Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

МАКАРОВА Людмила Васильевна

МАКАРОВА Людмила Васильевна (16.3.1924, Ишем ҡ. — 29.8.2018, Өфө ҡ.), педиатр, инфекционист. Медицина фәндәре докторы (1978), профессор (1979). СССР‑ҙың һаулыҡ һаҡлау отличнигы (1968). БДМИ‑ны тамамлаған (1946), 1949—53 йй. Өфө фельдшер‑акушерлыҡ мәктәбе уҡытыусыһы. 1950—96 йй. БДМУ‑ла эшләй (1974—86...

МАКАРОН СӘНӘҒӘТЕ

МАКАРОН СӘНӘҒӘТЕ, макарон изделиелары (макарон, рожки, вермишель, туҡмас, фигуралы изделиелар һ.б.) эшләп сығарған аҙыҡ‑түлек сәнәғәте тармағы. Макарон изделиеларын бойҙай ононан әҙерләйҙәр, сорты ондоң сифатына һәм өҫтәмә компоненттарға (мәҫ., йомортҡа) бәйле, туҡлыҡлы булыуын һәм тәменең сифаттарын...

МАКЛАКОВ Владислав Вениаминович

МАКЛАКОВ Владислав Вениаминович (16.11.1938, Вологда өлк. Терёхино а. — 8.10.2007, БР‑ҙың Өфө р‑ны Николаевка а.), тренер. Софтбол б‑са Рәсәйҙең атҡ. тренеры (1998). БАССР‑ҙың атҡ. физик культура хеҙм‑ре (1988). 1959 й. алып Өфө р‑нында эшләй: Осоргин тулы булмаған урта мәктәбендә, 1967 й. — Дмитриевка...

МАКРУШИНА Татьяна Владимировна

МАКРУШИНА Татьяна Владимировна (9.9.1961, Ишембай ҡ.), актриса. БР‑ҙың халыҡ (1997), БССР‑ҙың атҡ. (1991) артисы. Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы (1990). ӨДСИ‑не тамамлағандан һуң (1983; А.К.Лощенков, П.Р.Мельниченко курсы) БР‑ҙың Урыҫ драма театры актрисаһы. М. тәрән драматизм, көслө темперамент, һығылмалылыҡ,...

МАКСИМ ГОРЬКИЙ, Архангел р‑нындағы ауыл

МАКСИМ ГОРЬКИЙ, Архангел р‑нындағы ауыл, Арх-Латыш а/с үҙәге. Район үҙәгенән К. 15 км һәм Приуралье т. юл ст. К. табан 21 км алыҫлыҡта Төрөш й. (Инйәр й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1939 й. — 1793 кеше (Горный һәм Заря аа. халҡы м‑н бергә иҫәпләнгән); 1959 — 644; 1989 — 715; 2002 — 838; 2010 —...

МАКСИМЕНКО Михаил Захарович

МАКСИМЕНКО Михаил Захарович (23.5.1928, Украина ССР‑ы Ташино а. — 15.1.2002, Өфө), инженер‑механик. Техник ф. д‑ры (1980), проф. (1981). РФ‑тың почётлы юғары проф. белем биреү хеҙм‑ре (1998). Днепропетровск химия‑технология ин‑тын тамамлағандан һуң (1955) һәм 1959 й. алып Яңы Өфө НЭЗ‑ында, 1957—59 йй....

МАКСИМОВ Владимир Павлович

МАКСИМОВ Владимир Павлович (4.10.1934, Дәүләкән ҡсб, хәҙер Дәүләкән ҡ., — 12.11.1982, Мәскәү ҡ.), тау инженеры‑геолог. Техник фәндәр докторы (1974), профессор (1980). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1956) “Аксаковнефть” нефть промыслаһы идаралығында эшләй, 1963 й. алып ӨНИ‑лә уҡыта, 1964 й. — “Гидротюменьнефтегаз”...

МАКСИМОВ Геннадий Григорьевич

МАКСИМОВ Геннадий Григорьевич (29.3.1940, Өфө), токсиколог. Мед. ф. д‑ры (1990), проф. (1992). БАССР‑ҙың атҡ. табибы (1986), СССР‑ҙың һаулыҡ һаҡлау отличнигы (1980). БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1963) 1966 й. тиклем Әлшәй р‑ны мед. учреждениеларында эшләй. 1969 й. алып Өфө хеҙмәт мед. һәм кеше экологияһы...

МАКСИМОВ Геннадий Семёнович

МАКСИМОВ Геннадий Семёнович (22.1.1895, Өфө губ. Бөрө өйәҙе Миәҙек а. (БР‑ҙың Бөрө р‑ны) — 24.11.1968, Өфө), дерматовенеролог. Мед. ф. д‑ры (1949), проф. (1954). БАССР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (1957). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Томск ун‑тын тамамлағандан һуң (1920) Өфө тире‑венерология диспансерында эшләй,...

МАКСИМОВ Игорь Владимирович

МАКСИМОВ Игорь Владимирович (17.2.1967, Сыуаш АССР‑ының Ильменкассы а.), биохимик, үҫемлектәр физиологы. Биол. ф. д‑ры (2005), проф. (2013). БАХИ‑ны тамамлағандан һуң (1988) 1989 й. тиклем шунда уҡ эшләй. 1992 й. алып Биохимия һәм генетика ин‑тында: 1996 й. башлап өлкән ғилми хеҙм‑р, 2002 й. — лаб....

МАКСИМОВ, Яңауыл р‑нындағы ауыл

МАКСИМОВ, Э н д е м, Яңауыл р‑нындағы ауыл, Максимов а/с үҙәге. Район үҙәгенән һәм Яңауыл т. юл ст. Көнс. табан 26 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 1066 кеше; 1920 — 1169; 1939 — 1091; 1959 — 934; 1989 — 630; 2002 — 642; 2010 – 590 кеше. Башҡорттар, удмурттар йәшәй (2002). Урта мәктәп, балалар...

МАКСИМОВИЧ Георгий Алексеевич

МАКСИМОВИЧ Георгий Алексеевич (29.5.1904, Варшава ҡ. — 16.5.1979, Пермь ҡ.), тау инженеры‑геолог. Геология‑минералогия фәндәре докторы (1945), профессор (1934). Днепропетровск тау институтын тамамлаған (1926). Фәнни эшмәкәрлеге нефть геологияһы, гидрогеологияһы, гидрогеохимияһы һәм геоморфологияһы,...

МАКСИМОВКА, ауыл, Черниковка ҡасабаһы эсендә

МАКСИМОВКА, ауыл, 20 б. 30‑сы йй. уртаһынан Черниковка ҡасабаһы (ҡара: Черниковск) эсендә. Ауылға Өфө өйәҙендә батша һарайы крәҫтиәндәре нигеҙ һала, 1614 й. алып Максимов яңы ауылы исеме м‑н билдәле. 1799 й. 104 ир‑ат иҫәпкә алынған, 1865 й. 81 йортта 463 кеше йәшәгән. Игенселек, умарт‑ҡ, сана һәм арба...

МАКСИМОВКА, Стәрлетамаҡ р‑нындағы ауыл

МАКСИМОВКА, Стәрлетамаҡ р‑нындағы ауыл, Максимовка а/с үҙәге. Район үҙәгенән һәм Стәрлетамаҡ т. юл ст. Көнб. табан 50 км алыҫлыҡта Ҡуғанаҡ й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 604 кеше; 1920 — 634; 1939 — 451; 1959 — 198; 1989 — 377; 2002 — 330; 2010 — 293 кеше. Урыҫтар йәшәй (2002). Урта мәктәп,...

МАКСИМОВСКИЙ, төбәк, тәбиғәт ҡомартҡыһы

МАКСИМОВСКИЙ, төбәк, тәбиғәт ҡомартҡыһы (2005). Әлшәй р‑ны Яңы Воздвиженка а. көнбайышҡа табан 3,5 км алыҫлыҡта Липовка й. (Дим й. басс.) һул ярында урынлашҡан. Майҙаны 6,6 га. Пермдең татар ярусы терриген тоҡомдарынан ғибәрәт. Ландшафы ҡоро болондарҙан һәм киң япраҡлы урмандарҙан (имән, йүкә, йыла)...

МАКСИМОЧКИН Валерий Иванович

МАКСИМОЧКИН Валерий Иванович (22.3.1952, БАССР‑ҙың Фёдоровка р‑ны Фёдоровка а.), физик. Физика‑матем. ф. д‑ры (1996), проф. (1998). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1974) 1977 й. тиклем һәм 1981—2003 йй. шунда уҡ эшләй (1993—99 йй. өлкән ғилми хеҙм‑р), 2004 й. алып МДУ‑ла. Фәнни эшмәкәрлеге магнит күренештәре...

МАКСИМЧА Иван Васильевич

МАКСИМЧА Иван Васильевич [14.9.1922, БАССР‑ҙың Бәләбәй кантоны Николаевка а. (БР‑ҙың Миәкә районы) — 26.4.1985, Өфө ҡ.], лётчик, майор (1946). Советтар Союзы Геройы (1945). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Тамбов хәрби-авиация пилоттар мәктәбен тамамлаған (1943). 1939 й. алып колхозда, 1940 й. — Өфө ҡ. эшләй....

МАКУНИНА Александра Александровна

МАКУНИНА Александра Александровна (16.9.1917, Рязань губ. Марьевка а. — 13.11.2000, Мәскәү), географ‑ландшафт белгесе. Геогр. ф. д‑ры (1972). РФ‑тың атҡ. фән эшмәкәре (1993). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Мәскәү ҡала пед. ин‑тын тамамлаған (1939). Фәнни эшмәкәрлеге төбәк физик географияһына, ландшафты...

МАКУРИН Алексей Васильевич

МАКУРИН Алексей Васильевич (28.4.1972, Стәрлетамаҡ ҡ.), спортсы. Еңел атлетика б‑са Рәсәйҙең халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (1994). СДПИ‑ны (1995), Стәрлетамаҡ физик культура ин‑тын (2004) тамамлаған. Стәрлетамаҡ СДЮШОР‑ы, “Динамо” физкультура‑спорт йәмғиәте (тренерҙары А.А.Пономаренко, Р.А.Сәлиев)...

МАКУШКИН Владимир Викторович

МАКУШКИН Владимир Викторович (17.9.1958, Өфө — 23.11.2009, шунда уҡ), анестезиолог‑реаниматолог, педиатр. Мед. ф. д‑ры (2004), проф. (2007). БДМИ‑ны тамамлаған (1981), 1982 й. алып Респ. балалар клиник дауаханаһында, 2003— 2009 йй. БДМУ‑ла эшләй. Фәнни эшмәкәрлеге балалар хирургияһы һәм педиатрияла...