Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

МИРНЫЙ, Благовар р‑нындағы ауыл

МИРНЫЙ, Благовар р‑нындағы ауыл, Мирный а/с үҙәге. Район үҙәгенән Көнб. 16 км һәм Благовар т. юл ст. Т. табан 32 км алыҫлыҡта Батҡаҡ й. (Ҡармасан й. ҡушылдығы) буйында, Һамар—Өфө—Силәбе автомобиль юлында урынлашҡан. Халҡы: 1939 й. — 306 кеше; 1959 — 565; 1989 — 994; 2002 — 1042; 2010 — 1067 кеше. Урыҫтар...

МИРКО Павел Дмитриевич

МИРКО Павел Дмитриевич (17.4. 1901, Киев губ. Геническ ҡ. — 25.1.1978, Өфө), иҡтисадсы. Иҡт. ф. канд. (1949). БАССР‑ҙың атҡ. фән һәм техника эшмәкәре (1967). Граждандар һуғышында ҡатнашыусы. Мәскәү инженерлыҡ-иҡт. ин‑тын (1932) һәм Үҙәк Союздың Юғары пед. ғәмәли иҡт. һәм тауар өйрәнеү ғилеме ин‑тын...

МИРКИН Борис Михайлович

МИРКИН Борис Михайлович (16.7.1937, Өфө — 9.8.2017, шунда уҡ), фитоценолог, агроэколог. БР ФА‑ның мөхбир ағзаһы (1998), биол. ф. д‑ры (1975), проф. (1976). РФ‑тың (1994), БАССР‑ҙың (1976) атҡ. фән эшмәкәре. Ҡазан ун‑тын тамамлағандан һуң (1959) БНИИСХ‑ла эшләй. 1960—61 йй. һәм 1963 й. алып БДУ‑ла (1982—86 йй....

МИРЗАЯНОВ Вил Солтан улы

МИРЗАЯНОВ Вил Солтан улы (9.3.1935, БАССР‑ҙың Дүртөйлө р‑ны Иҫке Кәңгеш а.), химик. Химия ф. д‑ры (1985), проф. (1985). Мәскәү нескә химия технологияһы ин‑тын тамамлағандан һуң (1958) Мәскәүҙә эшләй: 1960 й. тиклем 4019‑сы почта йәшниге пр‑тиеһында, 1965—92 йй. Дәүләт Органик химия һәм технологиялар...

МИРЗАҺИТОВ Әсхәт Мәсғүт улы

МИРЗАҺИТОВ Әсхәт Мәсғүт улы [13.10.1928, БАССР‑ҙың Бәләбәй кантоны Бикмәт а. (БР‑ҙың Туймазы р‑ны) — 24.11.1989, Өфө, ш. уҡ райондың Ҡандра ҡсб ерләнгән], драматург. Яҙыусылар союзы ағзаһы (1957). М.Горький ис. Әҙәбиәт ин‑тын тамамлаған (1961). 1948—49 йй. Йомағужа һәм Ауырғазы (ҡара: Салауат башҡорт...

МИРЗАҺИТ, Баҡалы р‑нындағы ауыл

МИРЗАҺИТ, Баҡалы р‑нындағы ауыл, Урманай а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 42 км һәм Туймазы т. юл ст. Т. табан 70 км алыҫлыҡта Наратлы й. (Сөн й. ҡушылдығы) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1920 й. — 212 кеше; 1939 — 280; 1959 — 225; 1989 — 161; 2002 — 115; 2010 — 87 кеше. Татарҙар йәшәй (2002). Фельдшер‑акушерлыҡ...

МИРЗАНОВ Бәхтейәр Ғүмәр улы

МИРЗАНОВ Бәхтейәр Ғүмәр улы (10.11.1892, Өфө губ. Стәрлетамаҡ өйәҙе Йөрәктау‑Муҡшы а., хәҙ. БР‑ҙың Стәрлетамаҡ р‑ны Йөрәктау а., — 17.7.1941, Өфө), шағир. “Ғәлиә” мәҙрәсәһен тамамлаған (1914), БАХИ‑ла (1935), БДМИ‑ла (1937—41) уҡыған. 1914—15 йй. “Сөйөмбикә” ж. (Ҡазан) хеҙм‑ре. 1917—19 йй. Сәмәрҡәнд,...

МИРЗАДЖАНЗАДЕ Азат Хәлил улы

МИРЗАДЖАНЗАДЕ Азат Хәлил улы (29.9.1928, Баҡы — 17.7.2006, шунда уҡ), тау инженеры. Әзербайжан ССР‑ы ФА акад. (1968), БР ФА‑ның почётлы акад. (1991), техник ф. д‑ры (1957), проф. (1959). Әзербайжан ССР‑ының атҡ. фән һәм техника хеҙм‑ре (1970), БР‑ҙың атҡ. нефтсеһе (1998), СССР‑ҙың почётлы нефтсеһе (1971),...

МИРЖАНОВА Сәриә Фазулла ҡыҙы

МИРЖАНОВА Сәриә Фазулла ҡыҙы (24.12.1924, БАССР‑ҙың Тамъян‑Ҡатай кантоны 3‑сө Ҡусҡар а. — 25.11.2000, Өфө ҡ.), тел белгесе. Филология фәндәре докторы (1985). БАССР‑ҙың атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре (1985). Магнитогорск педагогия институтын (1948), К.А.Тимирязев исемендәге Башҡ. педагогия институтын...

МИРҒӘЗӘМОВ Марат Парис улы

МИРҒӘЗӘМОВ Марат Парис улы (26.2.1942, БАССР‑ҙың Ҡариҙел р‑ны Ҡариҙел а.), дәүләт эшмәкәре. ӨНИ‑не (1966), КПСС ҮК эргәһендәге Ижт. фәндәр акад. (Мәскәү, 1984) тамамлаған. 1961 й. алып Өфө НЭЗ‑ында, 1973 й. — КПСС‑тың Өфө ҡала ком‑тында эшләй, 1976 й. — Өфө КПСС‑ының Орджоникидзе район ком‑тында секретарь,...

МИРБАДАЛЕВА Адэльма Сабир ҡыҙы

МИРБАДАЛЕВА Адэльма Сабир ҡыҙы (5.10.1932, Мәскәү), фольклорсы. Филол. ф. д‑ры (1995). МДУ‑ны тамамлағандан һуң (1956) Сит телдәр һәм милли һүҙлектәр дәүләт нәшриәтендә мөхәррир; 1961— 2005 йй. РФА‑ның А.М.Горький ис. Донъя әҙәбиәте ин‑тында хеҙм‑р (икеһе лә — Мәскәү): 1977 й. алып өлкән ғилми хеҙм‑р,...

МИРАСОВ Сәғит Ғөбәйҙулла улы

МИРАСОВ Сәғит Ғөбәйҙулла улы [1880, Ырымбур губ. ш. уҡ исемле өйәҙе Мерәҫ а. (Ырымбур өлк. Яңы Сергиевка р‑ны) — 1932, Стәрлетамаҡ ҡ.], Башҡорт милли хәрәкәте эшмәкәре, тарихсы, фольклорсы. Тыуған ауылында мәҙрәсә тамамлаған. 1‑се Бөтә Рәсәй мосолман съезы делегаты. Бөтә башҡорт ҡоролтайҙарын ойоштороусыларҙың...

МИҢНУЛЛИН Туфан Ғабдулла улы

МИҢНУЛЛИН Туфан Ғабдулла улы (25.8.1935, ТАССР‑ҙың Оло Мәрәтхужа а. — 2.5.2012, Ҡазан), драматург. ТР‑ҙың халыҡ яҙыусыһы (2005), РСФСР‑ҙың (1984), ТАССР‑ҙың (1978), БР‑ҙың (1995) атҡ. сәнғәт эшмәкәре. ТР ФА акад. (2007). 1984—89 йй. ТАССР Яҙыусылар союзы идараһы рәйесе. М. драматургияһына жанр төрлөлөгө,...

МИҢНУЛЛИН Роберт Мөғәллим улы

МИҢНУЛЛИН Роберт Мөғәллим улы (1.8.1948, БАССР‑ҙың Илеш районы Нәжәде а. — 27.3.2020, Ҡазан ҡ.), яҙыусы, журналист. ТР‑ҙың халыҡ шағиры (2005). ТР‑ҙың атҡаҙанған сәнғәт эшмәкәре (1993), БР‑ҙың (1998) һәм Марий Элдың (2014) атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре. К.М.Миңнуллиндың ағаһы. Ҡазан университетын тамамлаған...

МИҢНУЛЛИН Ким Мөғәллим улы

МИҢНУЛЛИН Ким Мөғәллим улы (4.1.1959, БАССР‑ҙың Илеш р‑ны Шәммәт а.), әҙәбиәт белгесе, фольклорсы. ТР ФА‑ның мөхбир ағзаһы (2008), филол. ф. д‑ры (2002), проф. (2006). ТР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (2008). Р.М.Миңнуллиндың ҡустыһы. Ҡазан ун‑тын тамамлағандан һуң (1985) Ҡазанда эшләй: 1988 й. алып ТР ФА‑ның...

МИҢЛЕКӘЕВ Мәғдән Йәнфағ улы

МИҢЛЕКӘЕВ Мәғдән Йәнфағ улы (6.6.1932, БАССР‑ҙың Бүздәк р‑ны Яңы Һынны а. — 10.4.2015, Өфө), агроном. А.х. ф. д‑ры (1974), проф. (1976). Тажикстан а.х. ин‑тын тамамлаған (Сталинабад, 1954). 1957— 60 йй. һәм 1963 й. Тажикстан игенселек ҒТИ‑ның Вахш зона а.х. тәжрибә ст. (Ҡурған‑Түбә ҡ.) эшләй. 1963—94...

МИҢЛЕҒОЛОВА Нурсилә Харис ҡыҙы

МИҢЛЕҒОЛОВА Нурсилә Харис ҡыҙы (22.3.1965, БАССР‑ҙың Өфө районы Волков а.), спортсы. Ҡышҡы полиатлон буйынса Рәсәйҙең халыҡ‑ара класлы спорт мастеры (1999). БР‑ҙың атҡаҙанған физик культура хеҙмәткәре (2021). БДПИ‑ны тамамлаған (1994). Донъя чемпионы (1998, 2000, 2002), Донъя (1998) һәм Рәсәй (2001—03)...

МИҢЛЕҒОЛОВ Шәрип Хәби улы

МИҢЛЕҒОЛОВ Шәрип Хәби улы [14.6.1928, БАССР‑ҙың Бәләбәй кантоны Һыуыҡҡул а. (БР‑ҙың Йәрмәкәй р‑ны) — 7.1.2003, Өфө], хәрби эшмәкәр. Полк. (1969). Венгрияла (1956) һәм Чехословакияла (1968) ҡораллы конфликттарҙа ҡатнашҡан. Тбилиси пехота уч‑щеһын (1948) һәм М.В.Фрунзе ис. Хәрби акад. (Мәскәү, 1960) тамамлаған....

МИҢЛЕҒОЛОВ Тәфтизан Таһир улы

МИҢЛЕҒОЛОВ Тәфтизан Таһир улы [29.5.1922, АСБР‑ҙың Бөрйән- Түңгәүер кантоны Күсей а. (БР‑ҙың Баймаҡ р‑ны) — 29.9.1943, Белорус ССР‑ы Усохи а. янында, Галки а. ерләнгән], Советтар Союзы Геройы (1944). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Баймаҡ районының Ворошилов исемендәге колхозында эшләй. 1942 й. апреленән...

МИҢЛЕҒОЛОВ Вил Бәхтейәр улы

МИҢЛЕҒОЛОВ Вил Бәхтейәр улы (9.1.1940, БАССР‑ҙың Бүздәк р‑ны Ҡаңны-Төркәй а.), нефтсе. БАССР‑ҙың атҡ. нефтсеһе (1975), СССР‑ҙың почётлы нефтсеһе (1979). 1957—59 йй. Бүздәк р‑нының А.Матросов ис. с‑зында эшләй, 1960 й. алып “Шуйский” с‑зы (Ҡаҙаҡ ССР‑ы), 1961 й. — “Бүздәк” с‑зы тракторсыһы. 1964— 96 йй....