Для авторизации на текущем портале в Вашем профиле ЕСИА должно быть заполнено поле "Электронная почта"

Инергə
Төбәк интерактив энциклопедик портал «Башҡортостан»
Башҡортостан Республикаһы Фәндәр академияһы Башҡортостан Республикаһы “Башҡорт энциклопедияһы” дәүләт автономиялы фән учреждениеһы

Список материалов

Наименование статьи
Содержание статьи
Автор
Рубрикатор
Шәхестәр
Энциклопедии
Яңынан эҙләргә

ҒИЛӘЖЕВ Рәил Мәсәлим улы

ҒИЛӘЖЕВ Рәил Мәсәлим улы (12.8.1953, БАССР‑ҙың Туймазы р‑ны Туймазы ҡсб, хәҙ. Туймазы ҡ.), тау инженер‑нефтсеһе. Техник ф. д‑ры (2004). БР‑ҙың атҡ. нефтсеһе (2002). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1975) Туймазы быраулау эштәре идаралығында эшләй: 1984 й. алып бүлек мөдире, 1995 й. — баш инженер; 1998 й. башлап...

ҒИЛӘЖЕВ Фуат Ғәрифулла улы

ҒИЛӘЖЕВ Фуат Ғарифулла улы [9.5.1924, БАССР-ҙың Бәләбәй кантоны Йәрмәкәй а. (БР-ҙың Йәрмәкәй р-ны) – 16.11.2000, Өфө], хоҡуҡ белгесе. Юридик фәнд. канд. (1970). РСФСР-ҙың атҡ. юрисы (1974). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Харьков юридик ин-тын тамамлаған (1954). 1945 й. алып Белорет ҡ. прокуратураһы хеҙм‑ре....

ҒИЛӘЖЕВ Хәким

ҒИЛӘЖЕВ Хәким [Ғиләжев Лоҡман-Хәким Ғабдрахман улы; 1.3.1923, БАССР‑ҙың Бәләбәй кантоны Ҡаңны-Төркәй а. (БР-ҙың Бүздәк р-ны) — 14.11.1997, Өфө], яҙыусы. РСФСР-ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1983). Яҙыусылар союзы ағзаһы(1950). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Ғ.Ғ.Ғиләжевтең ағаһы. К.А.Тимирязев ис. Башҡ. пед....

ҒИЛӘЖЕТДИНОВ Йәүҙәт Мәхмүт улы

ҒИЛӘЖЕТДИНОВ Йәүҙәт Мәхмүт улы [15.4.1930, БАССР‑ҙың Өфө кантоны Арыҫлан а. (БР‑ҙың Шишмә районы) — 30.8.2011, Өфө ҡ.], философ, социолог. Философия фәндәре докторы (1975), профессор (1976). БАССР‑ҙың атҡаҙанған фән эшмәкәре (1980). Урта Азия университетын тамамлағандан һуң (Ташкент ҡ., 1952) Ташкент...

ҒИЛӘЖЕТДИНОВ Леонид Петрович

ҒИЛӘЖЕТДИНОВ Леонид Петрович (1.1.1933, БАССР‑ҙың Ҡалтасы р‑ны Тымбаҡты а. — 12.7.1994, Мәскәү), химик‑технолог. Техник ф. д‑ры (1972), проф. (1980). Мәскәү химия-технология ин‑тын тамамлағандан һуң (1955) Мәскәүҙә эшләй: Шиналар етештереү сәнәғәте ҒТИ‑ның өлкән ғилми хеҙм‑ре, лаб. нач., сектор мөдире;...

ҒИЛӘЖЕТДИНОВ Тажетдин Баһауетдин улы

ҒИЛӘЖЕТДИНОВ Тажетдин Баһауетдин улы [2.5.1924, БАССР‑ҙың Бөрө кантоны Оло Баҙраҡ а. (БР‑ҙың Борай районы) — 14.8.2012, Өфө ҡ., тыуған яғында ерләнгән], артиллерист, майор (2000). Советтар Союзы Геройы (1945). РСФСР‑ҙың халыҡ мәғарифы отличнигы (1968). Б.В. һуғышында ҡатнашыусы. Гурьев хәрби пехота...

ҒИЛДАНОВ Хәләф Ғилван улы

ҒИЛДАНОВ Хәләф Ғилван улы (1.2.1932, БАССР‑ҙың Илеш р‑ны Кесе Бишҡурай а. — 7.1.1994, шунда уҡ), Соц. Хеҙмәт Геройы (1975). БАССР‑ҙың атҡ. а.х. механизаторы (1975). 1952—92 йй. Илеш р‑нының “Коммунар” к‑зында тракторсы булып эшләй. Хеҙмәт нормаһын 3,6 тапҡырға арттырып үтәү һәм һөрөү сифатын яҡшыртыу...

ҒИЛМАНОВ Александр Йән улы

ҒИЛМАНОВ Александр Йән улы (14.2.1961, Өфө), клиник лаборатор диагностика табибы, биохимик. Мед. ф. д-ры (2001), проф. (2001). БДМИ‑ны тамамлаған (1984). 1987 й. алып БДМУ‑ла уҡыта, 1999 й. — биоорганик һәм клиник химия каф. мөдире, 2003 й. башлап БДМУ-ның дипломдан һуң белем биреү ин‑тының лаборатор...

ҒИЛМАНОВ Әмир Зариф улы

ҒИЛМАНОВ Әмир Зариф улы (24.10.1939, БАССР‑ҙың Бишбүләк районы Айыт а. — 21.7.2014, Ҡазан ҡ.), социолог. Философия фәндәре кандидаты (1977), социология фәндәре докторы (1993), профессор (1998). ТР‑ҙың атҡаҙанған фән эшмәкәре (1999). Иркутск хәрби авиация‑техник училищеһын (1960), Урал педагогия институтын...

ҒИЛМАНОВ Фәнүр Мөғәмбәр улы

ҒИЛМАНОВ Фәнүр Мөғәмбәр улы (9.2.1956, БАССР‑ҙың Благовар р‑ны Яңы Абзан ҡсб), журналист. БР‑ҙың атҡ. матбуғат һәм киң мәғлүмәт хеҙм‑ре (2006). Журналистар союзы ағзаһы (1989). БДУ‑ны тамамлағандан һуң (1981) “Знамя труда” гәз. хәбәрсеһе булып эшләй. 1986 й. алып “Кызыл таң” гәз. үҙ хәбәрсеһе. “Тыуған...

ҒИЛМАНОВА Рәсимә Хәмбәл ҡыҙы

ҒИЛМАНОВА Рәсимә Хәмбәл ҡыҙы (3.1.1963, БАССР‑ҙың Благовар р‑ны Шырлыҡ а.), географ, геоморфолог. Техник ф. д‑ры (2006), проф. (2010). БДУ‑ны тамамлаған (1986). 1980 й. алып Башҡ‑н нефть ғилми-тикшеренеү һәм проект ин‑тында, 1986 й. башлап “Нефтеотдача” ҒТИ‑нда эшләй. 1991 й. алып “Нефтегазтехнология”...

ҒИЛМАНОВА Шәүрә Ғәббәс ҡыҙы

ҒИЛМАНОВА Шәүрә Ғәббәс ҡыҙы (1.1.1954, БАССР‑ҙың Ғафури р‑ны Имәндәш а.), тележурналист. РФ‑тың (2005) һәм ТР‑ҙың (1997) атҡ. сәнғәт эшмәкәре, БР‑ҙың атҡ. мәҙәниәт хеҙм‑ре (1994). Журналистар союзы ағзаһы (1985). Ҡазан ун‑тын тамамлаған (1981). 1973 й. башлап Ғафури р‑нының Красноусол башланғыс мәктәбе...

ҒИЛМЕТДИНОВ Айҙар Рәшит улы

ҒИЛМЕТДИНОВ Айҙар Рәшит улы (3.5.1974, Өфө), хирург. Мед. ф. д‑ры (2007). Л.Т.Ғилметдинованың улы. БДМУ‑ны тамамлаған (1997), 2001 й. алып шунда уҡ эшләй. Фәнни эшмәкәрлеге хирургик һәм урологик профилле ауырыуҙарҙы реабилитациялау, бауыр яралары өҫтөн перитонизациялау өсөн клиник‑эксперименталь аллотрансплантант...

ҒИЛМЕТДИНОВ Әмир Тимерйән улы

ҒИЛМЕТДИНОВ Әмир Тимерйән улы (3.8.1955, БАССР‑ҙың Кушнаренко р‑ны Иҫке Мортаза а.), инженер‑технолог. Техник ф. д‑ры (1998). ӨНИ‑не тамамлағандан һуң (1977) шунда уҡ эшләй (2005 й. тиклем Стәрлетамаҡ филиалында). Фәнни хеҙмәттәре оксигенаттарҙы тикшереүгә һәм уларҙы файҙаланып альтернатив мотор яғыулыҡтары...

ҒИЛМЕТДИНОВА Лира Тәлғәт ҡыҙы

ҒИЛМЕТДИНОВА Лира Тәлғәт ҡыҙы (23.4.1953, БАССР‑ҙың Краснокама р‑ны Яңы Ҡабан а.), терапевт, кардиолог. Мед. ф. д‑ры (1998), проф. (1999). РФ‑тың (2007) һәм БР‑ҙың (2000) атҡ. табибы. БДМИ‑ны тамамлағандан һуң (1977) Өфөнөң 1‑се ҡала дауаханаһында эшләй. 1981 й. алып БДМУ‑ла: 2000 й. — мед. реабилитацияһы...

ҒИЛМИ АРХИВ

ҒИЛМИ АРХИВ, РФА‑ның Өфө ФҮ ҡарамағында була. Өфө фәнни үҙәгенең, уның учреждениеларының документтарын, ғалимдарҙың шәхси документтарын, экспедиция материалдарын һ.б. ҡабул итеү һәм һаҡлау м‑н шөғөлләнә. 1956 й. СССР ФА БФ Президиумы эргәһендә ТТӘИ документтары базаһында ойошторола, 2018 й. алып РФА...

ҒИЛМИ БАҪМАЛАР

ҒИЛМИ БАҪМАЛАР, ғилми эҙләнеүҙәр һәм ҡаҙаныштарҙың йомғаҡтарынан, нәшер ителергә ғилми яҡтан әҙерләнгән яҙма мәҙәниәт ҡомартҡыларынан һәм тарихи документтарҙан торған баҫма төрө. Диссертация, диссертацияның авторефераты, монография, ғилми хеҙмәттәр йыйынтығы, доклад тезистары һ.б. Ғ.б. булып тора. Башҡортостанда...

ҒИЛМИ ЙӘМҒИӘТТӘР

ҒИЛМИ ЙӘМҒИӘТТӘР, фәнни тикшеренеүҙәр алып барыусы белгестәрҙең ирекле берекмәләре. Фәнни мәғлүмәттәр м‑н алмашыу, тикшеренеүҙәрҙе яраштырыу, фәнни белемде таратыу һ.б. маҡсатта ойошторолалар. Ғ.й. юғары органы — съезд (йыйылыш), съездар араһында етәкселек итеүсе — 2—5 йылға һайлана торған совет (бюро)....

ҒИЛМИ КИТАПХАНА

ҒИЛМИ КИТАПХАНА. РФА‑ның Өфө ФҮ ҡарамағында. Өфөлә урынлашҡан. 1951 й. Тарих, тел һәм әҙәбиәт институты китапханаһы базаһында ойошторола. Фондында 720 меңдән ашыу һаҡлау берәмеге, ш. иҫ. 290 мең китап, 1650 периодик баҫма (850‑һе — сит телдәрҙә), 20 мең карта, микрофильм, микрофиша, 1,7 мең диссертация...

ҒИЛМИ МӘКТӘПТӘР

ҒИЛМИ МӘКТӘПТӘР. Ғалимдарҙың Ғ.м. сиктәрендәге эшмәкәрлеге түбәндәге шарттарҙа ғәмәлгә ашырыла: остаз‑шәкерт бәйләнешендә бер нисә быуын мәктәбенең етәксеһе — дөйөм лидер берләштергән фәнни йүнәлеш тотороҡлолоғо, тикшеренеүҙәрҙең фәнни әһәмиәте һәм һөҙөмтәләрҙең нәшер ителгән хеҙмәттәр, патенттар һ.б....