Список материалов
САФИН Станислав Ғәзиз улы
САФИН Станислав Ғәзиз улы (17.6. 1950, БАССР‑ҙың Ғафури р‑ны Еҙем- Ҡаран а.), физик. Техник ф. д‑ры (2008), проф. (2008). БДУ‑ны (1975), Свердловск халыҡ хужалығы ин‑тын (1988) тамамлаған. 1975 й. алып “Татнефть” ПБ‑ның “Азнакаевскнефть” НГДУ‑һы инженеры, 1977 й. — “Нижневартовскнефтегаз” ПБ‑ның өлкән...
САФИН Рафаэль Әхмәтсафа улы
САФИН Рафаэль Әхмәтсафа улы [16.2.1932, БАССР‑ҙың Үрге Ҡыйғы р‑ны Йыланлы а. (БР‑ҙың Ҡыйғы р‑ны) — 22.12.2002, Өфө, тыуған яғында ерләнгән], шағир, драматург. БАССР‑ҙың атҡ. сәнғәт эшмәкәре (1982). Яҙыусылар союзы ағзаһы (1960). М.Горький ис. Әҙәбиәт ин‑тын тамамлағандан һуң (Мәскәү, 1957) “Совет Башҡортостаны”...
САФИН Нурулла Дәүләтгәрәй улы
САФИН Нурулла Дәүләтгәрәй улы [25.7.1923, БАССР‑ҙың Бөрө кантоны Иҫке Ҡаҙансы а. (БР‑ҙың Асҡын р‑ны) — 15.5.1993, Өфө, тыуған яғында ерләнгән], Советтар Союзы Геройы (1945). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Асҡын р‑нының “Ильич азатлығы” к‑зында эшләгән. 1943 й. алып 1‑се Украина фронтында хеҙмәт итә. Герой...
САФИН Ирек Әхмәт улы
САФИН Ирек Әхмәт улы (15.6.1932, ТАССР‑ҙың Әлмәт р‑ны Мәмәт а. — 23.1.2004, Өфө), хирург. Мед. ф. д‑ры (1987), проф. (1989). БР‑ҙың атҡ. фән эшмәкәре (1999), БР‑ҙың атҡ. табибы (1993). БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1957) 1961 й. тиклем Мишкә район дауаханаһында (1958 й. алып баш табип), 1963 й. башлап...
САФИН Ғәтфән Ғизетдин улы
САФИНҒәтфән Ғизетдин улы (20.5. 1920, Өфө губ. Стәрлетамаҡөйәҙе 1‑се Ишле а., хәҙ. БР‑ҙың Ауырғазы р‑ны Ишле а., — 15.6.2012, шунда уҡ), Соц. Хеҙмәт Геройы (1966). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. 1933 й. алып Боҙаяҙ р‑нының “Урал” к‑зында эшләй; 1938—84 йй. Ауырғазы р‑нында: 1941 й. тиклем Ишле МТС‑ының...
САФИН Вадим Фәтхи улы
САФИН Вадим Фәтхи улы (11.4.1933, БАССР‑ҙың Ейәнсура районы 2‑се Назар а., хәҙер БР‑ҙың шул уҡ районы Яңы Себенле а., — 7.9.2021, Өфө ҡ.), психолог, педагог. Психология фәндәре кандидаты (1969), профессор (1992). БР‑ҙың атҡаҙанған фән эшмәкәре (1993), БАССР‑ҙың атҡаҙанған уҡытыусыһы (1990), БР‑ҙың мәғариф...
САФИН Вадим Фәтхи улы
САФИН Вадим Фәтхи улы (11.4.1933, БАССР‑ҙың Ейәнсура районы 2‑се Назар а., хәҙер БР‑ҙың шул уҡ районы Яңы Себенле а., — 7.9.2021, Өфө ҡ.), психолог, педагог. Психология фәндәре кандидаты (1969), профессор (1992). БР‑ҙың атҡаҙанған фән эшмәкәре (1993), БАССР‑ҙың атҡаҙанған уҡытыусыһы (1990), БР‑ҙың мәғариф...
САФИН Әхмәт Мөхлис улы
САФИН Әхмәт Мөхлис улы (10.12. 1925, БАССР‑ҙың Стәрлетамаҡ кантоны Иҫке Бурлы а., хәҙ. БР‑ҙың Ғафури р‑ны Бурлы а.), педагог. Пед. ф. д‑ры (1995), проф. (1996).__ БР‑ҙың атҡ. уҡытыусыһы (1992). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. К.А.Тимирязев ис. Башҡ. пед. ин‑тын (1955), Стәрлетамаҡ пед. ин‑тын (1959) тамамлаған....
САФИН Алмаз Миңлеғәле улы
САФИН Алмаз Миңлеғәле улы (4.10.1985, БАССР‑ҙың Әлшәй районы Раевка эшселәр ҡсб — 14.1.2023, Кременная ҡ., БР‑ҙың Әлшәй районы Шафран а. ерләнгән). Рәсәй Федерацияһы Геройы (2023). Сүриәләге хәрби хәрәкәттәрҙә (2014—17) һәм Донецк һәм Луганск Халыҡ Республикаларын һаҡлау буйынса махсус хәрби операцияла...
САФИЕВ Олег Ғиниәт улы
САФИЕВ Олег Ғиниәт улы (20.12.1952, Өфө ҡ. — 14.11.2015, Мәскәү ҡ.), химик‑технолог. Химия фәндәре докторы (1994). ӨНИ‑не тамамлаған (1975), 1977 й. алып шунда уҡ эшләй (1980 й. — өлкән ғилми хеҙмәткәр), 1992 й. — Теүәл органик синтез ҒТИ‑ның органик синтез бүлеге мөдире. 1995 й. башлап “Петро‑Сервис”...
САФИЕВ Олег Ғиниәт улы
САФИЕВ Олег Ғиниәт улы (20.12.1952, Өфө ҡ. — 14.11.2015, Мәскәү ҡ.), химик‑технолог. Химия фәндәре докторы (1994). ӨНИ‑не тамамлаған (1975), 1977 й. алып шунда уҡ эшләй (1980 й. — өлкән ғилми хеҙмәткәр), 1992 й. — Теүәл органик синтез ҒТИ‑ның органик синтез бүлеге мөдире. 1995 й. башлап “Петро‑Сервис”...
САФАРОВА Елена Владимировна
САФАРОВА Елена Владимировна (23.3.1975, Ржев ҡ.), спортсы. Ғәмәли- хәрби күпбәйгеләр (1997) һәм биатлон (2001) б‑са Рәсәйҙең халыҡ‑ара класлы спорт мастеры. БР‑ҙың күренекле спортсыһы (1995). Урал физик культура акад. тамамлаған (1997). Биатлон б‑са СДЮШОР тәрбиәләнеүсеһе (Өфө; тренерҙары А.Т.Сәфәров...
САФАРОВА Валентина Исаевна
САФАРОВА Валентина Исаевна (17.4.1950, Краснодар крайы Самурская ст.), химик‑эколог. Химия ф. д‑ры (2005), проф. (2005). БР‑ҙың атҡ. экологы (2005). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1972) Бөтә союз гербицидтар һәм үҫемлектәрҙең үҫеүен көйләгестәр ғилми‑тикшеренеү технология ин‑тында (Өфө) эшләй: 1981 й. алып...
САФАР, Шишмә р‑нындағы ауыл
САФАР, Шишмә р‑нындағы ауыл, Сафар а/с үҙәге. Район үҙәгенән һәм Шишмә т. юл ст. Көнб. табан 12 км алыҫлыҡта Ҡарамалы й. (Дим й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 2484 кеше; 1920 — 3510; 1939 — 2298; 1959 — 1523; 1989 — 975; 2002 — 991 кеше. Татарҙар йәшәй. С. — “Сафар” АХПК‑ның үҙәк усадьбаһы....
САФАР, Шишмә р‑нындағы ауыл
CАФАР, Шишмә р‑нындағы ауыл, Сафар а/с үҙәге. Район үҙәгенән һәм Шишмә т. юл ст. Көнб. табан 12 км алыҫлыҡта Ҡарамалы й. (Дим й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 2484 кеше; 1920 — 3510; 1939 — 2298; 1959 — 1523; 1989 — 975; 2002 — 991; 2010 — 991 кеше. Татарҙар йәшәй (2002). Төп мәктәп (Шишмә...
САФАР, Миәкә р‑нындағы ауыл
САФАР, Миәкә р‑нындағы ауыл, Йәнәби‑Урсай а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 35 км һәм Аксёнов т. юл ст. К.‑Көнб. табан 59 км алыҫлыҡта Дим й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 361 кеше; 1920 — 471; 1939 — 388; 1959 — 411; 1989 — 309; 2002 — 339; 2010 — 288 кеше. Башҡорттар йәшәй (2002). Төп мәктәп,...
САФАКҮЛ РАЙОНЫ
САФАКҮЛ РАЙОНЫ, Ҡурған өлкәһенең көньяҡ‑көнбайышында урынлашҡан. 1941 й. Силәбе өлкәһе терр‑яһында ойошторолған, 1943 й. 6 февр. алып Ҡурған өлк. составына ингән. Майҙаны — 2280 км2. Адм. үҙәге — Сафакүл ауылы. Районда 13 ауыл советы, 33 ауыл торама пункты бар. Халҡы — 15,3 мең кеше (2010), ш. иҫ. 43%...
САФ ТИМЕР
САФ ТИМЕР, саф элементтар класы минералы, Fe. Никель менән тәбиғи иретмәләр рәүешендә осрай. Составында баҡыр, кобальт, марганец, саф ағалтын ҡушылмалары бар. Табыу шарттарына ҡарап теллурлы (ерҙәге) һәм метеоритлы (йыһандағы) С.т. айырыла. Теллурлы С.т. куб сингонияһында кристаллана, кристалдары һирәк....
САФ ТИМЕР
САФ ТИМЕР, саф элементтар класы минералы, Fe. Никель м‑н тәбиғи иретмәләр рәүешендә осрай. Составында баҡыр, кобальт, марганец, саф ағалтын ҡушылмалары бар. Табыу шарттарына ҡарап теллурлы (ерҙәге) һәм метеоритлы (йыһандағы) С.т. айырыла. Теллурлы С.т. куб сингонияһында кристаллана, кристалдары һирәк....
САФ МЕНГЕ ТОҠОМ
САФ МЕНГЕ ТОҠОМ а т т а р ы. 17 б. аҙ. — 18 б. башында Бөйөк Британияла көнсығыш тоҡомло иң яҡшы айғырҙар м‑н урындағы менге һәм көнсығыш тоҡомло бейәләрҙе ҡасырып, тоҡом яңыртыу ысулы ярҙамында сығарылған. Таҙа тоҡом ысулы м‑н камиллаштырылған. Донъя фондында 20 нәҫел ебе бар. Рәсәйгә 18 б. аҙ. индерелгән....
