Список материалов
ҺАҠСЫ‑ИМПЕРАТОР
ҺАҠСЫ‑ИМПЕРАТОР (Anax imperator), энәғараҡтар отрядының энәғараҡ һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған бөжәк. Европала, Африкала һәм Үҙәк Азияла таралған. Ҡанаттары үтә күренмәле,...
ҺАЛДЫБАШ, йылға
ҺАЛДЫБАШ, йылға, Өфө й. һул ҡушылдығы. Силәбе өлк. Ҡаратау һыртының көньяҡ‑көнбайыш битләүенән башлана. Силәбе өлк., БР‑ҙың Нуриман һәм Иглин р‑ндары буйлап төньяҡ‑көнсығыштан...
ҺАЛЙОТ
ҺАЛЙОТ, башҡ. ҡәбиләһе. Ҡатай ырыу-ҡәбилә берләшмәһе составына ингән. Тамғалары: Этник яҡтан Алтайҙа һәм Көньяҡ Себерҙә йәшәү осоронда төрки ҡәбиләләр йоғонтоһон кисергән...
ҺАЛЙОТ, башҡорт ҡәбиләһе
ҺАЛЙОТ (салъюһут, салъюгут, сальют), башҡорт ҡәбиләһе. Ҡатай ырыу‑ҡәбилә берләшмәһе составына ингән. Тамғалары: Этник яҡтан Алтайҙа һәм Көньяҡ Себерҙә йәшәү осоронда...
ҺАЛҠЫН КИЛЕШ УЛТЫРТЫУ АВТОМАТТАРЫ
ҺАЛҠЫН КИЛЕШ УЛТЫРТЫУ АВТОМАТТАРЫ, әйләнеш есеме тибындағы һәм ҡалын урыны булған стерженлы металл конструкция материалдарынан яһалған деталдәрҙе һалҡын килеш штамплау...
ҺАЛМА, традицион аҙыҡ
ҺАЛМА (дүрткел һалма, ҡыйыҡ һалма, шаҡмаҡ), башҡорт аш‑һыуында традицион аҙыҡ. Башҡорттар Һ. бойҙай, һирәгерәк арпа йәки арыш ононан һыуҙа (Башҡортостандың көньяҡ‑көнсығышында...
ҺАЛМАҠ КӨЙ
ҺАЛМАҠ КӨЙ, башҡорт муз. фольклористикаһындағы мелодик стиль; башҡорт халыҡ музыкаһы жанры. Һ.к. үҙ эсендә оҙон көй һәм күберәк ҡыҫҡа көй үҙенсәлектәрен берләштерә....
ҺАЛЫМ ПОЛИЦИЯҺЫ
ҺАЛЫМ ПОЛИЦИЯҺЫ, РФ хоҡуҡ һаҡлау органдарының бер төрө. РФ ҡануниәте акттарына ярашлы 1992 й. РФ Дәүләт һалым инспекцияһы эргәһендә БР б‑са Һалым тикшереүе идаралығы...
ҺАЛЫМДАР
ҺАЛЫМДАР, халыҡтың дәүләт файҙаһына мотлаҡ түләүҙәре. 14—16 бб. башҡорттар яһаҡ һәм “дисәтинә” оброгы — һәр 10 йорттан 1 баш мал (ҡара: Монгол империяһы, Алтын Урҙа, Нуғай...
ҺАЛЫМДАР ҺӘМ ЙӨКЛӘМӘЛӘР
ҺАЛЫМДАР ҺӘМ ЙӨКЛӘМӘЛӘР. Һалым — дәүләт һалым йыйыу хеҙмәте тарафынан ойошмаларҙан һәм физик шәхестәрҙән уларҙың аҡсаларының бер өлөшөн тартып алыу формаһында йыйылған...
ҺАМАҠ, көй
ҺАМАҠ, һамаҡ көй, 1) башҡорт фольклорында әҫәрҙәрҙе (бәйет, сеңләү, арбау, үтенеү, әйтешмәктәрҙе, ш. уҡ эпос, әкиәт, легендаларҙың айырым шиғри өлөштәрен) башҡарыу стиле....
ҺАМАР БҮЛЕКСӘҺЕ АУЫЛЫ
ҺАМАР БҮЛЕКСӘҺЕ АУЫЛЫ, “Красная Башкирия” совхо зының Һамар бүлексәһе ауылы, Һамар, Әбйәлил р‑нындағы ауыл, Красная Башкирия а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 41 км...
ҺАМАР ГУБЕРНАҺЫ
ҺАМАР ГУБЕРНАҺЫ, 1851 й. Ырымбур губ. Боғорослан өйәҙе, Бөгөлмә өйәҙе, Быҙаулыҡ өйәҙе, Һарытау губернаһының Николаевск һәм Яңы Үҙән өйәҙҙәренән, Сембер губ. Ставрополь,...
ҺАМАР ДӘҮЛӘТ АРХИТЕКТУРА‑ТӨҘӨЛӨШ УНИВЕРСИТЕТЫ
ҺАМАР ДӘҮЛӘТ АРХИТЕКТУРА‑ТӨҘӨЛӨШ УНИВЕРСИТЕТЫ. Бәләбәй ҡ. филиалы 1994 й. дөйөм техника ф‑ты булараҡ асыла, 1998 й. башлап Һ.д.а.‑т.у., 2016 й. — Бәләбәй ҡ. Һамар техник ун‑ты...
ҺАМАР ДӘҮЛӘТ ТИМЕР ЮЛДАР УНИВЕРСИТЕТЫ
ҺАМАР ДӘҮЛӘТ ТИМЕР ЮЛДАР УНИВЕРСИТЕТЫ. Өфөләге филиалы 1958 й. Өфө уҡыу‑консультация пункты булараҡ асыла, 1998 й. хәҙ. статусын ала. 1 каф., 7 лаб., компьютер класы, китапханаһы...
ҺАМАР ӨЛКӘҺЕ
ҺАМАР ӨЛКӘҺЕ, РФ субъекты. Татарстан һәм Ҡаҙағстан респ., Ульяновск, Һарытау өлкәләре, Ырымбур өлкәһе м‑н сиктәш. Үҙәге — Һамар ҡалаһы. 1928 й. 14 майында Урта Волга өлк....
ҺАМАР УРТА МӘКТӘБЕ
ҺАМАР УРТА МӘКТӘБЕ, Хәйбулла р‑нында урынлашҡан. 1894 й. 2 йыллыҡ сиркәү‑мәхәллә мәктәбе булараҡ асыла, 1918 й. алып 2‑се баҫҡыс мәктәп, 1930 й. — колхозсы йәштәр мәктәбе,...
ҺАМАР‑ИВАНОВКА, Мәләүез р‑нындағы ауыл
ҺАМАР‑ИВАНОВКА, Мәләүез р‑нындағы ауыл, Первомайский а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Мәләүез т. юл ст. Көнс. табан 8 км алыҫлыҡта Ужа й. (Ағиҙел й. басс.) буйында урынлашҡан....
ҺАМАР, Әбйәлил р‑нындағы ауыл
ҺАМАР, Я ң ы Һ а м а р, Әбйәлил р‑нындағы ауыл, Таштимер а/с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 29 км һәм Магнитогорск т. юл ст. (Силәбе өлк.) Т.‑Көнб. табан 27 км алыҫлыҡта Суртанды...
ҺАМАР, Хәйбулла р‑нындағы ауыл
ҺАМАР, Хәйбулла р‑нындағы ауыл, Һамар а/с үҙәге. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 18 км һәм Һары т. юл ст. (Ырымбур өлк.) Т.‑Көнс. табан 76 км алыҫлыҡта Таналыҡ й. буйында урынлашҡан....