Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

ДРИНФЕЛЬД Владимир Гершонович

ДРИНФЕЛЬД Владимир Гершонович (12.12.1954, Харьков ҡ.). Физика-матем. ф. д‑ры (1988). МДУ‑ны тамамлаған (1974). 1978—81 йй. БДУ‑ла уҡыта. Фәнни тикшеренеүҙәре солитондар теорияһының, һандар теорияһының алгебраик аспекттарына арналған. Д. калибрлау ҡырҙары теорияһында дөйөм рациональ сығарылыштар конструкцияһын,...

ДРОЗДОВ Николай Андрианович

ДРОЗДОВ Николай Андрианович (23.12.1897, С.‑Петербург — 8.10.1981, Ленинград), агроном. А.х. ф. д‑ры (1939), проф. (1939). Ҡырым ун‑тын тамамлағандан һуң (Симферополь ҡ., 1923) Краснодар ҡ. һәм Төньяҡ Кавказ крайының, 1932 й. — Ленинградтың, 1934 й. алып Мәскәүҙең ғилми-тикшеренеү учреждениеларында...

ДРОЗДОВ Николай Михайлович

ДРОЗДОВ Николай Михайлович (22.5.1911, Түбәнге Новгород губ. Большие Поляны а. — 6.11.1999, Өфө), актёр. РСФСР-ҙың (1972) һәм БАССР‑ҙың (1955) атҡ. артисы. Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы (1948). Новосибирск “Ҡыҙыл факел” театры эргәһендәге актёрҙар студияһын тамамлағандан һуң (1934) Новосибирск, Томск...

ДРУЖИНИНА Наталья Анатольевна

ДРУЖИНИНА Наталья Анатольевна (10.8.1951, Өфө), педиатр. Мед. ф. д‑ры (2005), проф. (2006). БР‑ҙың һаулыҡ һаҡлау отличнигы (1999). БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1974) Ҡариҙел үҙәк район дауаханаһында эшләй. 1983 й. алып БДМУ‑ла, 1999 й. — БДМУ‑ның дипломдан һуң белем биреү ин‑тында уҡыта. Фәнни эшмәкәрлеге...

ДУБИН, һаҙлыҡ

ДУБИН, Сирмеш й. (Кама й. ҡушылдығы) басс. һаҙлыҡ, Краснокама р‑ны Николо-Берёзовка а. көньяҡ-көнсығышҡа табан 10 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Уйһыу һаҙлыҡ, дөйөм майҙаны 398 га, торфтың уртаса ҡалынлығы 2,2 м. Башлыса яуым-төшөм м‑н туйына. Боросло ҡымыҙлыҡ, еңсәле мамыҡбаш күрән, ҡара ҡарағат, тал, ябай...

ДУБИНСКИЙ Леонид Шулимович

ДУБИНСКИЙ Леонид Шулимович (3.7.1956, Могилёв-Подольский ҡ.), архитектор. РФ‑тың (2010) һәм БР-ҙың (1993) атҡ. архитекторы. Архитекторҙар союзы ағзаһы (1985). Свердловск архитектура ин‑тын тамамлағандан һуң “Башкиргражданпроект” ин‑ты архитекторы, 1985 й. алып архитекторҙар төркөмө етәксеһе, 1989 й. —...

ДУБКИ, Өфө р-нындағы ауыл

ДУБКИ, Өфө р-нындағы ауыл, Булгаков а/с ҡарай. Өфөнән К. 32 км һәм Өршәк т. юл ст. К. табан 11 км алыҫлыҡта Өфө—Ырымбур автомобиль юлында урынлашҡан. Халҡы: 1939 й. – 102 кеше; 1959 – 181; 1989 – 142; 2002 – 188; 2010 – 219 кеше. Урыҫтар, татарҙар йәшәй (2002). Ауылға 20 б. 30‑сы йй. А.Д.Цюрупа ис....

ДУБОВИК Ирина Евгеньевна

ДУБОВИК Ирина Евгеньевна (13.3.1952, Сталинград ҡ.), альголог. Биол. ф. д‑ры (1998), проф. (2001). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1974) БДПИ‑ла эшләй; 1976 й. алып БДУ‑ла уҡыта. Фәнни эшмәкәрлеге антропоген факторҙарҙың эпифит һәм тупраҡ ылымыҡтарының үҫешенә йоғонтоһон, төрлө кимәлдә эрозияланған һөрөнтө...

ДУБОВИЦКАЯ Татьяна Дмитриевна

ДУБОВИЦКАЯ Татьяна Дмитриевна (31.5.1959, Губкин ҡ.), психолог. Психология ф. д‑ры (2005). РФ‑тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм‑ре (2009). Ростов ун‑тын тамамлаған (1982). 1983 й. алып БДУ-ның Стәрлетамаҡ филиалында уҡыта: 2005—08 йй. — идара итеү психологияһы һәм маркетинг, 2011 й. башлап персонал...

ДУБОВКА, ауыл Өфө эсендә

ДУБОВКА, ауыл, 1932 й. алып Өфө эсендә. Ауылға 19 б. аҙ. алпауыт Я.П.Барсовтан һатып алынған ерҙә Вятка губернаһынан күсеп килеүселәр нигеҙ һала. 1896 й. Д. (Яңы Глумилин) исеме м-н иҫәпкә алынған, 26 йортта 172 кеше йәшәгән. Йәшелсәселек м-н шөғөлләнгәндәр. 1906 й. 3 бакалея кибете теркәлгән. Халҡы:...

ДУБРАВА, Өфө р‑нындағы ауыл

ДУБРАВА, Өфө р‑нындағы ауыл, Таптыков а/с ҡарай. Өфөнән К.‑Көнб. 31 км һәм Йоматау т. юл ст. К.‑Көнс. табан 7 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 2010 й. — 180 кеше. Ауыл 2007 й. хәрби часть ҡасабаһы урынында барлыҡҡа килгән. Тәрж. Р.Ғ.Ғилманов...

ДУБРОВКА, Ауырғазы р-нындағы ауыл

ДУБРОВКА, Ауырғазы р-нындағы ауыл, Ибрай а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 18 км һәм Аҡкүл т. юл ст. Т.-Көнб. табан 29 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1920 й. — 141 кеше; 1939 — 203; 1959 — 176; 1989 — 132; 2002 — 138; 2010 — 150 кеше. Сыуаштар йәшәй (2002). 1910 й. һәм 1912 й. араһында Стәрлетамаҡ...

ДУБРОВКА, Ҡариҙел р‑нындағы ауыл

ДУБРОВКА, Ҡариҙел р‑нындағы ауыл, Урғыш а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 46 км һәм Щучье Озеро т. юл ст. (Пермь крайы) К. табан 131 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 351 кеше; 1920 — 389; 1939 — 240; 1959 — 198; 1989 — 172; 2002 — 131; 2010 — 110 кеше. Урыҫтар йәшәй (2002). Башланғыс мәктәп,...

ДУДАРЕВА Зәйтүнә Мөхтәр ҡыҙы

ДУДАРЕВА Зәйтүнә Мөхтәр ҡыҙы (24.10.1954, Октябрьский ҡ.), тел белгесе. Филол. ф. д‑ры (2006). РФ‑тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм‑ре (2005). З.М.Тимербулатовтың һеңлеһе. БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1977) СДПА‑ла эшләй: 1999 й. алып — ситтән тороп уҡыу һәм иҡт. мәсьәләләре б‑са, 2006 й. ситтән...

ДУДИН Михаил Александрович

ДУДИН Михаил Александрович (7.11.1916, Кострома губ., Нерехта өйәҙе Клевнево а. — 31.12.1993, С.-Петербург), шағир, тәржемәсе. Соц. Хеҙмәт Геройы (1976). “Фляга” (1943), “Гвардия юлы” (“Дорога гвардии”; 1944), “Ҡауҙы өсөн ағас” (“Дерево для аиста”; 1980), “Егерменсе быуат тамамлана” (“Заканчивается...

ДУДКИН, ҡасаба Өфө эсендә

ДУДКИН, ҡасаба, 1933 й. алып Өфө эсендә. Ҡасабаға 1908 й. Ҡариҙел й. һул ярында ҡуртымға алған ерҙә Вятка губернаһынан күсеп килгән Г.И.Галибин нигеҙ һала. 30‑сы йй. Д. һәм Үрге Дудкин ҡасабаһы эргәһендә 8 Март ис. тегеү ф‑каһының (ҡара: Өфө сәнәғәт-сауҙа тегеү фирмаһы) ярҙамсы хужалығы ойошторола....

ДУДКО Борис Александрович

ДУДКО Борис Александрович (22.2.1989, Бөрө ҡ.), танкист, гвардия майоры. Рәсәй Федерацияһы Геройы (2022). Сүриәләге хәрби хәрәкәттәрҙә, Донецк һәм Луганск Халыҡ Республикаларын һаҡлау буйынса махсус хәрби операцияла ҡатнашыусы (2022). Ҡазан юғары танк команда училищеһын тамамлаған (2011). 2006 й. алып...

ДУДКО Михаил Андреевич

ДУДКО Михаил Андреевич (31.12.1902, С.‑Петербург — 11.9.1981, Ленинград), балет артисы. РСФСР‑ҙың атҡ. артисы (1939). Петроград хореография уч‑щеһын тамамлағандан һуң (1920; педагогтары С.К. Андрианов, В.А.Семёнов, Л.С.Леонтьев) С.М. Киров ис. Ленинград опера һәм балет театры солисы. 1941 й. репрессиялана,...

ДУДОРИН Юрий Дмитриевич

ДУДОРИН Юрий Дмитриевич (21.9.1932, Өфө – 6.2.1997, шунда уҡ), спортсы. Мотоспорт б-са СССР-ҙың халыҡ-ара класлы спорт мастеры (1968). БР‑ҙың күренекле спортсыһы (1993). “Башавтомотоклуб” тәрбиәләнеүсеһе (тренеры С.Г.Устьянцев). Ипподромдағы мотоуҙыштар б-са СССР (1962—65, 1967) һәм РСФСР (1962—66)...

ДУЛАТОВ Алексей Даутович

ДУЛАТОВ Алексей Даутович (4.9.1950, Белорет ҡ.), тренер. Хәҙерге бишбәйге б‑са РСФСР‑ҙың атҡ. тренеры (1983), СССР‑ҙың спорт мастеры (1974), бөтә Союз (1991) һәм респ. (1976) категориялы судья. БР‑ҙың атҡ. физик культура хеҙм‑ре (2003). П.Ф.Лесгафт ис. Ленинград физик культура ин‑тын тамамлаған (1977)....