Список материалов
КАНТОРОВИЧ Владимир Яковлевич
КАНТОРОВИЧ Владимир Яковлевич (2.4.1901, Петербург — 27.6.1977, Мәскәү), яҙыусы. “Сахалин очерктары” (“Сахалинские очерки”; 1932), “Ҙур шанс” (“Большой шанс”; 1934), “Чародин...
КАНТЮКОВКА, Стәрлетамаҡ р‑нындағы ауыл
КАНТЮКОВКА, Стәрлетамаҡ р‑нындағы ауыл, Наумовка а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Стәрлетамаҡ т. юл ст. К. табан 22 км алыҫлыҡта Олокүл (Ағиҙел й. басс.) буйында урынлашҡан....
КАНЦЕРОГЕНДАР
КАНЦЕРОГЕНДАР (лат. cancer — шеш һәм ...генез), яман шештәрҙең барлыҡҡа килеүенә һәм үҫеүенә булышлыҡ итеүсе химик берләшмәләр, биол. (стероид гормондар, онкоген вирустар...
КАПАТОВ Игорь Альбертович
КАПАТОВ Игорь Альбертович (19.8.1953, Горький ҡ.), актёр. БР‑ҙың халыҡ (1993), БАССР‑ҙың атҡ. (1988) артисы. Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы (1982). Горький театр уч‑щеһын (1977; Ю.М.Копылов...
КАПАТОВА Людмила Юрьевна
КАПАТОВА (Полянская) Людмила Юрьевна (29.5.1955, Горький өлк. Кстово ҡсб), актриса. РФ‑тың атҡ. артисы (2006). Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы (1982). Горький театр уч‑щеһын (1976;...
КАПЕЛЛА, йондоҙ
КАПЕЛЛА, Ылаусы α‑һы, спектраль-ҡуш (һары) гигант йондоҙ. Визуаль йондоҙ дәүмәле 0m,1. Радиусы Ҡояштыҡынан яҡынса 14 тапҡырға ҙурыраҡ. Ерҙән яҡынса 42 яҡтылыҡ йылы алыҫлығында...
КАППЕЛЬ Владимир Оскарович
КАППЕЛЬ Владимир Оскарович [16.4.1883, Тула губернаһы Белёв ҡ. — 26.1.1920, Себер тимер юлы Утай разъезы; Чита ҡ. ерләнгән, 1920 й. — Харбин ҡ. (Ҡытай), 2007 й. Мәскәү ҡ. ҡабаттан...
КАР Василий Алексеевич
КАР Василий Алексеевич (1730 — 25.2.1806, Мәскәү), хәрби эшмәкәр. Ген.‑майор (1770). Дворяндарҙан. 1756—63 йй. Ете йыллыҡ һуғышта һәм 1768—72 йй. Речь Посполитаяла Бар конфедерацияһын...
КАРАБАНОВ Георгий Николаевич
КАРАБАНОВ Георгий Николаевич (1.2.1938, Петропавловск ҡ. — 9.11.2002, Өфө), анестезиолог‑реаниматолог, онколог. Мед. ф. д‑ры (2001). БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1962) Архангел өлк....
КАРАИДЕЛЬ, ҡарағат сорты
КАРАИДЕЛЬ, ҡара ҡарағат сорты. 1995 й. М.Ғ.Әбдиева һәм Н.Ғ.Әбдүкова (БНИИЗиС) тарафынан Память Мичурина һәм Компактная сорттарын һеркәләндереү юлы м‑н сығарыла. Ҡыуағы...
КАРАМОВА Ирина Марсил ҡыҙы
КАРАМОВА Ирина Марсил ҡыҙы (16.7.1961, Өфө ҡ.), кардиолог. БР ФА‑ның мөхбир ағзаһы (2015), медицина фәндәре докторы (2011). РФ‑тың атҡаҙанған һаулыҡ һаҡлау хеҙмәткәре (2023), БР‑ҙың...
КАРАМОВА Лена Мирза ҡыҙы
КАРАМОВА Лена Мирза ҡыҙы (6.2.1939, БАССР‑ҙың Балтас р‑ны Иҫке Балтас а.), профпатолог. БР ФА‑ның мөхбир ағзаһы (1991), мед. ф. д‑ры (1986), проф. (1992). БР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре...
КАРАМЫШЕВ Виктор Григорьевич
КАРАМЫШЕВ Виктор Григорьевич (19.10.1937, Житомир ҡ. — 17.3.2014, Өфө), инженер‑механик. Техник ф. д‑ры (2003). БР‑ҙың атҡ. уйлап табыусыһы (2010). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1966) ИПТЭР‑ҙа...
КАРАУЛОВА Нина Александровна
КАРАУЛОВА (Караулова‑Дубенская) Нина Александровна (29.7.1886, Каинск ҡ. Томск губ. — 1975, Өфө), йырсы (колоратур сопрано). БАССР-ҙың атҡ. сәнғәт эшмәкәре (1946). Театр эшмәкәрҙәре...
КАРБАМИД ЫҪМАЛАЛАРЫ
КАРБАМИД ЫҪМАЛАЛАРЫ, күп нигеҙле кислоталар амидтарының ҡораулы полимерҙарға әүерелергә һәләтле альдегидтар м‑н поликонденсацияланыуының олигомер продукттары....
КАРБИДТАР
КАРБИДТАР (лат. carbo — күмер), углеродтың металдар һәм ҡайһы бер металл булмаған матдәләр м‑н берләшмәләре. Атомдар араһындағы химик бәйләнештәрҙең төрө б‑са ионлы,...
КАРБОН
КАРБОН, ташкүмер системаһы (осоро), палеозойҙың бишенсе хроностратиграфик бүлексәһе. Осорҙоң башы 359,2±2,5 млн йыл, тамамланыуы — 299,0±0,8 млн йыл (ҡара: Геохронология)....
КАРБОН КИСЛОТАЛАРЫ
КАРБОН КИСЛОТАЛАРЫ, дөйөм формулаһы RCOOH булған органик кислоталар, R — органик радикал, СООН — карбоксил төркөмө. Карбоксил төркөмдәренең һаны б‑са моно‑, ди‑ һәм...
КАРБОНИЛЛЕ БЕРЛӘШМӘЛӘР
КАРБОНИЛЛЫ БЕРЛӘШМӘЛӘР, молекулаларында карбонил төркөмө С=О булған органик һәм органик булмаған берләшмәләр. Органик булмаған К.б. углерод оксидын һәм диоксидын,...
КАРДИО...
КАРДИО... (гр. kardia – йөрәк), ҡушма һүҙҙәрҙең “йөрәккә ҡағылышлы” мәғәнәһен аңлатҡан өлөшө (мәҫ., кардиология, кардиохирургия).
Тәрж. Р.Ә.Сиражетдинов
