Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

ҠОҘАЛАУ

ҠОҘАЛАУ, я у с ы л а у, д и м л ә ү, никахлашыуға кәләштең яҡындарынан алдан ризалыҡ алыу йолаһы. Башҡорттарҙа туй йолаларының традицион өлөшө. Ҡайһы бер ырыуҙарға — 8...

ҠОҘАШ РАХМАНҒОЛОВ

ҠОҘАШ РАХМАНҒОЛОВ, башҡорт ихтилалдарын (1735—40) баҫтырыуҙа ҡатнашыусы. Себер даруғаһы Ҡошсо улусы башҡорто. Ҡошсо улусы старшинаһы, мулла, 1739 й. алып Себер даруғаһының...

ҠОҘАШ, Борай р‑нындағы ауыл

ҠОҘАШ, Борай р‑нындағы ауыл, Ҡушманаҡ а/с ҡарай. Район үҙәгенән Көнб. 8 км һәм Яңауыл т. юл ст. К.‑Көнс. табан 76 км алыҫлыҡта Себергән й. (Тере Танып й. ҡушылдығы) буйында...

ҠОҘАШ, Учалы р‑нындағы ауыл

ҠОҘАШ, Учалы р‑нындағы ауыл, Иманғол а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 17 км һәм Учалы т. юл ст. 29 км алыҫлыҡта Ҡандыболаҡ й. (Урал й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы:...

ҠОҘАЯРОВ Георгий Шакир улы

ҠОҘАЯРОВ Георгий Шакир улы [24.2.1930, БАССР‑ҙың Өфө кантоны Яңы Абдулла а. (БР‑ҙың Шишмә районы) — 17.2.2015, Өфө ҡ.], инженер‑иҡтисадсы. Иҡтисад фәндәре кандидаты (1970). Мәскәү...

ҠОҘАЯРОВ Ғабдулла Хәбир улы

ҠОҘАЯРОВ Ғабдулла Хәбир улы [7.6.1899, Өфө губ. Бәләбәй өйәҙе Аблай а. (БР‑ҙың Саҡмағош р‑ны) — 14.9.1984, Өфө], офтальмолог. Мед. ф. д‑ры һәм проф. (1962). РСФСР‑ҙың (1973) һәм БАССР‑ҙың...

ҠОҘАЯРОВ Радомес Ғабдулла улы

ҠОҘАЯРОВ Радомес Ғабдулла улы (13.3.1926, Пермь ҡ. — 4.3.2005, Өфө), офтальмолог. Мед. ф. д‑ры (1976), проф. (1977). РСФСР‑ҙың атҡ. табибы (1967), СССР‑ҙың һаулыҡ һаҡлау отличнигы (1958). Ғ.Х.Ҡоҙаяровтың...

ҠОҘАЯРОВ Ринат Ғабдулхаҡ улы

ҠОҘАЯРОВ Ринат Ғабдулхаҡ улы (19.6.1940, Алма‑Ата ҡ. — 13.2.2021, Өфө ҡ.), инженер‑механик. Техник фәндәр докторы (2003), профессор (2006). СССР‑ҙың уйлап табыусыһы (1983). ӨАИ‑ны тамамлағандан...

ҠОҘАЯРОВА Гүзәл Радомес ҡыҙы

ҠОҘАЯРОВА Гүзәл Радомес ҡыҙы (18.1.1953, Өфө), үҫемлектәр физиологы. Биол. ф. д‑ры (1996), проф. (2000). Р.Ғ.Ҡоҙаяровтың ҡыҙы. БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1975) Биохимия һәм цитохимия...

ҠОҘАЯРОВА Лилиә Ҡасим ҡыҙы

ҠОҘАЯРОВА Лилиә Ҡасим ҡыҙы (22.4.1955, Өфө), музыка белгесе, педагог, муз.‑йәмәғәт эшмәкәре. БР‑ҙың атҡ. сәнғәт эшмәкәре (2017). Композиторҙар союзы ағзаһы (1990). ӨДСИ‑не тамамлаған...

ҠОҘҒОН‑ӘХМӘР, Белорет р‑нындағы ауыл

ҠОҘҒОН‑ӘХМӘР, Әхмәр, Белорет р‑нындағы ауыл, Әзекәй а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. табан 9 км һәм Белорет т. юл ст. 7 км алыҫлыҡта Буғанаҡ й. (Ағиҙел й. ҡушылдығы)...

ҠОЙОУ

ҠОЙОУ, ғәҙәттә иретелгән материалды (металдар, иретмәләр, пластик массалар, ҡайһы бер тау минералдары һ.б.) ҡойоу формаларына һалып ҡойолмалар әҙерләү. Ҡ. бер нисә тиҫтә...

ҠОЙОШТО, һырт

ҠОЙОШТО, Башҡортостан (Көньяҡ) Уралындағы һырт. Белорет р‑ны буйлап Оло һәм Ҡоро Ҡотҡор йй. (Ағиҙел й. басс.) араһында субмеридиональ йүнәлештә һуҙылған. Оҙонлоғо 7 км,...

ҠОЙРОҠЛО ЕР-ҺЫУ ХАЙУАНДАРЫ

ҠОЙРОҠЛО ЕР-ҺЫУ ХАЙУАНДАРЫ (Caudata), ер-һыу хайуандары отряды. 10 ғаиләгә ҡараған яҡынса 400 төрө билдәле, башлыса Төньяҡ ярымшарҙа, бер нисә төрө Көньяҡ Америкала таралған. БР-ҙа...

ҠОЙРОҠҺОҘ ЕР-ҺЫУ ХАЙУАНДАРЫ

ҠОЙРОҠҺОҘ ЕР-ҺЫУ ХАЙУАНДАРЫ (Anura), ер-һыу хайуандары отряды. Бөтә Ер шарында таралған. 25 ғаиләһе, 4000‑дән ашыу төрө билдәле. БР‑ҙа 4 ғаиләгә (бесәй күҙле әрмәнделәр, түңәрәк...

ҠОЛ ҒӘЛИ

ҠОЛ ҒӘЛИ (12—13 бб.), шағир. “Ҡисса-и Йософ” әҫәренең авторы. Ҡ.Ғ. тормошо т‑да мәғлүмәттәр аҙ һаҡланған. Уның нәҫел‑нәсәбен Т.Ялсығол үҙенең “Тарихнамә-и Болғар” (ҡара:...

ҠОЛ‑ДӘҮЛӘТ Рәмил

ҠОЛ‑ДӘҮЛӘТ Рәмил (ысын исеме Дәүләтҡолов Рәмил Хөснөтдин улы; 30.5.1958, БАССР‑ҙың Әбйәлил р‑ны Әлмөхәмәт а. – 12.1.1998, Өфө, тыуған яғында ерләнгән), шағир, драматург. Яҙыусылар...

ҠОЛАЙ, Борай р‑нындағы ауыл

ҠОЛАЙ, Алтыбай, Иҫке Ҡангилде, Борай р‑нындағы ауыл, Ҡайынлыҡ а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 15 км һәм Яңауыл т. юл ст. К.‑Көнс. табан 83 км алыҫлыҡта Көмөшлө й. (Тере...

ҠОЛАҠЛЫ ТЕРПЕ

ҠОЛАҠЛЫ ТЕРПЕ (Hemiechinus auritus), бөжәк ашаусылар отрядының терпе һымаҡтар ғаиләһенә ҡа‑ раған имеҙеүсе. Европаның көньяҡ‑ көнсығыш өлөшөндә, Кавказ аръяғында, Көнбайыш...

ҠОЛАҠСЫН, баш кейеме

ҠОЛАҠСЫН, башҡорт ир-егеттәренең йәнлек тиреһенән осло түбәле итеп тегелгән традицион баш кейеме (ҡара: Башҡорт кейеме). Ҡ. осо киҫелгән 4 ҡыйыҡтан, козырёк рәүешендәге...