Список материалов
БӨГӨЛМӘ-БӘЛӘБӘЙ ҠАЛҠЫУЛЫҒЫ
БӨГӨЛМӘ-БӘЛӘБӘЙ ҠАЛҠЫУЛЫҒЫ, БР терр‑яһында төньяҡ-көнбайышта Баҙы й. түбәнге ағымынан көньяҡ-көнсығышта Дим й. тиклем һуҙылған, көнбайышта Ыҡ й. (Кама й. ҡушылдығы)...
БӨГӨЛМӘ, Әлшәй р‑нындағы ауыл
БӨГӨЛМӘ, Әлшәй р‑нындағы ауыл, Воздвиженка а/ с ҡарай. Район үҙәгенән К.‑Көнб. 48 км һәм Аксёнов т. юл ст. К.‑Көнб. табан 13 км алыҫлыҡта Ғәйнә й. (Дим й. ҡушылдығы) буйында...
БӨГӨЛМӘ, ҡала
БӨГӨЛМӘ, Бөгөлмә өйәҙе ҡалаһы (1781 й. алып) һәм адм. үҙәге (1781—1920). 1736 й. Бөгөлмә биҫтәһе булараҡ нигеҙ һалына. 1795 й. Б. 397 йорт иҫәпләнгән, ш. иҫ. дворяндарға 3 йорт, хәрбиҙәр...
БӨГӨЛСӘН, Көйөргәҙе р‑нындағы ауыл
БӨГӨЛСӘН, Көйөргәҙе р‑нындағы ауыл, Ленин а/ с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнс. 24 км һәм Күмертау т. юл ст. Т.‑Көнс. табан 18 км алыҫлыҡта Ағиҙел й. буйында урынлашҡан....
БӨҘРӘ СПАРАССИС
БӨҘРӘ СПАРАССИС, бәшмәкле кәбеҫтә (Sparassis crispa), базидиомицеттар класының спарассистар ғаиләһенә ҡараған бәшмәк. Евразияла, Төньяҡ Америкала таралған. Емешлек тәне диам....
БӨЖӘК АШАУСЫ ҮҪЕМЛЕКТӘР
БӨЖӘК АШАУСЫ ҮҪЕМЛЕКТӘР, бөжәктәр (һирәкләп башҡа ваҡ йәнлектәр) тотоусы һәм уларҙы өҫтәмә азотлы туҡланыу сығанағы итеп ҡулланыусы автотроф үҫемлектәр. Яҡынса 500...
БӨЖӘК АШАУСЫЛАР (Insectivora)
БӨЖӘК АШАУСЫЛАР (Insectivora), имеҙеүселәр отряды. 10 ғаиләһе, яҡынса 400 төрө, БР‑ҙа 4 ғаиләгә ҡараған 10 төрө билдәле. Кәүҙә оҙонлоғо 3,5‑тән (ваҡ туғырлама) 31 см тиклем (терпе),...
БӨЖӘКТӘР
БӨЖӘКТӘР (Insecta), быуынтығаяҡлылар класы. 2 ярым класы (йәшерен яңаҡлылар һәм асыҡ яңаҡлылар), 32 отряды, яҡынса 2 млн төрө билдәле. БР‑ҙа 30‑ҙан ашыу отряды, яҡынса 17 мең...
БӨЙҘӨ, Учалы р‑нындағы ауыл
БӨЙҘӨ, Учалы р‑нындағы ауыл, Бөйҙө а/ с үҙәге. Район үҙәгенән К.‑Көнс. 14 км һәм Учалы т. юл ст. К.‑Көнс. табан 21 км алыҫлыҡта Бөйҙө й. (Уй й. басс.) буйында урынлашҡан. Халҡы:...
БӨЙӨК БРИТАНИЯ
БӨЙӨК БРИТАНИЯ, Британия, Бөйөк Британия һәм Төньяҡ Ирландияның Ҡушма Короллеге, төньяҡ‑көнбайыш Европалағы, Британия утрауҙарындағы дәүләт. Майҙаны — 244,9 мең км2....
БӨЙӨК ВАТАН ҺУҒЫШЫ
БӨЙӨК ВАТАН ҺУҒЫШЫ, 1941—45 йй. СССР‑ҙың Германияға һәм уның Европалағы союздаштарына ҡаршы алып барған һәм уларҙы тар‑мар итеү м‑н тамамланған азатлыҡ һуғышы; Икенсе...
БӨЙӨК ВЕНГРИЯ
БӨЙӨК ВЕНГРИЯ (Magna Hungaria), венгрҙарҙың яҙма һәм фольклор сығанаҡтарҙан билдәле булған легендар тарихи тыуған иле. “Б.В.” термины тәүге тапҡыр Плано Карпиниҙың юл отчётында...
БӨЙӨЛӘР
БӨЙӨЛӘР, т а р а н т у л д а р, бүре‑үрмәкселәр ғаиләһенең Lycosa затына ҡараған эре ағыулы үрмәксе. Яҡынса 100 төрө билдәле, Евразия сүлдәре, ярымсүлдәре һәм далаларында...
БӨКЛӘНДЕ, Мишкә р‑нындағы ауыл
БӨКЛӘНДЕ, Мишкә р‑нындағы ауыл, Сурай а/ с ҡарай. Район үҙәгенән Т.‑Көнб. 36 км һәм Загородная т. юл ст. Т.‑Көнб. табан 105 км алыҫлыҡта Ҡыңғыр (Бөрө й. ҡушылдығы) буйында...
БӨРЙӘН
БӨРЙӘН, башҡ. ҡәбиләһе. Ырыу составы: байулы‑бөрйән, монаш, нуғай‑бөрйән, ямаш, янһары. Тамғалары: Этник яҡтан б.э. 1‑се мең йыллығының 1‑се ярт. Һырдаръя й. түбәнге ағымына...
БӨРЙӘН РАЙОНЫ
БӨРЙӘН РАЙОНЫ, БР‑ҙың көньяҡ-көнсығышында, Башҡортостан (Көньяҡ) Уралының үҙәк өлөшөндә урынлашҡан. Төньяҡта Белорет р‑ны, көнсығышта — Әбйәлил һәм Баймаҡ, көньяҡта —...
БӨРЙӘН УРМАН СӘНӘҒӘТЕ ХУЖАЛЫҒЫ
БӨРЙӘН УРМАН СӘНӘҒӘТЕ ХУЖАЛЫҒЫ, ағас әҙерләү һәм эшкәртеү пр‑тиеһы. 1928 й. Бөрйән р‑ны Иҫке Собханғол а. нигеҙ һалына, 1986 й. алып “Башлеспром” ААЙ составында, 1995 й. —...
БӨРЙӘН-ТҮҢГӘҮЕР ИХТИЛАЛЫ
БӨРЙӘН-ТҮҢГӘҮЕР ИХТИЛАЛЫ, 1920 й. Бөрйән-Түңгәүер кантоны, Тамъян-Ҡатай кантоны һәм Үҫәргән кантоны халҡының большевиктарға ҡаршы ҡораллы күтәрелеше. Хәрби коммунизм...
БӨРЙӘН‑ТҮҢГӘҮЕР КАНТОНЫ
БӨРЙӘН‑ТҮҢГӘҮЕР КАНТОНЫ, 1919 й. 20 мартында АСБР составында ойошторола. 1917 й. ойошторолған автономиялы Башҡортостандың Ҡ.к. сиктәре нигеҙ итеп алынған. Кантон Орск өйәҙенең...
БӨРЙӘНИ
БӨРЙӘНИ, рифейҙың түбәнге хроностратиграфик бүлексәһе. Йәше 1650—1350±50 млн йыл. Ултырмалары йырын һәм ауышыу мөйөштәре ярашмаған рәүештә архей‑иртә протерозой ҡатламдарында...
