Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

КӨСӨК, Учалы р‑нындағы ауыл

КӨСӨК, Айкөсөк, Учалы р‑нындағы ауыл, Илсеғол а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 92 км һәм Устиново т. юл ст. (Силәбе өлк.) К.‑Көнб. табан 11 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы:...

КӨСӨКБАЙ

КӨСӨКБАЙ (?—18.8.1755), башҡорт ихтилалы (1755—56) етәкселәренең береһе. Нуғай даруғаһы Бошман-Ҡыпсаҡ улусы башҡорто. Батыр. 1755 й. авг. Нуғай даруғаһының көньяҡ-көнсығыш улустары...

КӨСӨКОВ Раил Фазыл улы

КӨСӨКОВ Раил Фазыл улы (28.3.1952, Силәбе өлк. Арғаяш р‑ны Ҡолой а.), йырсы (лирик-драматик баритон). РФ‑тың атҡ. (2009), БР‑ҙың халыҡ (2000) һәм атҡ. (1997) артисы. Театр эшмәкәрҙәре...

КӨСӨКӨВТАР

КӨСӨКӨВТАР, дворяндар нәҫеле. Силәбе өйәҙе (Силәбе өлк. Арғаяш р‑ны) Барын-Табын улусы Иҫәнгилде а. башҡорттары. Нәҫелде башлап ебәреүсе — Көсөк, сотник. Уның улы —...

КӨСТӨҒОЛ, Ҡырмыҫҡалы р‑нындағы ауыл

КӨСТӨҒОЛ, Ҡырмыҫҡалы р‑нындағы ауыл, Ҡарлыман а/с ҡарай. Район үҙәгенән Көнс. табан 12 км һәм Шәкәр заводы т. юл ст. Көнб. табан 3 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. —...

КӨҪӘП СОЛТАНҒОЛОВ

КӨҪӘП СОЛТАНҒОЛОВ (? — 1738 й. сент., Ырымбур ҡ.), 1737—38 йй. башҡ. ихтилалы [ҡара: Башҡорт ихтилалдары (1735—40)] етәкселәренең береһе. Нуғай даруғаһы Түңгәүер улусы башҡорто....

КӨҪӘПӘЙ, Салауат р‑нындағы ауыл

КӨҪӘПӘЙ, Салауат р‑нындағы ауыл, Мәсетле а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. табан 27 км һәм Кропачёво т. юл ст. (Силәбе өлк.) Т. табан 56 км алыҫлыҡта Муҡшы й. (Йүрүҙән й....

КӨҪӘПҠОЛ, ауыл, Ишембай ҡ. эсендә

КӨҪӘПҠОЛ, ауыл, 1940 й. алып Ишембай ҡ. эсендә. Ауылға Нуғай даруғаһы Юрматы улусы башҡорттары үҙ ерҙәрендә нигеҙ һала, 1770 й. (ауылда И.И.Лепёхин булып киткән) алып билдәле....

КӨТӨҮ ЯҢЫРТЫУ

КӨТӨҮ ЯҢЫРТЫУ, а.х. малдарын үрсетеү һәм йәш мал үҫтереү юлы м‑н тергеҙеү һәм арттырыу процесы. Ябай (көтөүҙәге мал һаны үҙгәрешһеҙ ҡала) һәм киңәйтелгән (көтөүҙәге...

КӨТӨҮЛЕК ДИГРЕССИЯҺЫ

КӨТӨҮЛЕК ДИГРЕССИЯҺЫ, мал көтөү арҡаһында экосистемалар торошоноң насарайыуы. К.д. барышында үҫемлектәр донъяһының составы, тупраҡтың агрофизик үҙенсәлектәре, тупраҡтың...

КӨТӨҮЛЕКТӘР

КӨТӨҮЛЕКТӘР, үләне малдарҙы йөрөтөп ашатыу өсөн файҙаланылған ерҙәр. Тәбиғи (ҡара: Тәбиғи мал аҙығы ерҙәре) һәм сәселгән (культуралы) К. айырыла. Тәбиғи К. башлыса күп...

КӨТӨҮСЕ МУҠСАҺЫ

КӨТӨҮСЕ МУҠСАҺЫ (Capsella), әүернә һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлек заты. 5 төрө билдәле, ике ярымшарҙың да уртаса һәм субтропик бүлкәттәрендә таралған. Башҡортостанда...

КӨШӨЛ

КӨШӨЛ (Arvicola terrestris), ирлән һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған имеҙеүсе. Бөтә Европала, Төньяҡ һәм Алғы Азияла таралған. Кәүҙә оҙонлоғо 25 см тиклем, ауырлығы 250 г тиклем. Йөнө ҡуңыр,...

КӨШӨЛ ҠӘБЕРЛЕГЕ

КӨШӨЛ ҠӘБЕРЛЕГЕ, б.э.т. 3—2 бб., б.э. 17—18 бб. ҡараған археологик ҡомартҡылар төркөмө. Дүртөйлө р‑ны Көшөл а. эргәһендә Кеүәш й. һул ярында урынлашҡан. 4 ҡурғанһыҙ ҡәберлектән...

КӨШӨЛ, Дүртөйлө р‑нындағы ауыл

КӨШӨЛ, Дүртөйлө р‑нындағы ауыл, Тәкәрлек а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 8 км һәм Өфө т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 125 км алыҫлыҡта Кеүәш й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. —...

КРАВЧУК Игорь Александрович

КРАВЧУК Игорь Александрович (13.9.1966, Өфө ҡ.), спортсы. Шайбалы хоккей буйынса СССР‑ҙың халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (1987), СССР‑ҙың атҡаҙанған спорт мастеры (1988). “Салауат...

КРАЙЗЕЛЬБУРД Леонид Петрович

КРАЙЗЕЛЬБУРД Леонид Петрович (5.12.1899, Бессарабия губ. Сороки ҡ. — 15.10.1965, Өфө), уролог. Мед. ф. д‑ры (1949), проф. (1951). БАССР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (1964). СССР‑ҙың һаулыҡ һаҡлау...

КРАЙКИН Владимир Александрович

КРАЙКИН Владимир Александрович (30.5.1955, Өфө), химик. Химия ф. д‑ры (2008). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1978) Органик химия ин‑тында эшләй: 2008 й. алып төп ғилми хеҙм‑р, 2011 й. лаб....

КРАМ Лоуренс

КРАМ Лоуренс (25.10.1941, Колдуэл ҡ., АҠШ), физик. Физика ф. д‑ры (1967), проф. (1986). БР ФА‑ның сит ил ағзаһы (1998). Огайо ун‑тын (Афина ҡ., 1960) һәм Хәрби-диңгеҙ акад. (Аннаполис ҡ., 1963)...

КРАСИЛЬНИКОВ Александр Фёдорович

КРАСИЛЬНИКОВ Александр Фёдорович (22.10.1898, Кострома губ. Будухино а. — 12.5.1957, Белорет ҡ.), инженер-металлург. Ленинград тау ин‑тын тамамлаған (1929). 1919 й. алып Кострома...