама р‑ны Яңы Ҡабан а.), терапевт, кардиолог. Мед. ф. д‑ры (1998), проф. (1999). РФ‑тың (2007) һәм БР‑ҙың (2000) атҡ. табибы. БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1977) Өфөнөң 1‑се ҡала дауаханаһында эшләй. 1981 й. алып БДМУ‑ла: 2000 й. — мед. реабилитацияһы...