Список материалов
МӘҒЖӘНОВ Рим Вәли улы
МӘҒЖӘНОВ Рим Вәли улы (16.3.1943, БАССР-ҙың Учалы районы Ильинка приискыһы ҡсб, хәҙер БР‑ҙың шул уҡ районы Ильинка а.), невролог. Медицина фәндәре докторы (1989), профессор (1991)....
МӘҒЛИЕВ Рәмил Рафаэль улы
МӘҒЛИЕВ Рәмил Рафаэль улы (12.5.1960, Өфө), график. БР‑ҙың атҡ. рәссамы (2011). Рәссамдар союзы ағзаһы (1996). БДПИ‑ны тамамлағандан һуң (1983) Өфө сәнғәт уч‑щеһында уҡыта. 20 б. 80‑се...
МӘҒЛҮМӘТ АГЕНТЛЫҠТАРЫ
МӘҒЛҮМӘТ АГЕНТЛЫҠТАРЫ, баҫма һәм электрон киң мәғлүмәт саралары аша оператив хәбәрҙәрҙе йыйыу, эшкәртеү, һаҡлау һәм таратыу м‑н шөғөлләнгән дәүләт ҡарамағындағы...
МӘҒЛҮМӘТ СЕЛТӘРҘӘРЕ
МӘҒЛҮМӘТ СЕЛТӘРҘӘРЕ, алыҫлашҡан мәғлүмәт сығанаҡтарын (мәғлүмәттәр базаһы, мәғлүмәттәр сайты һ.б.) үҙ‑ара бәйләгән һәм ҡулланыусыларға уларға инеү мөмкинлеген биргән...
МӘҒЛҮМӘТ ТЕОРИЯҺЫ
МӘҒЛҮМӘТ ТЕОРИЯҺЫ, ғәмәли матем. файҙалы мәғлүмәтте кодлау, тапшырыу һәм айырып алыуҙы һанса ысулдар ярҙамында өйрәнгән бүлеге. М.т. 2 төп йүнәлеште айыра‑ лар: мәғлүмәт...
МӘҒЛҮМӘТ ТЕХНОЛОГИЯЛАРЫ
МӘҒЛҮМӘТ ТЕХНОЛОГИЯЛАРЫ (ингл. information technology), 1) программа‑аппарат комплексы нигеҙендә мәғлүмәтте йыйыу, теркәү, туплау, эшкәртеү, тапшырыу һәм яңынан тергеҙеү операцияларын...
МӘҒЛҮМӘТ ХЕҘМӘТЕ КҮРҺӘТЕҮ
МӘҒЛҮМӘТ ХЕҘМӘТЕ КҮРҺӘТЕҮ, һорау темаһына ярашлы ҡулланыусыларға мәғлүмәт биреү. Мәғлүмәтте 3 төп төркөмгә бүләләр: эш, ғилми тармаҡ өсөн һәм киң күләмле. М.х.к. төрҙәре:...
МӘҒЛҮМӘТИ ҮЛСӘҮ СИСТЕМАҺЫ
МӘҒЛҮМӘТИ ҮЛСӘҮ СИСТЕМАҺЫ, контролдә тотолған объекттан тейешле мәғлүмәтте автоматик рәүештә туранан-тура алыу, күҙгә күренерлек итеү, уны теркәү һәм электрон хисаплау...
МӘҒЛҮМӘТТӘР БАЗАҺЫ
МӘҒЛҮМӘТТӘР БАЗАҺЫ, объекттар (уларҙың үҙенсәлектәре) һәм улар араһындағы мөнәсәбәттәр т‑да компьютерлаштырылған мәғлүмәт, ҡуйылған мәсьәләне иң уңайлы юл м‑н хәл...
МӘҒРИФӘТСЕЛЕК
МӘҒРИФӘТСЕЛЕК, ижт.‑сәйәси ағым, вәкилдәре халыҡ араһында игелек, ғәҙеллек, ғилми белем таратыу иҫәбенә йәмғиәттәге етешһеҙлектәрҙе бөтөрөргә, әҙәпте, сәйәсәтте,...
МӘҘӘНИ МИРАҪ ОБЪЕКТТАРЫ
МӘҘӘНИ МИРАҪ ОБЪЕКТТАРЫ, тарих һәм мәҙәниәт ҡомартҡылары, тарих, археология, архитектура, ҡала төҙөлөшө, һынлы сәнғәт, фән һәм техника, эстетика, этнология, антропология...
МӘҘӘНИ МИРАҪ ОБЪЕКТТАРЫН ҺАҠЛАУ
МӘҘӘНИ МИРАҪ ОБЪЕКТТАРЫН ҺАҠЛАУ, мәҙәни мираҫ объекттарын асыҡлауға, өйрәнеүгә, һаҡлауға, яҡлауға һәм файҙаланыуға йүнәлтелгән дәүләт саралары системаһы. БР‑ҙың...
МӘҘӘНИ-ТАРИХИ БЕРЛЕК
МӘҘӘНИ-ТАРИХИ БЕРЛЕК, раса һәм этногенетик сығышы б‑са берләшкән һәм матди (керамика формаһы һәм биҙәлеше, торлаҡ, ҡорал һәм биҙәүес типтары), ш. уҡ рухи (дини ҡараштары,...
МӘҘӘНИ‑ЯЛ УЧРЕЖДЕНИЕЛАРЫ
МӘҘӘНИ‑ЯЛ УЧРЕЖДЕНИЕЛАРЫ, халыҡтың ялын тәьмин итә, үҙешмәкәр сәнғәт ижады өсөн шарттар булдыра. Башҡортостанда мәҙәни-ял эшмәкәрлеге м‑н М.‑я.у. киң тармаҡлы селтәре...
МӘҘӘНИӘТ ҺӘМ СӘНҒӘТ КОЛЛЕДЖЫ
МӘҘӘНИӘТ ҺӘМ СӘНҒӘТ КОЛЛЕДЖЫ, 1933 й. Стәрлетамаҡҡ. сәйәси-ағартыу техникумы булараҡ асыла, 1947 й. алып Респ. мәҙәни-ағартыу мәктәбе, 1960 й. — Башҡ‑н республика мәҙәни-ағартыу...
МӘҘӘНИӘТ ҺӘМ ЯЛ ПАРКЫ
МӘҘӘНИӘТ ҺӘМ ЯЛ ПАРКЫ. Өфөлә урынлашҡан (Островский урамы, 21/1). Майҙаны — 4,7 га. 1950 й. баҡса итеп ойошторола, 1960‑сы йй. уртаһынан Дим районының М.һ.я.п. Иң тәүҙә баҡсала...
МӘҘӘНИӘТ ҺӘМ ЯЛ ҮҘӘГЕ
МӘҘӘНИӘТ ҺӘМ ЯЛ ҮҘӘГЕ. 1968 й. Башҡ‑н профсоюздары өлкә советының Үҙешмәкәр сәнғәт йорто булараҡ ойошторола, 1980 й. алып Союз-ара Үҙешмәкәр ижад йорто, 1989 й. — Респ. профсоюздарының...
МӘҘРӘСӘ
МӘҘРӘСӘ (ғәр. — уҡыта торған урын), урта һәм юғары мосолман уҡыу йорттары. Башҡортостанда тәүге М. 17 б. 2‑се ярт. барлыҡҡа килә (ҡара: Дини белем биреү). Мулллар инициативаһы...
МӘҘХИӘ, шиғри жанр
МӘҘХИӘ (ғәр.), о д а, тантаналы, патетик, данлап яҙылған шиғри жанр. Төп йөкмәткеһе — мөһим тарихи ваҡиғаларҙы йәки ниндәй ҙә булһа кешенең уңыштарын, дәрәжәләрен данлау....
МӘЖБҮРИ КҮСКЕНСЕ
МӘЖБҮРИ КҮСКЕНСЕ, үҙенә йәки ғаиләһенең ағзаларына ҡарата көс ҡулланыу йә башҡа төрлө эҙәрлекләү арҡаһында, йәки расаһы йә милләте, дине, теле йәки ниндәй ҙә булһа...
