Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

ТУГАЙ

ТУГАЙ, судан үләне сорты. 1978 й. Ә.Н.Биктимеров (БНИИСХ) тарафынан Бродская 2, Казанская, Камышенская скороспелая, Лунинская, Пензенская ранняя сорттарынан алынған үҙенән‑үҙе...

ТУГУНОВ Павел Иванович

ТУГУНОВ Павел Иванович (28.10. 1930, Сталинград ҡ. — 4.2.1993, Өфө), инженер‑механик. Техник ф. д‑ры (1971), проф. (1972). РФ‑тың (1992) һәм БАССР‑ҙың (1978) атҡ. фән һәм техника эшмәкәре,...

ТУҒАҘАҠ

  ТУҒАҘАҠ (Otis tarda), торна һымаҡтар отрядының туғаҙаҡ һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған ҡош. Евразияла таралған. Күсәр ҡош. Кәүҙә оҙонлоғо 80—120 см, ауырлығы 7—12 кг, ҡанат ҡоласы...

ТУҒАЖМАН

ТУҒАЖМАН (Seseli), сатыр һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлектәр заты. Яҡынса 100 төрө билдәле, Евразияның уртаса, субтропик бүлкәттәрендә һәм Төньяҡ Африкала таралған. Башҡортостанда...

ТУҒАЙ, Благовещен р‑нындағы ауыл

ТУҒАЙ, Благовещен р‑нындағы ауыл, Туғай а/с үҙәге. Район үҙәгенән К. 40 км һәм Загородная т. юл ст. Көнб. табан 12 км алыҫлыҡта Ағиҙел й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1939 й. —...

ТУҒАЙ, Борай р‑нындағы ауыл

ТУҒАЙ, Борай р‑нындағы ауыл, Ҡушманаҡ а/с ҡарай. Район үҙәгенән Көнб. 4 км һәм Яңауыл т. юл ст. К.‑Көнс. табан 72 км алыҫлыҡта Сүлҙи й. (Тере Танып й. басс.) буйында урынлашҡан....

ТУҒАЙ, Бүздәк р‑нындағы ауыл

ТУҒАЙ, Бүздәк р‑нындағы ауыл, Сабай а/с ҡарай. Район үҙәгенән һәм Бүздәк т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 50 км алыҫлыҡта Шығай й. (Сәрмәсән й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы: 1939...

ТУҒАЙ, Ғафури р‑нындағы ауыл

ТУҒАЙ, Ғафури р‑нындағы ауыл, Үтәк а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.-Көнб. 20 км һәм Аҡкүл т. юл ст. К.-Көнс. табан 49 км алыҫлыҡта Егән й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. — 853 кеше;...

ТУҒАН Иҫәнбикә

ТУҒАН Иҫәнбикә (8.12.1940, Истанбул ҡ., Төркиә), тарихсы. БР ФА‑ның сит ил ағзаһы (2012), Төркиә ФА‑ның почётлы ағзаһы (2010). Филос. д‑ры (1973), проф. (1995). Ә.Ә. Вәлидовтың ҡыҙы. Истанбул...

ТУҒАН Сүбидәй

ТУҒАН Сүбидәй (21.12.1943, Истанбул ҡ., Төркиә), иҡтисадсы. Филос. д‑ры (1972), проф. (1986). Ә.Ә.Вәлидовтың улы. Яҡын көнсығыш техник ун‑тын тамамлаған (Анкара, 1967). 1970 й. алып Техас...

ТУҒАНЛЫҠ СИСТЕМАҺЫ

ТУҒАНЛЫҠ СИСТЕМАҺЫ, әңгәмәсегә мөрәжәғәт итеү һәм туғанлыҡты белдерер өсөн хеҙмәт иткән туғанлыҡ терминдары йыйылмаһы. Башҡорттарҙа Т.с. йәйләүгә сығыу м‑н бәйле...

ТУҒАРҺАЛҒАН, күл

ТУҒАРҺАЛҒАН, Ағиҙел й. басс. күл, тәбиғәт ҡомартҡыһы (1985). Ишембай р‑ны Шихан а. көнсығышҡа табан 0,6 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Күл өҫтө майҙаны 0,1 км2, оҙонлоғо 395 м, киңлеге...

ТУҒЫҘБАЕВ Баймөхәмәт Вилдан улы

ТУҒЫҘБАЕВ Баймөхәмәт Вилдан улы [1884, Ырымбур губ. Орск өйәҙе Бүребай а., (БР-ҙың Хәйбулла р‑ны) — 1965, Өфө], дин әһеле. “Рәсүлиә” мәҙрәсәһен тамамлаған. 1938 й. алып Беренсе...

ТУҒЫҘБАЕВА Факиһа Һаҙый ҡыҙы

ТУҒЫҘБАЕВА Факиһа Һаҙый ҡыҙы (1.1.1950, БАССР‑ҙың Бүздәк р‑ны Бәләкәй Ҡаңны а.), шағирә. БР‑ҙың халыҡ шағиры (2014), РФ‑тың (2000) һәм БР‑ҙың (1992) атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре, БР‑ҙың...

ТУҒЫҘБАЕВА Факиһа Һаҙый ҡыҙы

ТУҒЫҘБАЕВА Факиһа Һаҙый ҡыҙы (1.1.1950, БАССР‑ҙың Бүздәк районы Бәләкәй Ҡаңны а. — 20.3.2021, Өфө ҡ., тыуған яғында ерләнгән), шағирә. БР‑ҙың халыҡ шағиры (2014), РФ‑тың (2000) һәм...

ТУҒЫҘЛЫ, Ҡыйғы р‑нындағы ауыл

ТУҒЫҘЛЫ, Ҡыйғы р‑нындағы ауыл, Арыҫлан а/с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнс. 16 км һәм Һилейә т. юл ст. (Силәбе өлк.) Т.‑Көнб. табан 29 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. —...

ТУҘБАШ ЙЫЛАНДАР

ТУҘБАШ ЙЫЛАНДАР (Colubridae), йыландар ғаиләһе. Яҡынса 2 мең төрө билдәле, Антарктиданан башҡа бөтә Ер шарында таралған. Башҡортостанда 4 төрө осрай: баҡыр йылан, таш йыланы,...

ТУҘҒАҠБАШ

ТУҘҒАҠБАШ (Senecio), астра һымаҡтар ғаиләһенә ҡараған үҫемлектәр заты. Яҡынса 3000 төрө билдәле, башлыса Көньяҡ Африкала, Урта диңгеҙ буйында, Азия һәм Американың уртаса...

ТУҘҘАН ЭШЛӘНГӘН ӨЙ КӘРӘК-ЯРАҒЫ

ТУҘҘАН ЭШЛӘНГӘН ӨЙ КӘРӘК-ЯРАҒЫ, эҫе һыу м‑н йомшартылған, ҡайһы берҙә ерек ҡайырыһы төнәтмәһендә буялған туҙҙан эшләнгән көнкүреш әйберҙәре. Туҙҙы махсус ҡорал —...

ТУҘЛЫҠЫУЫШ, Бәләбәй р‑нындағы ауыл

ТУҘЛЫҠЫУЫШ, Бәләбәй р‑нындағы ауыл, Туҙлыҡыуыш а/с үҙәге. Район үҙәгенән Т. 19 км һәм Аксаков т. юл ст. Т. табан 30 км алыҫлыҡта Өҫән й. буйында урынлашҡан. Халҡы: 1906 й. —...